Action wil duurzaam zijn, maar nog steeds niet duur

Voor de honderdste keer dit jaar knipt een burgemeester of wethouder ergens in Europa een blauw Action-lint door. Dit keer is het een distributiecentrum in het Spaanse Illescas, net buiten Madrid. In Spanje wil Action groeien naar meer dan 200 winkels. En dit keer is Action-ceo Hajir Hajji erbij. Ze koos de nieuwe locatie om te vertellen over het duurzaamheidsprogramma van haar bedrijf omdat het nieuwe gebouw aan de hoogste standaarden voor duurzaamheid voldoet.

Goede doelen

Dat betekent behalve zonnepanelen op het dak, ook ramen ín het dak want mensen werken nou eenmaal prettiger bij daglicht. Sociale doelen zoals vrouwenemancipatie, participatie van minderheden en de gezondheid van kinderen zijn chefsache voor de Amsterdamse ceo die zelf lang geleden op de winkelvloer begon. „We vonden het eerst niet zo passend om over te praten, maar we hebben 13.000 kinderen geholpen via SOS Kinderdorpen en we gaan 25 Johan Cruyff-courts bouwen in de steden waar we winkels hebben.” Action sponsort sinds de opening van de drieduizendste winkel vorige week ook het Koningin Máxima-centrum voor kinderoncologie.

Action zegt ook dat alle katoen, cacao, koffie en palmolie die in de goedkope dekens, en etenswaren verwerkt zijn, een officieel keurmerk moeten hebben waarin staat dat ze duurzaam zijn.

Maar het opvallendst is de doelstelling van het bedrijf om de komende vijf jaar de CO2-uitstoot van zijn winkels en distributiecentra met 75% terug te brengen ten opzichte van die van 2021. Dat kan doordat alle winkels van het gas gehaald zijn, door overal ledverlichting te installeren en de vrachtwagens op duurzame brandstof of elektriciteit te laten rijden. (Zie kader.)

Actions trucks gaan elektrisch

Actions duurzaamheidsmanager Tjeerd Bartels verwacht dat het vrachtvervoer voor Action in dichtbevolkte gebieden helemaal elektrisch zal worden. Bartels ziet dat de toenemende vraag naar klimaatneutraal transport zoveel vraag creëert dat de kosten omlaag zullen gaan. „Ik verwacht binnen vier tot zes jaar een omslagpunt waarna elektrisch rijden ook voor vrachtwagens goedkoper zal zijn.”

Het bedrijf ziet ook dat in de dichtbevolkte gebieden van Europa het stroomnet vol is en het dus moeilijk opladen zal worden. „De eindoplossing is dat een distributiecentrum zelfvoorzienend moet worden via de zon en batterijopslag nodig om die energie op te slaan en daarmee de trucks ’s nachts te kunnen opladen.” Er loopt nu een pilot met rijden met elektrische trucks in Nederland die binnenkort wordt uitgebreid naar vier distributiecentra in Europa

Volgens Hajji zal dat niet leiden tot hogere prijzen. „Duurzaamheid is als criterium net zo belangrijk geworden als goede kwaliteit en lage prijzen. Als een product niet duurzaam, goed van kwaliteit en het goedkoopste is, vind je het niet in onze winkel. We maken duurzame producten bereikbaar voor iedereen.”

’Parijs niet gehaald’

Zover is het echter nog niet. Action schroeft dan wel zijn eigen uitstoot hard terug, het overgrote deel van de CO2-productie komt voor rekening van de producten die de klanten in de winkel kopen. Action geeft de ongeveer 300 bedrijven die deze producten produceren tot 2034 om met klimaatplannen komen. Die plannen moeten uiterlijk in 2029 concrete doelen bevatten en goedgekeurd zijn door een onafhankelijke instantie. Actiegroep Milieudefensie die streng toeziet op milieuambities van bedrijven is kritisch. „Door het grootste deel van de uitstoot buiten schot te laten, voldoen ze niet aan de klimaatdoelen van Parijs”, reageert een woordvoerder.

Duurzaamheidsmanager Tjeerd Bartels erkent dat bedrijven als IKEA of Inditex (Zara, Pull&Bear) nu al meer doen in de hele productieketen. „Zij zijn al langer met het probleem bezig en veel van die bedrijven hebben een minder ingewikkelde toeleveringsketen. Action koopt van groothandels. En die groothandels kopen weer soms van traders en die kopen weer van fabrikanten. Dat maakt het lastiger om de uitstoot aan te pakken.”

Massaconsumptie

Retaildeskundige Michel Kregel waardeert de ambities van Action „Maar aan de andere kant wringt de schoen: valuetailers blijven draaien op een model van massaconsumptie tegen lage prijzen. En dat blijft een belasting voor het milieu, de lokale omgeving en vaak ook de arbeidsomstandigheden in de productieketen.”