‘Engeland is nog wel haalbaar, maar dan moeten we terug op de motor’

3 dagen geleden 1

Langs de visafslag in Scheveningen liggen tien traditionele, zeewaardige zeilschepen zij aan zij. Over de kade scharrelen studenten van universiteiten en hogescholen uit het hele land. Gehuld in gloednieuwe zeilpakken met felgekleurde capuchons en T-shirts bedrukt met grote letters: Race of the Classics.

De contrasten zijn groot met de kapiteins van deze schepen: verweerde gezichten, lange haren en kleding die door zon en zout hun kleur hebben verloren.

Op de Hendrika Bartelds (1918), een imposante driemaster van vijftig meter lang, oorspronkelijk gebouwd als haringlogger, begint op maandagochtend 10 uur het palaver: het overleg tussen de kapiteins en de wedstrijdleiding. Pas op deze dag van vertrek wordt de knoop doorgehakt: zetten de schepen koers naar het Engelse Ipswich, of wordt het toch een alternatieve route?

„We wachten het weerbericht van één uur af,” klinkt het formeel vanuit de wedstrijdleiding. „Maar de kans is klein dat we dit jaar naar Engeland gaan.” De heenreis is nog haalbaar, legt Daan Vooijs (24), lid van de wedstrijdcommissie, uit. Maar de zorgen zitten vooral in de terugreis. „De weersvoorspellingen voor het eind van de week zijn wisselvallig. De kans is groot dat we op de motor terug zouden moeten. En het blijft natuurlijk een zeilwedstrijd,” aldus Vooijs.

Foto’s Bart Maat

Traditionele vloot krimpt

De Race of the Classics, het grootste studentenzeilevenement van Europa telt dit jaar ruim 250 deelnemers. Het hoofddoel van de wedstrijd: het behoud van de traditionele zeilvloot.

De chartervloot, schepen die recreatief passagiers vervoeren, krimpt al jaren. „De trend dat het aantal schepen daalt, heeft zich ook dit jaar voortgezet,” meldt de Vereniging voor Beroepschartervaart (BBZ). In tien jaar tijd is de vloot gekrompen van 433 schepen naar 365 schepen. De vereniging benadrukt dat met name de schepen die binnen de chartervaart onder de categorie zeevaart vallen daalt. De schepen die mee doen aan de ‘Race of the Classics’ vallen ook onder de categorie zeevaart.

„Schippers zijn bloedfanatiek en weten dat enthousiasme over te brengen op de studenten,” vertelt Coco van de Wijngaert (25), voorzitter van het evenement „Dat werkt aanstekelijk. Zo blijven studenten terugkomen, en dat is belangrijk voor het behoud van de schepen én het beroep.”

Ook de 32-jarige Lex van der Linde, kapitein van het schip Luciana (1916), ziet dat effect. „Ze komen hier aan boord, vaak zonder enige zeilervaring, maar vinden het prachtig. Inmiddels varen er oud-deelnemers mee als stuurman of matroos.”

1ste etappe: Katwijk-Terschelling

Onrustig schuifelt Van der Linde die middag over het achterdek. Hij wil het water op, het liefst richting Engeland. Maar om half twee is er nog steeds geen besluit over de eindbestemming. Een half uur later begint de bemanning zich klaar te maken voor vertrek. De locatie van de start is wel bekend: om 18 uur bij een ton, een aantal kilometer voor de kust van Katwijk. Eén voor één worden de trossen losgegooid en varen de schepen de mond van de Scheveningse haven uit. Dan valt eindelijk het besluit, de eerste etappe wordt gevaren richting Terschelling.

De schepen varen door de nacht heen en dinsdagochtend finishen de eerste bij het Schuitengat, een geul in de Waddenzee ten zuiden van Terschelling. Eenmaal op het Waddeneiland aangekomen, bepaalt de wedstrijdleiding aan de hand van de wind hoe het vervolg van de race eruit zal zien. Hopend op nog een aantal lange etappes, legt de wedstrijdcommissaris Vooijs uit, „We zullen gaan hoe de wind waait.”

Het enige dat vaststaat: de finish zal aan het einde van de week in IJmuiden zijn – hopelijk zaterdag.