Estland en Litouwen stappen uit landmijnverdrag vanwege Russische dreiging

5 uren geleden 1

Estland en Litouwen stappen definitief uit het internationale Verdrag van Ottawa dat het gebruik van landmijnen verbiedt. Daarover hebben ze de Verenigde Naties vrijdag geïnformeerd, schrijven internationale persbureaus. De twee Baltische staten willen landmijnen in kunnen zetten om zich te verdedigen tegen hun buurland Rusland – Litouwen grenst aan de Russische exclave Kaliningrad. Sinds de invasie van Oekraïne vrezen de staten een Russische inval in hun land.

Volgens de verklaring van het Estse ministerie van Buitenlandse Zaken „komt de terugtrekking uit het verdrag voort uit de veiligheidssituatie in de regio, die is verslechterd als gevolg van de Russische agressie tegen Oekraïne, en is gebaseerd op dwingende overwegingen van nationale veiligheid”. Litouwen schrijft in een verklaring dat Poetins Rusland „op de lange termijn de grootste existentiële bedreiging voor Europa is”. „In het licht van dergelijke bedreigingen zal Litouwen alle nodige maatregelen nemen om zijn staat, zijn bevolking en elke centimeter NAVO-grondgebied te verdedigen.”

De parlementen van Letland en Finland, eveneens buurlanden van Rusland, hebben ook toestemming gegeven voor terugtrekking uit het verdrag. Polen is ook van plan zich terug te trekken, maar wacht nog op instemming van de senaat. In maart maakten deze vijf landen al kenbaar uit het verdrag te willen stappen, maar toen was nog niet duidelijk of hun parlementen daarmee zouden instemmen.

Verdrag van Ottawa

Het verbod op het gebruik van landmijnen werd in 1997 vastgelegd in het Verdrag van Ottawa dat werd ondertekend door veertig landen. Later sloten meer dan honderd andere landen zich daar nog bij aan. Het verdrag verbiedt landen ook landmijnen te produceren, over te dragen of voorraden aan te leggen. Landmijnen zijn namelijk lastig op te ruimen en maken daardoor in vredestijd vaak nog jarenlang (burger)slachtoffers.

Toch bleef de landmijn in gebruik: de Verenigde Staten, China en Rusland tekenden het verdrag niet en hebben het wapen veelvuldig ingezet. In een interview met NRC in april noemde het Rode Kruis de cijfers rondom landmijnen al „zorgwekkend”. Volgens de hulporganisatie werden in 2023 wereldwijd zeker 833 gedood door een landmijn, het hoogste aantal sinds 2011. 80 procent van de slachtoffers was burger.