In Zwolle voelen ’gewone, hardwerkende burgers’ zich door de gemeente geschoffeerd: ’Ons wordt een azc in de maag gesplitst’

Normaal gesproken mengt Paulien van der Veer (43) zich niet openlijk in het maatschappelijk debat. Maar de telg uit een ’grote christelijke familie’ vindt dat ze nu haar mond moet opendoen.

De plannen van de gemeente Zwolle voor een nieuw te bouwen asielzoekerscentrum (azc) voor 400 mensen in de nieuwbouwwijk De Tippe schieten ook bij haar in het verkeerde keelgat. ,,Ik heb daar drie kinderen op de christelijke school. Die asielopvang komt er recht tegenover. Natuurlijk maken wij ons zorgen als ouders, net als zoveel andere bewoners van de wijk. Allemaal gewone, normale burgers. Hoezo ’extremisten’?”

Dat laatste beeld - het zijn radicalen die zich tegen het azc verzetten – ontstond door de veelbesproken komst van Geert Wilders, op de avond dat de gemeenteraad instemde met de vestiging van het azc. Volgens burgemeester Peter Snijders (VVD) maakte de PVV-leider zich schuldig aan ’opruiing’ en ondermijnde hij ter plekke de rechtsstaat.

Stemmingmakerij van bestuurders

Collega-bestuurders schoten Snijders te hulp en hekelden eveneens de acties van Wilders, die duidelijk in campagne-modus naar Zwolle was afgereisd. ’Ondermijning van het lokale bestuur’, klonk het unisono, en: ’Wilders hitst burgers op’.

Dat is stemmingmakerij van die bestuurders, oordeelt David Hoekman (30), die zich tegen het azc verzet en Wilders uitnodigde. ,,Wilders heeft het recht om hier te verschijnen, daar gaat de burgemeester niet over. En hoezo is het opruiend als hij de zorgen uitspreekt van heel veel burgers en ons een hart onder de riem steekt? Hij zegt wat wij ook vinden.”

Wat critici als Hoekman, Van der Veer en vele anderen steekt, is dat de gemeente in hun ogen zwaar tekort is geschoten in de communicatie. Hoekman: ,,Zwolle pronkt met de Hanza! methode, die transparantie belooft en heldere communicatie. Nou, we hebben helemaal niet mee mogen praten over de locatie. Dan kan de gemeenteraad met overgrote meerderheid instemmen met die asielopvang, wij vinden het besluit ondemocratisch.”

Gemeente: ’Inderdaad, geen participatie’

De bewoners hebben inderdaad niet mogen ’participeren’ in de vaststelling van de locatie in De Tippe, bevestigt de gemeente. ,,Als je iedereen over een opvanglocatie wilt laten meepraten, dan komt er geen locatie”, aldus een woordvoerder.

,,We hebben een opdracht van de minister om plek te zoeken voor de permanente opvang van circa 600 vluchtelingen, verspreid over twee of drie locaties. Deze locatie kwam na een interne verkenning op alle punten als geschikt naar voren. Er is bewust voor gekozen om vooraf niet over de locatie met de omgeving te delen. Dat bewoners dit als een overval voelen en wel mee hadden willen praten, begrijpen we.”

’Onwaarschijnlijk’, vinden veel Zwollenaren deze gang van zaken. Al bijna zesduizend mensen ondertekenden een protestpetitie, die door David Hoekman werd opgezet. ,,De gemeente heeft de open dialoog helemaal aan de kant gezet”, constateert Hoekman.

Paulien van der Veer: ,,Intussen vertellen moeders mij dat zij hele nachten wakker liggen wegens alle zorgen over de komst van dat azc. Sommige ouders melden hun kinderen inmiddels op andere scholen aan. En vanuit de politiek krijgen we letterlijk te horen dat we ’veel kunnen leren van de omgang met vluchtelingen’. Ik heb altijd ChristenUnie gestemd, maar niet meer. Ook zij betrokken ons niet bij de besluitvorming, maar normen en waarden betekent wat mij betreft ook: burgers laten participeren.”

Hoewel de voltallige gemeenteraad – op de lokale partij Swollwacht na – instemde met de opvanglocatie, onderzoekt David Hoekman met anderen of er juridische stappen kunnen worden genomen tegen de gemeente.  ,,Elders is het besluit om een azc te vestigen wél teruggedraaid. Waarom kan dat in Zwolle niet? We gaan in elk geval wijzen op dat gebrek aan inspraak.”

Dat de verontruste burgers door sommigen als ’racistische PVV’ers’ worden neergezet, slaat volgens Hoekman nergens op. ,,We hebben het hier over gewone, hardwerkende, belasting betalende burgers, ook van Turkse en Marokkaanse afkomst, die geen enkel kwaad in de zin hebben. De term ’racist’ wordt in dit land sowieso veel te snel van stal gehaald. Wij zijn niet tegen de opvang van vluchtelingen, helemaal niet, maar wél zo dicht bij scholen en op een locatie waar mensen veel geld hebben betaald voor een koopwoning. Toen die kopers zich inschreven, werd er niet bij vermeld dat er ook 400 asielzoekers, voornamelijk mannen, in hun wijk kwamen wonen. Dat kán toch niet?”

,,Bij die protesten zag je heus niet alleen dikke kerels met zonnebril en tattoos, zoals veel media het publiek willen doen geloven”, vult Paulien van der Veer aan. ,,Ik was er, mijn buren waren er, andere ouders waren er. Deze hele gang van zaken voelt totaal niet goed. De VVD pleit nu voor een politiepost in de wijk. Waarom is dat ineens nodig?”

Na de zomer in gesprek

Na de zomer wil de gemeente in gesprek met de wijkbewoners, aldus de woordvoerder. ,,We gaan na de zomer in gesprek met de omgeving over de zorgen en aandachtspunten en wat er nodig is om hier voor iedereen een leefbare en veilige opvang te maken. Er is alle ruimte voor de buurt om over het hoe mee te denken.”

Paulien van der Veer: ,,Wat ons betreft is dit allemaal achteraf gepraat. Wij zien het hele plan niet zitten.” David Hoekman: ,,Veel te laat. Zo werkt het niet. De inwoners werden finaal genegeerd toen ze hun zorgen uitten over de veiligheid en leefbaarheid van de buurt. Participatie moet voorafgaan aan besluitvorming.”