IND start per direct met behandelen asielverzoeken Syriërs: ’Meer afwijzingen’

Bijna 17.000 Syrische asielaanvragen liggen nog op de plank bij de IND, meldt de dienst woensdag. Vanaf vandaag mogen medewerkers er weer mee aan de slag, omdat een een ’besluitmoratorium’, ingesteld na de val van het Assad-regime, wordt ingetrokken.

,,Voor veel Syriërs betekent dit dat er duidelijkheid komt in hun procedure. Tegelijkertijd wordt verwacht dat onder het nieuwe beleid meer aanvragen zullen worden afgewezen dan voorheen,” stelt de IND.

Het welkomstbeleid wordt namelijk flink verscherpt, zo maakte demissionair minister Van Weel (VVD) bekend in een Kamerbrief. Hoewel de veiligheidssituatie volgens het ambtsbericht van Buitenlandse Zaken in Syrië ’volatiel’ is en er nog altijd gewapende conflicten woeden, is de kans dat gewone burgers het slachtoffer worden van ’willekeurig geweld’ veel kleiner sinds het vertrek van Assad.

Vaak nul op rekest

,,De veiligheidssituatie in Syrië hiermee ten goede is gekeerd,” aldus de minister. ,,De binnenlandse bewegingsvrijheid is toegenomen, door het Assad regime verdreven soennitische (oppositie-)strijders konden terugkeren naar hun oorspronkelijke woongebied en er is meer ruimte voor openheid en kritiek in het openbaar.”

Tot de val van Assad mocht tussen de 80 en 90 procent van Syrische asielzoekers in Nederland blijven. Nu zullen veel meer mensen nul op rekest krijgen.

Sommige bevolkingsgroepen lopen nog altijd gevaar in Syrië: de LHBT-gemeenschap en Alawieten, waartoe Assad behoorde, worden uitgelicht door Van Weel. Het is aan de IND om per casus te beoordelen of iemand daardoor toch in aanmerking komt voor bescherming in Nederland.

Lange wachttijden blijven

Het verwerken van de asielverzoeken zal nog wel even duren: de gemiddelde wachttijd bij een asielaanvraag is op dit moment 81 weken, aldus een woordvoerder van de IND.

Bovendien is het ongewis wat er met Syriërs gebeurt van wie het asielverzoek definitief wordt afgewezen. De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), die uitgeprocedeerde asielzoekers naar hun thuisland begeleidt, kan de ’caseload aanzienlijk zien groeien’, schrijft de minister.

Van verplichte terugkeer is nog geen sprake, omdat er nog geen officiële diplomatieke banden zijn met de nieuwe Syrische machthebbers. Dat is wel nodig: Nederland heeft hun hulp nodig bij het regelen van geldige Syrische paspoorten en om goedkeuring te verlenen als vliegtuigen Syriërs komen terugbrengen.

’Medewerking land van herkomst cruciaal’

,,Bij vreemdelingen die niet meewerken aan terugkeer is de medewerking van het land van herkomst aan gedwongen terugkeer cruciaal,” schrijft DT&V. ,,Sommige landen nemen alleen onderdanen terug die aangeven terug te willen keren. Ook doen vreemdelingen die niet willen terugkeren er vaak alles aan om hun identiteit en nationaliteit te verhullen.”

Waar DT&V nu al naar gaat kijken is een royalere terugkeerregeling. Syriërs die vrijwillig het land verlaten kunnen momenteel 815 euro aan contanten ontvangen. Over een eventuele aantrekkelijkere vertrekbonus wordt later een besluit genomen.