Joost Derks: Waarom zelfs Powell de dollar niet kan redden

De Amerikaanse dollar zit de afgelopen weken in de hoek waar de klappen zitten en daarvan profiteert de euro volop. Zelfs oplaaiende spanningen in het Midden-Oosten en een pas op de plaats van de Federal Reserve veranderen daar niets aan.

Meestal zeggen daden meer dan woorden. Bij de bijeenkomst van de Amerikaanse centrale bank gaat de aandacht veel meer uit naar de toelichting, dan naar het daadwerkelijke rentebesluit. Het staat namelijk al zo goed als vast dat de beleidsrente ongewijzigd op 4,25 tot 4,5% uitkomt.

Hoewel het consumenten- en producentenvertrouwen onder druk staat, vertaalt het onvoorspelbare beleid van president Donald Trump zich nog niet in een snelle afkoeling van de economie. Zolang het niet nodig is om de economie een boost te geven, kiest de Federal Reserve-voorzitter Jerome Powell er met het oog op de inflatie liever voor om de rente op peil te houden.

Dure olie

In mei liet de Amerikaanse inflatie voor het eerst in vier maanden weer een lichte stijging zien tot 2,4%. Dat is iets boven de doelstelling van de centrale bank. De oplaaiende strijd in het Midden-Oosten kan ervoor zorgen dat die toename doorzet. Sinds eind mei is de prijs van een vat Brent-olie al met ruim 15% gestegen. De kans dat er voor de zomer alsnog een Amerikaanse renteverlaging komt, is hierdoor behoorlijk afgenomen. Meestal is dat een gunstige ontwikkeling voor de dollar, terwijl de munt vaak ook profiteert van toenemende marktonrust. Maar de afgelopen vier maanden is de euro met bijna 10% gestegen ten opzichte van de dollar.

De koersopmars van de Europese munt is nog een stukje indrukwekkender als je bedenkt dat beide munten begin 2025 hard op weg leken om evenveel waard te worden. Inmiddels krijg je $1,15 voor je euro. De belangrijkste reden voor de eurokracht is de onzekerheid die er ontstaat door alle maatregelen die Trump aankondigt, invoert en vervolgens even snel weer uitstelt. Het meest recente voorbeeld is een heffing die buitenlandse beleggers mogelijk moeten betalen over hun rendement. Die kan oplopen van 5% in het eerste jaar tot 20% drie jaar later. Steeds meer partijen wenden zich af van de Amerikaanse munt, wat in de valutawereld al wordt omschreven als de-dollarisatie.

Doos van Pandora

Onlangs werd bekend dat het aandeel van de dollar in de wereldwijde vreemde valutareserves is gedaald tot 57,3%. Dat is het laagste punt sinds het IMF deze gegevens in 1995 is gaan bijhouden. De Europese Centrale Bank (ECB) schuift al enthousiast de euro naar voren als alternatief voor de dollar. Onlangs benadrukte ECB-voorzitster Christine Lagarde al dat geopolitieke ontwikkelingen de deur openen voor de euro om een veel grotere internationale rol te gaan spelen. Hoewel Trump ongetwijfeld tevreden is met de verbetering van de internationale concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven dankzij het valutaeffect, stond een marginalisatie van de dollar niet in de planning. Het wordt heel interessant om te zien hoe hij probeert deze doos van Pandora weer dicht te krijgen.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.