LIVE | Rusland beweert ’immuun’ te zijn voor westerse sancties

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Amerikaanse sancties tegen de oliebedrijven Lukoil en Rosneft donderdag veroordeeld. Tegelijkertijd houdt het ministerie vol dat de aangekondigde maatregelen geen effect zullen hebben.

Voorzitter van de EU-leiders António Costa heeft Oekraïne toegezegd het land te voorzien in zijn financiële behoeften voor 2026 en 2027. "Daarover nemen we vandaag een politieke beslissing", zei Costa voor het begin van de EU-top, terwijl de Oekraïense president Volodimir Zelenski naast hem stond. Het is echter nog onduidelijk waar dat geld vandaan moet komen.

Op tafel ligt het plan van de Europese Commissie om de bevroren Russische tegoeden te gebruiken voor een renteloze lening van 141 miljard euro aan Oekraïne. Dat geld staat bij de in België gevestigde financiële instelling Euroclear. België is daar fel op tegen en eist harde garanties. Diverse EU-bronnen hebben de afgelopen dagen gezegd dat er geen plan B is. De lidstaten kunnen vanuit hun eigen begroting geen extra geld aan Oekraïne geven, dat het geld wel hard nodig heeft.

Oekraïne moet volgens Costa de financiële capaciteit hebben "om hun strijd voor een rechtvaardige en duurzame vrede voort te zetten".

Het politieke besluit dat later donderdag wordt genomen, houdt in dat de Europese Commissie wordt gevraagd met een concreet voorstel te komen dat "in overeenstemming is met het EU-recht en het internationaal recht", staat in het conceptbesluit. In dat voorstel moet ook worden vastgelegd dat de risico's evenredig door alle EU-lidstaten worden gedragen, iets wat Nederland heel belangrijk vindt.

Rusland waarschuwt voor de gevolgen van confiscatie van zijn bevroren tegoeden in België. Dat zal leiden tot een "pijnlijke reactie" van Rusland, aldus woordvoerster Maria Zakharova van het ministerie van Buitenlandse Zaken donderdag, meldt Reuters. Rusland spreekt over 'diefstal'.

De druk op de Russische president Vladimir Poetin moet verder worden opgevoerd omdat Rusland niet bereid is tot gesprekken over een staakt-het-vuren, zei Zelenski. Hij pleit voor meer sancties, maar ook voor hulp aan Oekraïne in de vorm van langeafstandsluchtverdediging en geld.

Zelenski is en blijft bereid om te onderhandelen over een staakt-het-vuren, maar territoriale concessies zijn onbespreekbaar.

Er waren drie kabels buiten gebruik. Twee daarvan werden op 7 mei uitgeschakeld, de derde en zwaarste op 23 september. Sindsdien zat de centrale zonder stroom van buitenaf. Die zwaarste hoogspanningskabel is nu hersteld, meldt IAEA. Aan de andere twee wordt nog gewerkt.

Voor de werkzaamheden was een lokaal staakt-het-vuren nodig en moesten mijnen worden verwijderd.

De Belgische premier Bart De Wever is nog steeds fel tegenstander van het voorstel om de bevroren Russische tegoeden te gebruiken voor een renteloze lening van 141 miljard euro aan Oekraïne. Hij wil daar alleen op strikte voorwaarden aan meewerken. Die ontbreken nog steeds, zei hij voor het begin van de EU-top in Brussel. Als die garanties er niet komen, dan zal De Wever er alles aan doen om een besluit tegen te houden, zei hij resoluut voor het begin van de EU-top.

Het plan van de Europese Commissie om de bevroren Russische tegoeden voor een lening te gebruiken, wordt donderdag op de top besproken. Het gaat om geld dat bij de in België gevestigde financiële instelling Euroclear staat. Een uitgewerkt voorstel ligt er nog niet.

Demissionair premier Dick Schoof vindt het "erg belangrijk" dat de VS sanctiemaatregelen nemen tegen twee Russische oliemaatschappijen Rosneft en Lukoil. Dat zei Schoof bij aankomst in Brussel, waar de EU-leiders donderdag voor een top aanwezig zijn. Eveneens belangrijk is het negentiende EU-sanctiepakket dat de lidstaten hebben vastgesteld.

"We hebben vaak aangedrongen bij Amerika om druk te zetten op Rusland. Ik denk dat het goed is dat dat nu is gebeurd", zei Schoof.

Nederland is voor het gebruik van de bevroren Russische tegoeden voor een renteloze lening van 141 miljard euro aan Oekraïne. Schoof snapt de bezwaren van België, maar benadrukt ook dat Oekraïne snel veel geld nodig heeft. Oekraïne moet zelf beslissen waar het geld aan wordt besteed, vindt Schoof.

De EU-top begint donderdag zonder de Hongaarse premier Viktor Orbán. Hij laat zich tot ver in de middag vertegenwoordigen door de Slowaakse premier Robert Fico, die ook namens Hongarije kan stemmen over voorstellen die voor de komst van Orbán worden besproken.

Hongarije herdenkt donderdag de Hongaarse Revolutie van 1956 tegen het communistische regime. Orbán moet daarvoor in Boedapest zijn.

Over de afspraken die de EU-leiders over Oekraïne gaan maken, heeft Hongarije vooraf een voorbehoud gemaakt. Een van de voorstellen is het openen van de officiële onderhandelingen met Oekraïne over toetreding tot de EU. Hongarije wil niet dat Oekraïne lid wordt van de EU.

Bij verschillende aanvallen op de Zuidoost-Oekraïense stad Zaporizja zijn 16 mensen gewond geraakt, meldt gouverneur Ivan Fedorov. Ook in het district Zaporizja viel een gewonde. Het is niet bekend hoe ernstig de slachtoffers gewond zijn.

Volgens Fedorov voerde Rusland zeker 740 aanvallen uit op 19 plekken in de regio Zaporizja. Zo werden er 10 luchtaanvallen uitgevoerd, vonden er drie aanvallen met raketwerpers plaats en werden er bijna 500 drones op het gebied afgestuurd.

Er kwamen 313 meldingen binnen van schade aan woningen, auto's en infrastructuur, meldt de gouverneur op Telegram.

Het Russische ministerie van Defensie meldde op Telegram dat er 139 drones zijn onderschept in de nacht van woensdag op donderdag. Het grootste deel daarvan werd bij de Russische stad Belgorod vernietigd, nabij de grens met Oekraïne.

De Amerikaanse president Donald Trump heeft zijn ontmoeting met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin geannuleerd, zei hij tijdens het persmoment met NAVO-baas Mark Rutte. "Het voelde niet goed", aldus de president.

Hij zei dat het "niet voelde alsof we op de plek aan het komen waren waar we moeten zijn" en dat hij de afspraak daarom heeft geannuleerd. "We zullen later nog afspreken", benadrukte hij. Het idee was dat Trump en Poetin elkaar binnenkort zouden ontmoeten in de Hongaarse hoofdstad Boedapest.

Volgens de president heeft hij steeds "goede gesprekken" met Poetin, maar "die leiden nergens toe". De Verenigde Staten hebben nu ook sancties aangekondigd tegen Ruslands grootste olieproducenten. Trump hoopt dat de sancties "niet lang nodig zijn". 

Meer sancties tegen Rusland, in plaats van Tomahawks voor Oekraïne. Dat is de koers die de VS nu wil varen om Moskou tot meer inschikkelijkheid te bewegen bij het beëindigen van de slepende oorlog.