LIVE | Trump overweegt vrijlating prominente Palestijn door Israël

De Amerikaanse president Donald Trump overweegt Israël aan te sporen de populaire politicus Marwan Barghouti vrij te laten. De Palestijn zit al ruim twintig jaar gevangen in Israël. Tijdens gesprekken begin oktober over een staakt-het-vuren vroeg Hamas nadrukkelijk om Barghouti's vrijlating, maar Israël weigerde dat.

In een donderdag gepubliceerd interview met het tijdschrift Time zei Trump dat hij "een beslissing" zal nemen over Barghouti's vrijlating. In het interview erkende hij dat de Palestijnen momenteel geen zichtbare leider hebben.

De 66-jarige Barghouti werd in 2004 veroordeeld tot vijf keer levenslang door een Israëlische rechtbank. Die had hem schuldig bevonden aan het organiseren van hinderlagen en zelfmoordaanslagen op Israëliërs tijdens de tweede Palestijnse Intifada, oftewel opstand. Hij heeft de beschuldigingen ontkend.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio is in Israël aangekomen, waar hij de verdere invoering van een Amerikaans plan over de toekomst van Gaza hoopt voort te zetten. Bij aankomst zei Rubio dat hij "vol vertrouwen" is dat het in oktober overeengekomen staakt-het-vuren in Gaza standhoudt.

Volgens de krant Israel Hayom is Rubio's bezoek ook gericht op het samenstellen van een overgangsregering voor de Gazastrook, een van de punten in het stappenplan van president Donald Trump voor de toekomst van het Palestijnse gebied. Het plan is zonder Palestijnse input opgesteld.

De Verenigde Staten zijn Israëls belangrijkste bondgenoot. 

Een hoge functionaris uit de Trump-regering haalt hard uit naar de Israëlische regering, nadat het Israëlische  parlement motie heeft aangenomen om delen van de Westelijke Jordaanoever te annexeren. En dat precies terwijl de Amerikaanse vicepresident JD Vance in Israël was.

“De Israëli’s kunnen ons niet behandelen alsof we Joe Biden zijn”, zegt de anonieme bron tegen The Times of Israel. Netanyahu botste geregeld met voormalig president Biden en werd meermaals ervan beschuldigd politieke winst te zoeken in spanningen met Washington.

Israël heeft de lijn tot waar het zich zou terugtrekken op zeker twee plaatsen in Gaza minder ver getrokken dan was afgesproken onder het staakt-het-vuren. Dat meldt de BBC op basis van eigen onderzoek. Aan de hand van video- en satellietbeelden laat het Britse medium zien hoe Israëlische soldaten palen die het gebied moeten markeren circa 500 meter verder zetten dan bedoeld. Daarmee is het gebied dat onder controle staat van Israël groter. Ook zou op sommige plekken totaal onduidelijk zijn waar de lijn zich precies bevindt.

Volgens experts die de BBC sprak, probeert het land zo vermoedelijk een buffer te creëren tussen waar het leger zich bevindt en tot waar Palestijnen kunnen komen. De Israëlische minister van Defensie, Israel Katz, waarschuwde bij het trekken van de lijn al dat op iedereen die deze oversteekt, zou worden geschoten. Sinds het ingaan van het bestand zijn er al zeker twee dodelijke incidenten geweest bij de denkbeeldige grens.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ziet de hongersnood in Gaza niet afnemen. Ook ziet zij weinig vooruitgang in de hoeveelheid noodhulp die het gebied bereikt. Dat zei WHO-baas Tedros Ghebreyesus donderdag tegen journalisten op het hoofdkantoor van de VN-organisatie in Genève.

"De situatie blijft catastrofaal, want wat Gaza binnenkomt, is niet genoeg", zei Tedros. Sinds het bestand tussen Israël en Hamas op 10 oktober van kracht werd, ziet zijn organisatie de honger in het gebied niet afnemen, "omdat er niet genoeg voedsel is". Hij voegde eraan toe dat "hoewel de hoeveelheid noodhulp is toegenomen, het nog altijd een fractie is van wat nodig is".

De Amerikaanse regering is niet blij met de stemming in het Israëlische parlement over de annexatie van de Westelijke Jordaanoever. Vicepresident JD Vance zegt dat het om een politieke stunt gaat, en dat de stemming niet wordt omgezet in beleid. Hij zei zelfs beledigd te zijn.

De stemming vond plaats tijdens een bezoek van Vance aan het land. Hij zegt vernomen te hebben dat het ging om een symbolische stemming, zonder praktische gevolgen. "Als het een politieke stunt was, was het een hele domme politieke stunt. En ik ben persoonlijk enigszins beledigd."

In Joodse nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever wonen al honderdduizenden mensen. De inwoners beweren dat ze om historische of religieuze redenen aanspraak maken op het gebied. Ze worden daarin gesteund door de Israëlische regering.

Het parlement moet zich vier keer buigen over mogelijke annexatie. Woensdag was de eerste lezing. Regeringspartij Likoed steunde het voorstel niet.

Het is niet voor het eerst dat het kamp in de Bekaa-vallei doelwit is van Israëlische aanvallen. Eind juli voerde het land al luchtaanvallen uit op het kamp. Toen zei Israël dat Hezbollah bezig was met herstelwerkzaamheden aan het kamp, na een reeks eerdere Israëlische bombardementen.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio heeft Israël woensdag gewaarschuwd voor de gevolgen van een mogelijke annexatie van de Westelijke Jordaanoever. Volgens Rubio zou een annexatie een bedreiging vormen voor het vredesakkoord met Hamas.

"Ik denk dat de president duidelijk heeft gemaakt dat we dit op dit moment niet kunnen ondersteunen", zei Rubio woensdagavond net voor hij op het vliegtuig stapte. De buitenlandminister brengt vandaag/donderdag een bezoek aan Israël en ontmoet daar onder meer de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.

"We denken dat dit een bedreiging vormt voor het vredesakkoord", ging Rubio verder. "We maken ons zorgen over alles dat datgene waar we aan het werken zijn, destabiliseert."

Het Israëlische parlement stemde woensdag in een eerste lezing twee voorstellen van de oppositie goed. Met die teksten willen de parlementsleden de Israëlische soevereiniteit uitbreiden naar de volledige Westelijke Jordaanoever. Netanyahu had zijn eigen partijleden opgedragen om tegen te stemmen, maar volgens de Times of Israel was het een partijgenoot van de premier die de doorslaggevende stem gaf. Later volgen in principe nog een tweede en een derde lezing van de wetsontwerpen.

Volgens de Arabische nieuwszender is een annexatie van de Westelijke Jordaanoever voor verschillende staten in de regio een rode lijn. Ook de Amerikaanse president Donald Trump gaf eerder al aan dat een inlijving door Israël niet aan de orde is.

De zaak was aangespannen door de Foreign Press Association (FPA) namens honderden journalisten. Bij het hof is donderdag de eerste hoorzitting gehouden. Bij die hoorzitting vroeg de regering om dertig dagen uitstel, omdat "de omstandigheden zijn veranderd". Wanneer de zaak verdergaat, is nog niet bekendgemaakt.

"De Foreign Press Association is teleurgesteld in het besluit van het Hooggerechtshof van Israël om de Israëlische staat nogmaals uitstel te geven in het toelaten van onafhankelijke journalisten tot Gaza", zei de organisatie in een verklaring. Ze zegt dat Israël de zaak expres vertraagt.