AEX en Wall Street sluiten in het rood in aanloop naar speech Fed-voorzitter Powell

Wall Street sluit met een verlies van 0,4 procent voor de brede S&P 500. De Dow Jones verliest 0,3 procent, net als technologiebeurs Nasdaq. Beleggers zijn minder zeker van een renteverlaging door de Fed in september.  

Supermarktketen Wallmart verliest uiteindelijk 4,5 procent nadat de winst van de retailer voor het eerst in jaren achterbleef bij de verwachting van analisten. Verder bleven beleggers afwachtend: alle ogen zijn gericht op de speech die Fed-voorzitter Jerome Powell morgen in Jackson Hole gaat geven. 

De farmaceutische industrie in Nederland heeft bezorgd gereageerd op de Amerikaanse importheffingen op geneesmiddelen. Daarmee wordt voor het eerst in dertig jaar getornd aan de internationale afspraak om, in het belang van patiënten, op geneesmiddelen geen invoertarieven te heffen. Eerder bestond nog de angst dat er voor sommige sectoren, waaronder farma, veel hogere tarieven zouden komen. Het wordt uiteindelijk toch 15 procent. Maar dat vindt de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) "niet iets om blij over te worden".

De branche is bang dat de heffingen de beschikbaarheid van essentiële geneesmiddelen onder druk kunnen zetten. Ook kunnen ze een negatieve impact hebben op de mogelijkheden van bedrijven om te investeren in de ontwikkeling van nieuwe behandelingen. 

,,De eerste gevolgen hiervan zijn inmiddels zichtbaar: terwijl in de Verenigde Staten miljardeninvesteringen in de geneesmiddelensector worden aangekondigd, ontstaan in Nederland juist vertragingen bij de introductie van innovatieve geneesmiddelen. Dit raakt een sector die hier al langer kampt met een verslechterend commercieel en beleidsklimaat", laat de VIG in een uitgebreide reactie weten. 

In Nederland worden veel medicijnen gemaakt die onder meer bestemd zijn voor de VS. Bedrijven als Janssen, Organon, Teva en MSD hebben hier grote vestigingen en in de sector werken tienduizenden mensen. 

Europese autofabrikanten als Volkswagen en Renault zijn verheugd over de bevestiging dat de Verenigde Staten hun heffingen op de import van Europese auto's verlagen van 27,5 naar 15 procent. "Deze bevestiging is een positieve stap die meer zekerheid biedt voor onze industrie", laat Sigrid de Vries, directeur-generaal van de Europese autobrancheorganisatie ACEA, weten.

Het is volgens de Nederlandse nu cruciaal dat Brussel "zonder vertraging" overgaat tot het uitvoeren van gedane toezeggingen aan de VS "om de impact van de tarieven te verzachten die autofabrikanten al miljoenen euro's per dag aan heffingen hebben gekost". Dat zei ze nadat de EU en de VS hun eerdere handelsakkoord donderdag formeel hadden bekrachtigd. Volgens de fabrikanten moeten sommige technische details van de overeenkomst nog wel worden verduidelijkt. ACEA wil deze bekijken zodra ze beschikbaar zijn "om er zeker van te zijn dat de deal de beoogde voordelen voor de Europese autosector oplevert".

Volgens ING-econoom Carsten Brzeski zijn de afspraken voor de heffingen op auto's enigszins ingewikkeld: "ze worden pas in de categorie voor heffingen van 15 procent geplaatst (in plaats van de huidige 27,5 procent) zodra Europa zijn toezegging nakomt om tarieven op Amerikaanse goederen te verlagen". Dit voorbehoud noemt Brzeski "slechts één voorbeeld van de dubbelzinnigheid in de overeenkomst, die ruimte laat voor zowel interpretatie als mogelijke escalatie".

De AEX is op 907,530 punten gesloten, een verlies van 0,1 procent. Aegon ging de hele dag aan kop na de sterke cijfers die het kon laten zien, en de mogelijke verhuizing naar de VS. Beleggers lijken te denken dat een notering aan de beurs van New York de verzekeraar geen windeieren zal leggen. Het aandeel steeg met 7,6 procent. Wolters Kluwer en Akzo Nobel zijn de grote verliezers (-2,8 procent) gevolgd door Arcelor Mittal (-2,5 procent). 
De Midkap is 0,2 procent lager gesloten op 927,62 punten. Heijmans was daar de grootste stijger (+2,7 procent), OCI verloor met 2,2 procent het meest, er was geen nieuws, dus weinig beweging. 
De Smallcap won als enige, 0,3 procent, op 1.507,46 punten. Pharming Group pluste 3,7 procent, als gevolg van de deal op geneesmiddelen tussen de VS en de EU, daar was eerder onduidelijkheid over. Maar deze wordt ook 15 procent. Laadpalenmaker Alfen raakte 5,9 procent kwijt na een omzetwaarschuwing. 

De belangrijkste graadmeters in Frankfurt en Londen wonnen tot 0,2 procent, terwijl die in Parijs 0,4 procent lager sloot. Europese autofabrikanten waren verheugd over de bevestiging dat de VS hun heffingen op de import van Europese auto's verlagen van 27,5 naar 15 procent. Grote spelers in de sector als Renault en Volkswagen sloten niettemin met koersverliezen tot ruim 1 procent. De VS gaan pas stappen zetten om de huidige Amerikaanse importheffingen op auto's en auto-onderdelen te verlagen zodra Brussel de benodigde wetgeving invoert om de beloofde tariefverlagingen op Amerikaanse goederen door te voeren.

Aan het Damrak gingen chipbedrijven ASMI, Besi en ASML tot ruim 1 procent omlaag. Voor chips geldt door de deal eveneens een tarief van 15 procent. 

Met de formele bekrachtiging donderdag van het handelsakkoord tussen de EU en de VS is er in elk geval meer duidelijkheid voor ondernemers, stelt ondernemersorganisatie VNO-NCW. ,,Het handhaven van het tarief van 50 procent op staal en aluminium heeft echter een enorme impact op bedrijven in die sector", voegt de lobbyclub voor het bedrijfsleven toe. ,,Een algemeen tarief van 15 procent op de meeste Europese producten blijft eveneens een bijzonder pijnlijke maatregel."

VNO-NCW noemt het wel een 'goede stap' dat per 1 september bepaalde producten van die 15 procent worden vrijgesteld én dat beide partijen hebben afgesproken dat de lijst van producten waarvoor dat geldt in de toekomst langer moet worden. ,,Het is ook van groot belang dat de VS en de EU nauw met elkaar in gesprek blijven om toe te werken naar - zoals ze het zelf noemen - 'herstel van stabiliteit en voorspelbaarheid in de onderlinge handel en investeringen'." 

De technologische industrie in Nederland vindt het goed dat er meer duidelijkheid is nu de Verenigde Staten en de Europese Unie hun handelsakkoord hebben bekrachtigd. Dat heeft een woordvoerder van ondernemersorganisatie FME laten weten. Desondanks blijven er volgens FME "haken en ogen" aan de deal. Bijvoorbeeld als het gaat om importheffingen op chips en chipmachines. Deze technologie wordt niet uitgezonderd van heffingen, maar belast met een tarief van 15 procent. "Ontzettend jammer", noemt de woordvoerder dat. Daarnaast mist FME nog wat helderheid over goederen die niet onder het tariefplafond van 15 procent vallen. "Die vallen in het grijze gebied", aldus de zegsman. Het gaat dan bijvoorbeeld om zonnepanelen en drones. 

Helemaal geen Amerikaanse importheffingen op geneesmiddelen was beter geweest, klinkt het daarnaast in de farmaceutische industrie. Dit laten brancheverenigingen Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) en Biosimilars en generieke geneesmiddelenindustrie Nederland (Bogin) weten.
Eerder was er nog onduidelijkheid over heffingen op farmaceutische producten. Donderdag werd bekend dat de heffing van 15 procent ook geldt voor farmaceutische middelen en dat generieke middelen per 1 september vrijstelling krijgen. Generieke middelen gelden vaak als goedkoper alternatief voor merkmedicijnen. "Een heffing is altijd ten nadele van patiënten", zegt een woordvoerder van VIG. De vrijstelling voor generieke middelen lijkt wel een opsteker. Maar volgens de voorzitter van Bogin, Jean Hermans, is de export naar de VS belangrijk voor slechts enkele Nederlandse producenten. "Geen heffingen betekent dat Amerikaanse patiënten tegen een gunstige prijs generieke geneesmiddelen kunnen blijven krijgen." 

De brede S&P 500 verliest voor de vijfde dag op rij. Dit keer 0,4 procent. De techaandelen worden weer flink in de verkoop gezet, en ook Walmart verliest 4 procent na het openen van zijn boeken. De winst van 's werelds grootste retailer bleef voor het eerst in jaren onder de verwachtingen van kenners, wat een gestegen omzet overschaduwde. Het Amerikaanse winkelconcern zag de verzekeringsclaims, zijn juridische kosten en herstructureringskosten oplopen.  

De Dow Jones staat 0,5 procent lager, technologiebeurs Nasdaq verliest 0,2 procent. De stemming blijft terughoudend. Beleggers kijken uit naar het jaarlijkse symposium van de Federal Reserve. Ze zijn benieuwd wat Fed-voorzitter Jerome Powell morgen in Jackson Hole gaat zeggen over het verlagen van de rente. 

Groeicijfers over het tweede kwartaal bevestigen de veerkracht van de Chinese economie, benadrukt ABN-econoom Arjan van Duikhuizen. Hij wijst er op dat de export goed stand houdt ondanks de tarievenoorlog met de VS.  

Toch laten volgens Van Dijkhuizen macrodata over de maand juli binnenlandse onevenwichtigheden zien en lijkt er een groeivertraging aan te komen. "De detailhandelsverkopen daalden sterker dan verwacht, doordat de effecten van de consumentensubsidies afnamen. Bijzonder opvallend was de ommekeer in de investeringsgroei, waarbij de investeringen in de verwerkende industrie sterk afkoelden en de investeringen in infrastructuur een zeldzame maandelijkse krimp lieten zien." 
 
Hoewel we onze groeiraming voor China in 2025 licht hebben verhoogd (van 4,7% naar 4,9%) op basis van de veerkrachtige bbp-cijfers voor het tweede kwartaal, verwachten we nog steeds dat de groei (op jaarbasis) in de tweede helft van 2025 aanzienlijk zal vertragen, geeft Van Dijkuizen aan. "Al met al verwachten we daarom nog steeds meer begrotingssteun van de Chinese overheid en een stapsgewijze monetaire versoepeling gericht op het stabiliseren van de binnenlandse vraag, de belangrijkste beleidsdoelstelling voor 2025. "

Vier Israëlische bedrijven worden dit jaar niet toegelaten op de wapenbeurs in Rotterdam wegens zorgen over de veiligheid. Dat heeft directeur Hans Huigen van de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV) bevestigd na berichtgeving van de NOS. "We willen de beurs zo goed en ordentelijk mogelijk laten verlopen", aldus de directeur.

Huigen noemt de ontstane maatschappelijke onrust als gevolg van de verslechterde situatie in Gaza als reden voor zijn besluit. Om welke bedrijven het gaat, wil hij niet zeggen.

De afgelopen jaren namen Israëlische bedrijven wel deel aan de beurs in Ahoy Rotterdam, wat destijds tot demonstraties en maatschappelijke onrust leidde. Vorig jaar voerden pro-Palestijnse actievoerders, klimaatactivisten en betogers van de coalitie Verzet Tegen Oorlog actie bij de wapenbeurs. Ze protesteerden omdat sommige deelnemers en bezoekers van de wapenbeurs mogelijk banden hadden met Israël.

Porseleinproducent Royal Delft, bekend van het Delfts blauw, heeft een financieel sterk eerste halfjaar achter de rug. Het bedrijf zag vooral een flinke groei in de onlineverkoop via de eigen webshop. Ook verkocht Royal Delft meer porselein en kristal van Royal Leerdam aan toeristen.

De onderneming waarschuwde in maart nog dat de onzekerheid over het beleid in de VS de verkoop kon drukken. Vooralsnog heeft het bedrijf hier geen last van. "Royal Delft heeft het eerste halfjaar goed gepresteerd en laat een duidelijke omzetgroei zien", zegt topman Hessel Hoekstra nu.

De omzet ging in de eerste jaarhelft met 8 procent omhoog tot 4,9 miljoen euro. De operationele winst verdubbelde bijna tot 1,3 miljoen euro. 

De economische bedrijvigheid in de eurozone is in augustus verder toegenomen. Volgens marktonderzoeker S&P Global komt dit vooral doordat de vraag in de industriesector van het eurogebied is aangetrokken, terwijl de dienstensector een kleine groeivertraging liet zien.

De index van S&P Global die de algehele bedrijvigheid in het eurogebied meet, steeg van 50,9 in juli naar 51,1 in augustus. Een niveau van 50 of meer duidt op groei, daaronder op krimp. De economische activiteit nam daarmee voor de derde maand op rij toe en ligt op het hoogste niveau sinds mei vorig jaar. De groei was ook sterker dan verwacht. Economen hadden gerekend op een afname van de groei tot 50,6.

"Het gaat beter", zei Cyrus de la Rubia, hoofdeconoom bij Hamburg Commercial Bank. "Ondanks tegenwind zoals Amerikaanse importheffingen en algemene onzekerheid lijken bedrijven in de eurozone het redelijk goed te doen." 

De afspraken die de VS deze zomer over invoerheffingen maakten, hebben volgens economen bij ABN Amro een worstcasescenario voor de wereldeconomie afgewend. De gevolgen van de tarieven blijven onzeker en hangen af van hoe, wanneer en waar bedrijven de tarieven doorberekenen aan de consument. 

ABN heeft de groeiprognose voor de eurozone licht naar beneden bijgesteld, omdat de heffingen hoger uitvallen dan in het basisscenario. De sterkere binnenlandse vraag helpt in een periode van zwakke vraag vanuit de VS en China. "De prognose voor 2026 gaat terug van 1,1% naar 0,8%." 
 
De handelsovereenkomst tussen de EU en de VS weliswaar slechter dan ons basisscenario, maar zeker niet rampzalig, benadrukken ABN-economen. "Deze handelsdeals op zichzelf zullen waarschijnlijk geen van beide partijen in een recessie storten."