AI jaagt starters van de arbeidsmarkt: deze functies zijn de ’kanaries in de kolenmijn’

Uit het onderzoek van de Amerikaanse topuniversiteit blijkt dat vooral starters in die functies flink terrein verliezen sinds de doorbraak van ChatGPT, eind 2022. Voor softwareontwikkelaars onder de 25 jaar is de instroom bijna 20 procent lager dan toen. Ook bij accountants, administratief personeel en callcentermedewerkers zijn zulke terugvallen zichtbaar.

Boekkennis

Oudere collega’s in dezelfde beroepen weten hun positie wél te behouden. In de groep tussen de 35 en 49 jaar is de werkgelegenheid in AI-gevoelige functies zelfs met 9 procent gegroeid. Volgens de onderzoekers heeft dat te maken met de aard van de kennis.

„Een mogelijkheid is dat AI vooral de gecodificeerde kennis vervangt, de ’boekkennis’ die de kern vormt van formeel onderwijs”, schrijven econoom Erik Brynjolfsson en zijn collega’s. „AI is waarschijnlijk minder in staat om de stilzwijgende kennis te vervangen: de tips en trucs die zich met ervaring opstapelen.”

Het verschil is het grootst in sectoren waar AI al veel taken automatiseert, zoals het schrijven of corrigeren van code. In beroepen waar AI vooral aanvult, bijvoorbeeld als slimme assistent bij analyse of creatief werk, blijft de werkgelegenheid voor starters juist overeind.

Salarisadministratie

De studie is gebaseerd op loonstrookgegevens van ADP, de grootste salarisverwerker van de Verenigde Staten. Stanford kreeg toegang tot de salarisadministratie van tienduizenden bedrijven. Daarmee konden de onderzoekers volgen hoe banen en salarissen zich ontwikkelden. Opvallend is dat lonen stabiel bleven. Dat suggereert dat AI vooral instapbanen wegdrukt, en niet de beloning van wie al werkt.

Niet alle beroepen zijn kwetsbaar. Denk aan veel beroepen in de zorg en andere functies die niet of minder aan AI zijn blootgesteld. Daar is de werkgelegenheid voor jongeren de afgelopen jaren juist sterk gegroeid. De onderzoekers concluderen dat jonge werknemers de „kanaries in de kolenmijn” zijn van de arbeidsmarkt. Hun snelle terugval kan een voorbode zijn van bredere verschuivingen door de adoptie van AI.