Britse regering toont zich weinig onder de indruk van hongerstakende Palestine Action-activisten

„Denk niet dat je nu rustig kan ademhalen, want we keren terug met onze lege magen om jullie te bestrijden in het nieuwe jaar, wanneer jullie na een bloedige pauze schandelijk zijn teruggekeerd naar het theatrale spektakel van wat jullie ‘democratie’ noemen.” Het zijn de woorden van Qesser Zuhrah (20), die met zeven andere hongerstakers van de Britse pro-Palestijnse actiegroep Palestine Action vastzit. Zij ging 2 november als eerste in hongerstaking, maar stopt nu tijdelijk op aandringen van artsen en familie, omdat orgaanfalen dreigt.

De acht begonnen met hun hongerstaking begin november, nadat ze waren opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij vernieling met rode verf en inbraken bij de Britse dochteronderneming van het Israëlische defensiebedrijf Elbit Systems in Bristol. De actievoerders ontkennen de beschuldigingen en eisen dat het verbod op Palestine Action wordt opgeheven, dat ze worden vrijgelaten op borgtocht en een eerlijk proces krijgen. Daarnaast willen ze dat Britse vestigingen van Elbit worden gesloten en dat de gevangenen niet in verschillende gevangenissen worden geplaatst, ver van familieleden.

De Britse pro-Palestijnse groep – die in 2020 werd opgericht met het doel  actie te voeren tegen „Israëlische apartheid” en Israëlische wapenhandel met het VK een halt toe te roepen – valt sinds juli onder de terreurwet, waarmee de organisatie dezelfde status heeft als bijvoorbeeld IS of Al-Qaida.

Lees ook

Massa-arrestaties in het Verenigd Koninkrijk: wanneer is pro-Palestijns protest terrorisme?

Van de acht hongerstakers waren er al twee eerder deze maand gestopt en daarna opgenomen in een ziekenhuis. Medegevangene Amu Gib (30) stopt net als Zuhrah eveneens tijdelijk nadat ze 48 dagen geleden in staking was gegaan. De overige vier – Kamran Ahmed (28), Heba Muraisi (31), Teuta Hoxha (29) en Lewie Chiaramello (22) – blijven nog wel in hongerstaking totdat de eisen zijn ingewilligd.

‘Absurd en draconisch’

„Hongerstakingen vormen geen nieuw probleem”, stelde James Timpson, staatssecretaris van Justitie, in een verklaring. Hij vond het verschijnsel weliswaar zeer zorgwekkend, maar omdat ze vaak voorkwamen, de afgelopen vijf jaar meer dan tweehonderd per jaar aldus Timpson, zijn er „al lang bestaande procedures om de veiligheid van gevangenen te waarborgen”.

De claim dat de hongerstakers van Palestina Action ambulancevervoer en toegang tot ziekenhuiszorg zou zijn geweigerd, wordt door Timpson ontkend. En de kans dat de actievoerders in gesprek zullen gaan met politici is wat hem betreft „ ongrondwettelijk en ongepast” omdat er een scheiding der machten is. „Deze gevangenen worden beschuldigd van ernstige misdrijven, waaronder zware inbraak en vandalisme. Beslissingen over voorlopige hechtenis worden genomen door onafhankelijke rechters en advocaten kunnen namens hun cliënten een pleidooi houden bij de rechtbank.”

Deze regering criminaliseert de mensen die het wagen om in opstand te komen tegen de Britse betrokkenheid bij de massamoord op Palestijnen

Het Britse parlementslid – en voormalig Labour partijleider – Jeremy Corbyn ziet dat anders. In een brief van 20 november aan het ministerie van Justitie noemde hij het besluit om Palestine Action onder de terreurwetgeving te plaatsen „ absurd en draconisch” en roept op tot een ontmoeting tussen de gevangenen en de minister van Justitie. „Deze regering had de wapenverkoop aan Israël kunnen stoppen en zijn verplichtingen kunnen nakomen om genocide te voorkomen. In plaats daarvan criminaliseert deze regering de mensen die het wagen om in opstand te komen tegen de Britse betrokkenheid bij de massamoord op Palestijnen.”

Lees ook

Door toename arrestaties vragen Britten zich af: hoe vrij kunnen ze spreken?

Corbyn krijgt bijval van demonstranten, onder wie activist Gretha Thunberg, die dinsdag werd gearresteerd bij een steunbetuiging aan Palestina Action. De Britse premier Keir Starmer gaf na vragen in het Lagerhuis aan dat de ,,regels en procedures” gewoon waren gevolgd.

The Troubles

De duur van de hongerstaking roept herinneringen op aan die van IRA-leden in 1981. Aanleiding voor hun actie was dat de gevangenen die in 1972 betrokken waren geweest bij ‘The Troubles’ een aparte status hadden, waardoor ze meer rechten kregen dan andere gevangenen. Ze hoefden onder meer geen gevangenisuniformen te dragen en geen gevangeniswerk te doen. Die status werd na vier jaar ingetrokken en toen ontstonden er protesten. De IRA-gevangen weigerden aanvankelijk zich te kleden en te wassen. In 1981 gingen 23 gevangenen in hongerstaking. Bobby Sands, leider van de IRA, werd de eerste hongerstaker. Hij overleed, nadat hij 66 dagen in hongerstaking was geweest. Na hem volgden negen anderen.

Nadat de laatste hongerstaker in augustus 1981 was overleden, hadden zich ondertussen wel meer vrijwilligers zich gemeld voor de IRA, en de hardheid van de regering-Thatcher kreeg internationaal veel kritiek. De verhoudingen met Ierland waren voor jaren verstoord.

Het proces tegen de leden van de actiegroep Palestina Action is gepland voor mei 2026 en zal naar verwachting pas op zijn eind lopen in 2027. De arts James Smith die de contacten onderhoudt met de familie zei vorige week in een persconferentie dat „sommige hongerstakers langzaam aan het sterven zijn”.