Citroenvormige planeet tart de regels

2 dagen geleden 3

Astronomen hebben geen idee hoe een verre exoplaneet, een wereld die om een andere ster dan de zon draait, is ontstaan. De planeet is bloedheet en heeft een atmosfeer vol koolstof.

Astronomen hebben een van de vreemdste planeten tot nog toe ontdekt. Hij bevindt zich in een baan om een snel ronddraaiende neutronenster, een zogeheten pulsar. Dat is op zich al ongebruikelijk, maar er is nog meer vreemds aan de hand met exoplaneet PSR J2322-2650b.

De planeet staat op meer dan 2000 lichtjaar van de aarde en heeft een massa die vergelijkbaar is met die van Jupiter. Het team van astronoom Michael Zhang van de Universiteit van Chicago in de Verenigde Staten ontdekte de wereld met behulp van de James Webb-ruimtetelescoop. Door te kijken naar het licht dat door de planeet wordt weerkaatst, kon het team achterhalen welke elementen er te vinden zijn. Het lichtspectrum vertoonde niet de gebruikelijke water- en koolstofdioxide die we verwachten van een planeet van dit formaat, maar liet in plaats daarvan koolstofmoleculen zien.

Wat werkt wel en niet bij onderhandelen?

Als we een goede deal willen sluiten, is het niet alleen belangrijk wat we zeggen, maar ook hoe we staan of hoe we klinken. Gedragswetenschapper Tina ...

Het is voor het eerst dat astronomen koolstofmoleculen in de atmosfeer van een exoplaneet zien. Koolstofatomen in een atmosfeer zijn namelijk veel sneller geneigd om zich aan andere atomen te binden dan aan hun soortgenoten. ‘Om koolstofmoleculen in de atmosfeer te hebben, moet je vrijwel al het andere verwijderen: al het zuurstof, al het stikstof – en we weten gewoon niet hoe dat moet’, zegt Zhang. ‘We kennen geen andere planeetatmosfeer die hier ook maar een beetje op lijkt.’

Hete citroen

De planeet staat dicht bij zijn moederster. En die is zo zwaar, dat de astronomen denken dat de zwaartekracht de planeet heeft uitgerekt tot een langwerpige citroenvorm. Een jaar op de planeet duurt maar 7,8 uur en het is er bloedheet: zelfs de ‘koudste’ plekken tikken de 650 graden Celsius aan.

In tegenstelling tot de meeste andere reuzenplaneten waait de wind er in tegengestelde richting van de rotatie van de planeet. ‘Je moet je voorstellen dat deze planeet een dieprode kleur heeft, met wolken van grafiet’, beschrijft Zhang. ‘Ik zou durven stellen dat het van alle exoplaneten die we kennen absoluut de vreemdste is.’

Al deze eigenaardigheden maken het een mysterie hoe PSR J2322-2650b is ontstaan. Hij past niet binnen de bestaande theorieën over planeetvorming.