DNB verrast: economische groei Nederland pakt stuk hoger uit dan eerder verwacht

Een nieuw kabinet moet op korte termijn knelpunten wegnemen die de economische groei beperken. Zo moet het stikstofslot worden aangepakt en moet er snel meer ruimte komen op het energienet. Nederland moet meehelpen aan het versterken van de Europese concurrentiekracht, om in te spelen op de verschuivingen in de wereldhandel als gevolg van het beleid van de Amerikaanse president Donald Trump.

Dat zei president Olaf Sleijpen van De Nederlandsche Bank vanochtend bij de presentatie van de najaarsraming van de centrale bank. Als een nieuw kabinet daar in slaagt, kan de verwachte economische groei omhoog. In haar basisraming gaat DNB uit van 1,2 procent bbp-groei in 2026 en van 1,1 procent groei in 2027. In een scenario waarin knelpunten worden weggenomen, gaat die groei naar 1,6 procent in zowel 2026 als 2027.

Door het snel wegnemen van de „groeibarrières” – zoals Sleijpen ze noemt – zullen de bedrijfsinvesteringen fors toenemen. Die staan nu onder druk als gevolg van zowel nationale als internationale onzekerheden, aldus DNB. Sleijpen: „De productiviteitsgroei moet echt omhoog, zoals Wennink ook laat zien.” Oud-ASML-topman Peter Wennink stelde eerder deze maand in een veelbesproken rapport dat „fundamentele publieke voorzieningen” onbetaalbaar worden als Nederland zijn concurrentiekracht niet versterkt.

DNB stelde verrast vast dat de Nederlandse economie het in 2025 veel beter gedaan heeft dan de bank zelf had verwacht. De groei komt dit jaar uit op 1,7 procent, vooral dankzij overheidsbestedingen en export. Dat is 0,6 procentpunt hoger dan waarvan DNB nog uitging in de vorige raming, afgelopen voorjaar.

Veel economen hadden verwacht dat de importheffingen die de VS de wereld opleggen de mondiale economische groei flink zouden aantasten. Dat de export tóch zo positief bijdraagt aan de groei, heeft een incidentele én een structurele component, zegt Sleijpen. Bedrijven hebben vooruitlopend op de heffingen geanticipeerd door handel naar voren te halen, niet alleen in Nederland maar in de hele eurozone. Sleijpen noemde dat een „adrenaline-boost” voor de export. Dat is een tijdelijk effect. Structureel is dat er een verlegging van de handelsstromen plaatsvindt, waardoor er weliswaar minder handel met de VS plaatsvindt, maar meer met de rest van de wereld.

De stroom goedkope goederen uit met name China en Zuidoost-Azië die nu meer richting Europa gaat heeft dankzij de lagere prijzen een positief effect op het drukken van de inflatie. Daar profiteren Europese consumenten van. Desondanks blijft de inflatie in Nederland hoger dan in de eurozone gemiddeld. DNB raamt voor Nederland 3 procent inflatie dit jaar, 2,4 procent volgend jaar en 2,3 procent in 2027. In de eurozone ligt de inflatie in deze jaren rond de 2 procent, zo verwacht de Europese Centrale Bank. Een nieuw kabinet kan helpen de inflatie te drukken door strikt op de eigen uitgaven te letten, meent DNB. Het huidige expansieve begrotingsbeleid (waarbij de overheid meer uitgeeft dan ze binnenkrijgt) stimuleert de bestedingen, wat leidt tot grotere geldontwaarding.