‘Fearless Felix’ sprong van wolkenkrabbers en vanuit de dampkring – en hield er uiterst rechtse ideeën op na

Plop. „Ging-ie er doorheen?” In het commandocentrum konden ze het nog eventjes niet geloven: Felix Baumgartner was als eerste mens door de geluidsbarrière gebroken, tijdens een sprong vanuit een heliumballon. Hij droeg een wit ruimtepak en had een parachute om. Hoogte: 38.969 meter, vlak tegen de dampkring aan. Enkele minuten later landde hij veilig in de woestijn bij Roswell, New Mexico.

Met zijn sprong vanuit de stratosfeer, in oktober 2012, vestigde Baumgartner zijn naam als de grootste waaghals uit het gilde van de basejumpers, mannen en vrouwen die van gebouwen, objecten en bergen springen. Hij stierf donderdag in het harnas, tijdens het paragliden aan de Adriatische kust van Italië. Volgens lokale media overleed hij tijdens zijn vlucht aan een hartaanval, waarna hij neerstortte in het zwembad van een camping.

Baumgartner (Salzburg, 1969) werd opgeleid tot machinebankwerker en diende in het Oostenrijkse leger als parachutist, maar verliet de krijgsmacht omdat hij naar eigen zeggen moeite had met het opvolgen van „domme bevelen”. Vanaf de jaren negentig maakte hij furore als professioneel basejumper. Zijn sponsor was de Oostenrijkse energiedrankgigant Red Bull, dat in de jaren daarna zou uitgroeien tot de patroon van extreme sports.

In totaal zou Baumgartner meer dan 130 ‘objectsprongen’ doen: van bruggen, masten, bergen en wolkenkrabbers. Hij sprong van de Sasso Pordoi (2.950 meter hoog) in de Italiaanse Dolomieten, liet zich vallen van het werelberoemde Christusbeeld in Rio de Janeiro (750 meter) en maakte jumps van iconische hoge gebouwen als de Torre Mayor (Mexico-Stad, 225 meter) en de Taipei 101 (Taiwan, 390 meter).

Die sprongen van wolkenkrabbers gebeurden clandestien, aangezien de autoriteiten niet zaten te wachten op dergelijke gevaarlijke strapatsen. Toen Baumgartner zich in 1999 van de 88-ste verdieping van de Petronas Twin Towers in Kuala Lumpur (452 meter hoog) liet vallen, was daar een dagenlange voorbereiding aan vooraf gegaan: hij had het gebouw verkend en was verkleed als zakenman naar binnen gegaan, zijn parachute verstopt in een aktentas.

‘Geen protocol’

Echte wereldfaam verwierf ‘Fearless Felix’ met zijn skydive vanuit de dampkring. Met het doorbreken van de geluidsbarrière haalde hij hoogste snelheid ooit door een mens bereikt (zonder voertuig): 1.357,6 kilometer per uur. En hij vestigde in één klap nog twee wereldprestaties: de hoogste vrije val en hoogste parachutesprong ooit. Dat laatste record werd hem twee jaar later ontnomen door Google-topman Alan Eustace, die van 41.419 meter hoogte sprong, ruim 2.400 meter hoger.

De grootste uitdaging bij zijn sprong, vertelde Baumgartner, was om te voorkomen dat hij als een gek in de rondte zou gaan tollen. Aangezien hij de eerste mens was die een ‘strato-sprong’ deed, zei Baumgartner later, was er „geen protocol”. „Niemand kan je vertellen: Felix, dít moet je doen.” Met handig gebruik van zijn apparatuur wist hij de zwaartekracht de baas te blijven en ongedeerd op aarde te landen.

Na zijn avontuur in de dampkring zette Baumgartner een punt achter zijn carrière als extreme sporter, al deed hij nog wel mee als autoracer aan de jaarlijkse 24-uursrace op de Nürnburgring. Hij ging aan de slag als helikopter-stuntpiloot. Een conflict met de Oostenrijkse belastingdienst over een ingetrokken fiscale korting leidde tot een vertrek uit zijn thuisland. Sindsdien woonde hij in Zwitserland.

Sympathie voor radicaal-rechts

In Oostenrijk kwam Baumgartner sindsdien vooral in het nieuws met de radicaal-rechtse meningen die hij verkondigde in interviews en op sociale media. Zo keerde hij zich tegen de parlementaire democratie en bepleitte „een gematigde dictatuur” waarin „een paar mensen uit het bedrijfsleven” het „werkelijk voor het zeggen” zouden krijgen.

Met enige regelmaat plaatste hij provocerende posts over immigratie, klimaatverandering, lhbti-emancipatie en de positie van vrouwen in de maatschappij. Hij schaarde zich achter de presidentskandidaat van de radicaal-rechtse partij FPÖ en verkondigde dat de autoritaire Hongaarse premier Victor Orbán de Nobelprijs voor de Vrede zou moeten krijgen, omdat die met het sluiten van de grenzen voor vluchtelingen „het enige juiste” gedaan zou hebben: „Zijn land en zijn volk, dat hem verkozen heeft, beschermen.” De leider van de FPÖ noemde Baumgartner na diens overlijden „een moedige pionier” en een „patriot die leiderschap heeft getoond”.

Tijdens de coronapandemie werd hij veroordeeld tot het betalen van vijfduizend euro schadevergoeding aan een journalist die zich positief had uitgelaten over vaccineren. Op X had Baumgartner hem uitgemaakt voor „regelrechte sukkel” en „farma-hoer”.

Afgelopen donderdag plaatse Baumgartner vanaf zijn Italiaanse vakantieadres in Porto Sant’Elpidio nog een bericht op Instagram met de tekst: „Te veel wind.” Enkele uren later stortte hij dood neer.