Gigantisch hydrothermaal veld ontdekt voor de kust van Milos

Een Grieks‑Duitse onderzoeksexpeditie heeft voor de kust van het eiland Milos een uitgestrekt systeem van onderzeese hydrothermale bronnen ontdekt. De bronnen liggen op actieve breuklijnen en vormen een van de grootste bekende geothermische bronclusters in de Middellandse Zee, belangrijk voor het begrijpen van de geologie en tektoniek van de regio.

Het onderzoeksteam heeft voor de kust van het Griekse eiland Milos drie grote geothermische onderwaterbronnen ontdekt. Die bronnen komen voor op actieve breuklijnen die ontstonden doordat de Afrikaanse tektonische plaat naar het noorden beweegt en onder Europa duikt. De wetenschappers beschrijven hoe de onderwaterbronnen grote hoeveelheden mineraalrijke vloeistofpluimen de zee in spoten. Die pluimen zijn rijk aan opgeloste zouten en gassen als koolstofdioxide, waterstofsulfide en methaan.

De locatie van de gaspluimen ten opzichte van Griekenland en breuken

“We hadden nooit verwacht zo’n groot gebied met gaspluimen voor de kust van Milos te vinden,” zegt Solveig I. Bühring, hoofdauteur van het onderzoek en wetenschapper bij het MARUM – Centrum voor Mariene Milieuwetenschappen van de Universiteit van Bremen, die leidinggaf aan de expeditie waarbij de bronnen werden ontdekt.

Glinsterende, kokende vloeistoffen

Om de gaspluimen en vloeistoffen goed te bestuderen maakte het team gebruik van op afstand bestuurbare onderzeese voertuigen (ROV’s) die beelden en data van de zeebodem verzamelden. Bühring beschrijft wat hij zag: “Toen we de gaspluimen voor het eerst via de ROV-camera’s observeerden, waren we verbaasd over hun diversiteit en schoonheid – van glinsterende, kokende vloeistoffen tot dikke microbiële matten die de schoorstenen bedekten.”

Volgens Paraskevi Nomikou, hoofdauteur van de studie en onderzoeker aan de Nationale en Kapodistriaanse Universiteit van Athene, volgt de verspreiding van de geothermische bronclusters precies de patronen van de grote breuksystemen rond Milos: “Onze gegevens tonen duidelijk aan dat de gaspluimen dit patroon volgen. Verschillende breukzones beïnvloeden verschillende clusters van ventilatieopeningen, vooral waar meerdere breuken samenkomen. Deze tektonische structuren bepalen in sterke mate hoe en waar hydrothermale vloeistoffen de zeebodem bereiken.”

Belangrijk natuurlijk laboratorium

De ontdekking van dit grote hydrothermale veld maakt het gebied rond Milos tot een van de belangrijkste natuurlijke laboratoria in de Middellandse Zee om de wisselwerking tussen tektoniek, vulkanisme en hydrothermale processen te bestuderen.

Platen en vulkanisme
Platen en vulkanisme zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Waar tektonische platen botsen sijpelt koud zeewater via scheuren in de oceanische korst naar beneden. Daar wordt het zeewater opgewarmd door magma. Na opwarming spuit het water als hete, mineraalrijke ‘hydrothermale bronnen’ weer naar buiten. Dat gebeurt vooral bij spreidingszones als die op IJsland en bij subductiezones als die bij Griekenland.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief! Ook elke dag vers het laatste wetenschapsnieuws in je inbox? Of elke week? Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!