LIVE | Meerdere doden bij ontploffing op station in Noord-Oekraïne

13 uren geleden 1

Bij een explosie op een station in het Noord-Oekraïense stadje Ovroetsj zijn vier doden gevallen. © AFP

De Amerikaanse president Donald Trump zet Oekraïne onder druk om delen van zijn grondgebied aan Rusland af te staan, maar de Oekraïense president Volodimir Zelenski wil hier vooralsnog niets van weten. Volg de laatste ontwikkelingen via ons liveblog.

Meerdere doden bij ontploffing op station in Noord-Oekraïne

Bij een explosie op een station in het Noord-Oekraïense stadje Ovroetsj zijn vier doden gevallen. Twaalf anderen raakten gewond, meldt de politie. Volgens Oekraïense media ontplofte een granaat.

Naast een grenswacht en twee passagiers kwam ook de dader om, schrijft nieuwsmedium Ukrainska Pravda, op basis van een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken.

Agenten van de grenspolitie controleerden de reisdocumenten van passagiers van een trein toen een van hen het explosief tevoorschijn haalde en tot ontploffing bracht, aldus een verklaring van de nationale politie. Het motief voor zijn daad is nog onduidelijk.

Volgens de grensdienst komt de dader uit Charkov en zat hij onlangs vast omdat hij probeerde illegaal de westgrens van Oekraïne over te steken. De politie doet onderzoek ter plaatse.

Terrence Riepma

17 jaar cel voor Brit die in opdracht van Wagner brand stichtte

De 21-jarige leider van een groep jongeren die in 2024 brand stichtte in een pakhuis met voor Oekraïne bestemde apparatuur in Londen, is veroordeeld tot zeventien jaar gevangenisstraf. Het OM sprak in de aanklacht van een "terreur- en sabotagecampagne op Britse grond".

Naast dat de groep bedrijven op het oog had die Starlink-internetontvangers naar Oekraïne verscheepten, had de kring rond Dylan Earl ook plannen om een topman van betaalapp Revolut te ontvoeren en een Tsjechisch pakhuis in brand te steken. Earl zou in contact hebben gestaan met het Russische huurlingenleger Wagner, in wiens opdracht de brandstichting zou zijn uitgevoerd.

Naast Earl stond ook de 23-jarige Jake Reeves terecht, die eveneens schuld heeft bekend aan de brandstichting. Reeves kreeg twaalf jaar gevangenisstraf opgelegd.

"Onze ouders en grootouders hadden een simpele term voor wat Dylan Earl en Jake Reeves hebben begaan: verraad", zei rechter Bobbie Cheema-Grubb.

Starmer wil dat Westen meer langeafstandswapens levert aan Oekraïne

De Britse premier Keir Starmer vindt dat de bondgenoten van Oekraïne meer langeafstandswapens moeten leveren. Dat zei hij vrijdag toen hij de Oekraïense president Volodimir Zelenski ontving op Downing Street. Zelenski is in Londen voor overleg met de zogenoemde 'Coalition of the Willing'.

Starmer zei dat het Verenigd Koninkrijk een trouwe bondgenoot blijft van Oekraïne, maar erkende dat westerse landen meer langeafstandswapens kunnen leveren. Daar vraagt Zelenski al lange tijd om. De wapenleveringen zijn een van de thema's die aan bod zullen komen tijdens de vergadering met Europese leiders. Onder meer de Nederlandse premier Dick Schoof en NAVO-chef Mark Rutte reizen ook naar Londen voor de bijeenkomst.

Zelenski ging eerder op vrijdag op bezoek bij koning Charles. De Oekraïense leider kreeg een koninklijk saluut en het volkslied van zijn land werd gespeeld toen hij aankwam bij Windsor Castle.

'Italiaans steunpakket voor Oekraïne bijna rond'

Italië komt mogelijk nog eind dit jaar met een twaalfde militair steunpakket voor Oekraïne. Volgens Bloomberg, dat zich baseert op ingewijden, zou het pakket bijna rond zijn. Waar het pakket uit bestaat, is niet bekendgemaakt; de inhoud van de leveringen is staatsgeheim. Volgens Bloomberg zou het gaan om munitie en luchtverdedigingsraketten voor de twee SAMP/T-lanceerinstallaties die het land Oekraïne eerder stuurde.

Italië, dat binnen de NAVO te boek staat als achterblijver wat betreft zijn defensie-uitgaven, liet afgelopen week al doorschemeren dat het wil deelnemen aan een met Europees geld gefinancierd pakket Amerikaanse wapens voor Oekraïne. Hoeveel het daarvoor wil inleggen, is nog niet bepaald.

'Russische gezant op bezoek in VS voor gesprek met Witkoff'

De Russische gezant Kirill Dmitriev is op bezoek in de Verenigde Staten, melden Russische en Amerikaanse media. Volgens staatspersbureau RIA Novosti is hij daar om te praten over economische samenwerking tussen beide landen, maar nieuwssite Axios meldt dat hij ook een afspraak heeft met Steve Witkoff, de speciale gezant van president Donald Trump.

Trump legde Rusland deze week sancties op om het land onder druk te zetten de oorlog in Oekraïne te stoppen. De Russische president Vladimir Poetin stelde dat die maatregelen weinig effect zouden hebben, maar Trump denkt daar anders over. "Ik zal je over zes maanden laten weten of het heeft gewerkt", reageerde Trump.

Witkoff is de laatste maanden Trumps belangrijkste onderhandelaar. Hij ging al meerdere keren op bezoek in Rusland om over de oorlog in Oekraïne te praten en sprak ook met Poetin zelf.

Trump kondigde vorige week aan dat hij Poetin binnenkort zelf zou ontmoeten in Boedapest, maar blies die top ook weer af.

Oekraïense aanval dwarsboomt Russisch plan met kerncentrale als verjaardagscadeau voor Poetin

Een Oekraïense aanval heeft een Russisch plan verijdeld om de kerncentrale van Zaporizja aan te sluiten op het Russische elektriciteitsnet als symbolisch verjaardagscadeau voor president Vladimir Poetin. In plaats daarvan werd de centrale deze week opnieuw gekoppeld aan het Oekraïense netwerk, waarmee een maandlange noodsituatie ten einde kwam.

Russische ingenieurs hadden geprobeerd de centrale via een nieuwe hoogspanningslijn te verbinden met het Russische systeem. Oekraïense strijders achter de linies vernietigden echter verschillende energiehubs, waardoor het project mislukte. Rusland moest daarop de oorspronkelijke verbinding over de Dnipro-rivier herstellen om de externe stroomtoevoer vanuit Oekraïne te herstellen.

Tijdens de stilstand draaide de kerncentrale wekenlang op noodgeneratoren, ver voorbij de normale veiligheidslimiet van drie dagen. Volgens nucleaire experts liep de site hierdoor reëel gevaar, ondanks dat alle reactoren in een koude stilstand waren geplaatst. De heraansluiting op het Oekraïense net verminderde het risico op een nucleaire ramp aanzienlijk. 

Kim Jong-un: 'Betrekkingen met Rusland bevinden zich op historisch hoogtepunt' 

De betrekkingen tussen Noord-Korea en Rusland bevinden zich op een "historisch hoogtepunt", zei de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un donderdag. Hij sprak tijdens een ceremonie voor de bouw van een nieuw museum in Pyongyang, ter nagedachtenis aan de Noord-Koreaanse soldaten die zijn omgekomen tijdens de oorlog van Rusland tegen Oekraïne.

De Russische ambassadeur in Noord-Korea en andere Russische diplomaten waren aanwezig bij de inwijding van het project. Kim zei tijdens de ceremonie dat het museum "een heilige plaats is, gewijd aan de onsterfelijkheid van ware patriotten".

Noord-Korea is een belangrijke bondgenoot van Moskou in de oorlog tegen Oekraïne. Het land heeft duizenden soldaten en wapens gestuurd om Russische troepen te helpen. Volgens schattingen van Zuid-Korea zijn minstens 600 Noord-Koreaanse soldaten omgekomen en nog eens duizenden gewond geraakt. 

De Wever: 'Andere opties voor geld Oekraïne dan Russische tegoeden' 

De Belgische premier Bart De Wever wil en ziet verschillende mogelijkheden om Oekraïne snel aan de benodigde miljarden euro's te helpen, zonder de bevroren Russische tegoeden aan te spreken. Hij vreest echter dat de Europese Commissie toch alleen naar die tegoeden gaat kijken. Dat zei De Wever na afloop van de EU-top.

Oekraïne heeft voor 2026 en 2027 veel geld nodig en moet dat ook krijgen, benadrukte De Wever. Voor het plan van de Europese Commissie om de bevroren Russische tegoeden te gebruiken voor een renteloze lening van 141 miljard euro aan Oekraïne bleek donderdag onvoldoende steun te zijn. De regeringsleiders willen dat de Commissie verschillende opties in kaart brengt om Oekraïne de komende twee jaar financieel te ondersteunen.

De Wever ziet die verschillende opties. Een daarvan is dat de Europese Commissie namens de EU voor Oekraïne een lening aangaat, zoals zij ook tijdens de coronacrisis geld leende voor de EU.

Het ging toen om 750 miljard euro. Na de oorlog kan de lening in de ogen van De Wever als herstelbetaling voor de oorlog door Rusland worden terugbetaald.

Coalitie van bereidwillige landen

Een andere mogelijkheid is dat de coalitie van bereidwillige landen 90 miljard euro bijeenbrengt om Oekraïne de komende twee jaar uit de brand te helpen, oppert De Wever. Daarin zitten landen als Frankrijk, Duitsland en het VK. "Zij kunnen makkelijk 45 miljard euro per jaar opbrengen."

De vrees van De Wever dat de Commissie alleen naar mogelijkheden binnen de Russische tegoeden gaat kijken, lijkt uit te komen. In een persconferentie op hetzelfde moment als die van De Wever zei voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen vooral te gaan kijken naar uitwerkingsopties rondom de bevroren tegoeden, niet per se naar alternatieven. 

Schoof: 'EU-financiering Oekraïne rond als iedereen als NL betaalt'

In plaats van een lening op basis van bevroren Russische tegoeden, zouden lidstaten ook net zoveel kunnen afdragen aan Oekraïne als Nederland. "Dan is de financiering rond", zei premier Dick Schoof na afloop van overleg met EU-leiders.

De regeringsleiders willen verschillende opties zien van de Europese Commissie om Oekraïne financieel te ondersteunen in 2026 en 2027. Er kwam onvoldoende steun voor enkel de uitwerking van het plan om de bevroren Russische tegoeden te gebruiken als lening.

België, waar de bevroren Russische tegoeden vaststaan, wil dat de EU-landen de kosten hiervoor evenredig zullen dragen. "België kan niet alleen die garanties dragen", zei Schoof. Desondanks zijn alle EU-landen erop gericht "het plan wel te laten slagen", aldus Schoof.

Het alternatief van Schoof zien veel lidstaten niet zitten, omdat hun begroting het niet toelaat meer geld aan Oekraïne te geven. 

Lees het hele artikel