LIVE | Palestijnse partijen stemmen in met onafhankelijk bestuur

De belangrijkste Palestijnse partijen, waaronder Hamas, hebben vrijdag ingestemd met de komst van een tijdelijk comité dat Gaza na de oorlog moet besturen. Dat staat in een gezamenlijke verklaring op de website van Hamas, die de facties opstelden na te zijn samengekomen in Caïro voor overleg.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de huidige ambassadeur in Jemen, Steven Fagin, aangewezen als "burgerleider" van een nieuw "coördinatiecentrum" dat zich inzet voor de implementatie van een Amerikaans plan voor de toekomst van Gaza.

Het vorige week in Zuid-Israël geopende Civiel-Militair Coördinatiecentrum, waar tweehonderd Amerikaanse militairen zijn gestationeerd, heeft in luitenant-generaal Patrick Frank al een militaire leider. Het centrum gaat zich onder meer bezighouden met de levering van humanitaire hulp aan de Gazastrook, aldus het ministerie.

Buitenlandminister Marco Rubio gaf eerder op vrijdag aan dat de VS daarbij geen rol in Gaza zien voor de VN-hulporganisatie UNRWA, omdat die "ondergeschikt aan Hamas" zou zijn. Volgens het Internationaal Gerechtshof (ICJ) is daar geen bewijs voor en mag Israël VN-hulp aan de Palestijnse gebieden niet blokkeren.

De vrouw van de prominente Palestijnse gevangene Marwan Barghouti heeft een beroep gedaan op de Amerikaanse president Donald Trump. Ze wil dat hij helpt om de vrijlating te regelen van de populaire leider uit Israëlische gevangenschap.

Barghouti kan voor Trump een "oprechte partner" zijn en "helpen de droom van een rechtvaardige en blijvende vrede in de regio te verwezenlijken", aldus echtgenote en advocate Fadwa Barghouti. "In het belang van de vrijheid van het Palestijnse volk en de vrede voor alle toekomstige generaties, help Marwan Barghouti vrij te laten."

Trump zei op 15 oktober tegen het Amerikaanse tijdschrift Time dat hij overweegt Israël aan te sporen Barghouti vrij te laten. Dit interview werd donderdag gepubliceerd. Trumps buitenlandminister Marco Rubio kon hier vrijdag "niets nieuws" over vertellen.

De 66-jarige Barghouti is een prominente figuur in de Fatah-beweging van president Mahmoud Abbas, het hoofd van het Palestijnse bestuur op de Westelijke Jordaanoever. Aanhangers van Barghouti zien hem als een van de weinige Palestijnen die door alle politieke fracties als leider geaccepteerd zou kunnen worden.

Een Israëlische rechtbank veroordeelde Barghouti in 2004 meermaals tot levenslang voor het organiseren van dodelijke aanslagen op Israëliërs tijdens de tweede Palestijnse intifada (2000-2005). Palestijnen kwamen in die periode in opstand tegen de Israëlische bezetting van Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Barghouti ontkent de beschuldigingen tegen hem.

De Amerikaanse buitenlandminister Marco Rubio stelt dat Gaza zal worden gedemilitariseerd en dat Hamas geen deel zal uitmaken van het toekomstige bestuur van het gebied. Ook ziet hij geen rol in Gaza voor de VN-hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA).

Rubio herhaalde ook het standpunt van Israël dat UNRWA "ondergeschikt is aan Hamas". Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) stelt dat deze beschuldiging niet voldoende is onderbouwd en dat Israël VN-hulp aan de Palestijnse gebieden niet mag blokkeren. VN-hulp, inclusief die van UNRWA, moet worden toegestaan en gefaciliteerd, aldus het hof in Den Haag woensdag. Israël heeft het niet-bindende advies verworpen.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zegt dat Turkije klaarstaat om “elke vorm van steun” te geven aan Gaza. Dat terwijl er nog wordt onderhandeld over de samenstelling van een internationale missie die volgens de recente wapenstilstand de veiligheid in het gebied moet waarborgen na een eventuele terugtrekking van het Israëlische leger. 

Ankara heeft eerder aangegeven deel te willen nemen aan een “taskforce” die toeziet op de naleving van het akkoord, waarbij Turkse troepen – militair of civiel – kunnen worden ingezet, en een actieve rol te willen spelen in de wederopbouw van de enclave.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu liet woensdag al merken geen rol te zien voor Turkse veiligheidstroepen in Gaza. De onderlinge relaties zijn sterk verslechterd sinds het uitbreken van de oorlog: Erdogan prees Hamas meerdere keren en beschuldigt Israël van “genocide”, wat Israël krachtig ontkent.

De volledige verwijdering van niet-ontplofte mijnen, raketten en bommen in de Gazastrook kan volgens de humanitaire organisatie Humanity & Inclusion twintig tot dertig jaar in beslag nemen. De organisatie noemt Gaza een “gruwelijk, niet in kaart gebracht mijnenveld” en waarschuwt dat het gevaar nog generaties lang zal aanhouden. 

Volgens Humanity & Inclusion is een totale opruiming quasi onmogelijk, omdat een groot deel van de explosieven diep onder de grond ligt. De groep vergelijkt de situatie met Britse steden die na de Tweede Wereldoorlog jarenlang met niet-ontplofte bommen kampten, waar nog steeds munitie uit de Eerste Wereldoorlog wordt gevonden.