’Nederlands leren prioriteit’

De inburgering moet weer op de schop, aldus de meerderheid van de stellingdeelnemers. Drie jaar geleden is een nieuw stelsel ingevoerd dat nieuwkomers indeelt op drie niveaus. Er zijn nu te veel kandidaten voor het laagste niveau.

Een respondent vindt het ’zeer vreemd dat zoveel nieuwkomers niet alles op alles zetten om de taal te leren’. „Nederland als gastland mag dat van hen eisen” En: ,,Blijkbaar geldt dit niet voor expats of buitenlandse studenten, want die spreken alleen meer Engels”, zo merkt iemand anders op.

Zij burgeren in op het zogenaamde Zelfredzaamheidsniveau. Op de cursus leren ze onder andere boodschappen doen en brengen ze bezoekjes aan typisch Nederlandse fenomenen zoals de kinderboerderij. Maar een kwart van de respondenten noemt deze activiteiten ’zinvol’. Een deelnemer merkt op: ,,Leer wat echt van belang is, bijvoorbeeld onze waarden en normen zoals op tijd komen en je kinderen op tijd naar bed laten gaan en niet tot laat op straat laten hangen.” Naast het laagste Z-niveau, zijn er ook nog een ’gemiddeld’ niveau met taaleisen en een ’onderwijsniveau’, waarna de nieuwkomers in Nederland onderwijs kunnen volgen. Twee derde van de stemmers noemt het niet slim om het inburgeringsonderwijs op die manier in te delen. Voor het Z-niveau is het niet nodig om goed Nederlands te leren. Een overgrote meerderheid vindt het niet goed dat er rekening mee wordt gehouden dat iemand, bijvoorbeeld door analfabetisme, de taal nooit goed gaat leren. Een respondent merkt op: ,,Het lijkt mij moeilijk om een vreemde taal heel goed te leren. En als je niet zeker weet dat je mag blijven, lijkt met het niet heel motiverend om Nederlands te leren. Dan kun je beter goed Engels leren spreken.”

Bijna niemand gelooft dat een nieuwkomer goed kan functioneren in Nederland zonder de taal machtig te zijn. Bijna alle stemmers vinden dat goed Nederlands spreken hoort bij inburgering. ,,Mensen die geen goed Nederlands of Engels spreken, kunnen we hier geen veilige omgeving bieden. In hun land van herkomst hebben zij die wel.”

Ondanks dat ze niet heel veel Nederlands leren, moeten inburgeraars wel 9 uur per week naar school en in twee jaar tijd zogeheten participatie-activiteiten verrichten. Een meerderheid van de stemmers vindt dit nuttig. ,,Ik ben wel heel benieuwd wat ze dan leren in die negen uur tijd”, vraagt een stemmer zich af. ,,In negen uur per week met huiswerk, kun je tocht prima een taal leren?”

Er is kritiek op deze ’studielast’. Door deze nevenactiviteiten zouden inburgeraars moeilijker een baan kunnen vinden. ,,Vooral goed Nederlands leren en dan heb je die baan heel snel”, zo meent een stemmer. Een andere stemmer: ,,In de kassen en de schoonmaak spreekt niemand goed Nederlands. Deze mensen kunnen prima werken.”

De bedenkers van het nieuwe inburgeringsstelsel hadden bedacht dat vijftien procent van de nieuwkomers de zelfredzaamheidsroute zouden nemen. Er zijn echter twee keer zoveel deelnemers.

Twee derde van de stemmers denkt dat zij deze verdubbeling eraan hadden kunnen zien komen. Een stemmer meent: ,,Vijftig jaar geleden had er iets moeten gebeuren. Er wonen nu te veel mensen in het lang die niet goed geïntegreerd zijn in Nederland.”