PVV blijft stabiel ondanks kabinetsval, verschuivingen miniem in nieuwe peilingen

Het onderzoek van Ipsos I&O is het eerste onderzoek na de val van het kabinet. De peiling toont aan dat de PVV zich ondanks de coalitiebreuk handhaaft op 30 zetels. Dit beeld wordt versterkt door een nieuwe peiling van Maurice de Hond, waaruit blijkt dat de PVV zich met 31 zetels stabiliseert rondom dit aantal. Dat zijn er wel minder dan de 37 Kamerzetels die de partij in november 2023 haalde. Desalniettemin wordt de partij als grootste gepeild door Ipsos I&O en De Hond.

Stabiele positie te verklaren uit schuldvraag

De stabiele positie van de PVV valt volgens de Ipsos-onderzoekers te verklaren uit de schuldvraag. Slechts zestien procent van de PVV-kiezers geeft immers de PVV de schuld van de kabinetsval. Vijftien procent van de achterban vindt dat Wilders het partijbelang boven het landsbelang heeft gesteld, blijkt uit het onderzoek van Ipsos I&O.

Binnen de PVV-achterban is de waardering voor de kabinetsval verdeeld, tonen de peilers. Iets minder dan een derde noemt die positief, maar een vergelijkbaar deel beschouwt het einde van het kabinet als negatief. Tegelijkertijd vindt 87 procent dat de andere partijen de invoering van streng asielbeleid actief hebben tegengehouden.

PvdA/GL volgt als tweede partij op korte afstand. In de peiling van Ipsos I&O heeft de partij 26 zetels, maar in de recente peiling van De Hond staat de rood-groene combinatie op 30 zetels. In beide peilingen wint de partij dus in vergelijking tot de huidige 25 Kamerzetels.

VVD zakt licht weg

De VVD zakt juist weg in beide peilingen na de kabinetsval. In het onderzoek van De Hond valt de partij van 25 terug naar 24. Bij Ipsos I&O zakken de liberalen van 26 naar 23. Volgens de onderzoekers heeft dat onder meer te maken met de interne verdeeldheid over de omgang met de PVV.

De achterban van de VVD is volgens hen gespleten over een mogelijke hernieuwde samenwerking met Geert Wilders. Uit het Ipsos-onderzoek blijkt dat 42 procent van de VVD-kiezers vindt dat Wilders uitgesloten moet worden, terwijl 34 procent daar juist geen bezwaar tegen heeft.

De partij verliest volgens de onderzoekers op rechts zetels aan PVV en JA21. Aan de linkerzijde kruipen VVD-stemmers juist naar het CDA. Bij zowel Ipsos (18) als bij De Hond (19) stijgt het CDA één zetel.

Enerzijds profiteert de partij volgens de Ipsos-onderzoekers van kiezers die een nieuwe samenwerking met Wilders niet zien zitten, anderzijds zouden veel NSC-kiezers nu voor het CDA kiezen.

Weinig zetels voor NSC en BBB

De coalitiepartij NSC beperkt zich in beide peilingen tot een splinterpartij van één à twee zetels. BBB doet het met twee à vier zetels ook niet veel beter.