Rob Reiner: geliefd regisseur van geestige en charmante films in oude Hollywoodstijl

De Amerikaanse regisseur en acteur Rob Reiner, bekend van geliefde films als Stand By Me, When Harry Met Sally en A Few Good Men, is zondag 14 december op 78-jarige leeftijd overleden.

Rob Reiner werd geboren in 1947, zijn vader was de bekende komiek, acteur en regisseur Carl Reiner, die onder andere een komisch duo vormde met de latere regisseur Mel Brooks. Rob Reiner volgde de UCLA Film School, speelde rolletjes op toneel en televisie en brak als acteur door als Mike – ‘Meathead’ – Stivic, de linkse schoonzoon van de oerconservatieve Archie Bunker in de populaire comedyserie All in the Family (1971-1979; in Nederland uitgezonden door de VPRO). Hij ontving twee Emmy’s voor zijn rol als de slome Mike. Ook toen hij al regisseur was, acteerde Reiner incidenteel nog wel in bijrolletjes.

Reiner debuteerde als regisseur met de hilarische ‘mockumentary’ This Is Spinal Tap (1984), over de geschiedenis van de (fictieve) Britse heavy metalband Spinal Tap, een satire op de uitspattingen van rockgroepen als Led Zeppelin en ijdele muzikanten bij wie de roem naar toch al benevelde hoofden steeg. Reiner speelt hierin zelf Marty Di Bergi, een documentairemaker die de groep volgt tijdens hun desastreuze Amerikaanse tour. Gitarist Nigel laat Marty zijn speciaal voor hem vervaardigde versterker zien, waarvan de volumeknop tot standje 11 kan. Het bijzonder geestige This Is Spinal Tap stond aan de basis van de mockumentary, satirische nepdocumentaires. In 2025 kwam er een (niet in Nederland uitgebrachte) sequel: Spinal Tap II: The End Continues.

Romantische en realistische kant

In 1985 volgde de charmante, onderschatte romantische komedie The Sure Thing (met John Cusack en Daphne Zuniga), een jaar later gevolgd door de hoog aangeslagen Stephen King-verfilming Stand by Me. In deze in 1959 gesitueerde film gaan vier vrienden op zoek naar het lijk van een verongelukte leeftijdsgenoot, een zoektocht die hen allemaal zal vormen. Nog geliefder werd het sprookje The Princess Bride (1987). Hierin mengde Reiner op virtuoze wijze fantasie, avontuur, romantiek en satire tot een tijdloos sprookje dat de kwaliteiten heeft van een oude, onderhoudende Hollywoodfilm. Reiner zelf zei in een interview dat al deze aspecten onderdeel waren van zijn eigen persoonlijkheid: „Ik heb zeker een satirische kant, een romantische kant en eentje met een meer realistische kijk op dingen.”

Al deze kanten kon hij ook kwijt in zijn volgende film, zijn grootste hit: de romantische komedie When Harry Met Sally (1989, naar een scenario van Nora Ephron). Deze invloedrijke romkom, die het genre weer op de kaart zette, heeft als premisse dat vriendschap tussen mannen en vrouwen onmogelijk is – het draait uiteindelijk altijd om seks. De film vol hilarische dialogen volgt Harry (Billy Crystal) en Sally (Meg Ryan) door de jaren heen, tot hun realisatie dat ze toch echt voor elkaar geschapen zijn. When Harry Met Sally bevat de beroemde scène met het fake orgasme van Sally in een restaurant, waarop een andere klant opmerkt: „I’ll have what she’s having.”

Tijdens de opnames ontmoette Reiner de fotografe Michele Singer, met wie hij zeven maanden later zou trouwen. Reiner vertelde dat hij door die ontmoeting de climax van de film veranderde naar een positief einde. Reiner was eerder gehuwd met filmmaker Penny Marshall, van wie hij in 1981 scheidde.

Reiner vervolgde zijn reeks toegankelijke, goedgemaakte genrefilms met een andere sterke Stephen King-verfilming: Misery (1990). Hierin is een aan bed gekluisterde schrijver (James Caan) overgeleverd aan de tirannie van zijn verpleegster (Kathy Bates). De sterke acteerprestaties van zijn acteurs zien we ook terug in de rechtbankfilm A Few Good Men (1992, scenario Aaron Sorkin), met de befaamde „you can’t handle the truth”-speech van Jack Nicholson. Ook Tom Cruise was uitstekend in die film.

Misdrijf

De romkom The American President (1995, met Michael Douglas en Annette Bening) was ook erg charmant, waarna het oeuvre van Reiner wisselvalliger werd, met matige films als Rumor Has It (2005) en The Bucket List (2007). Toch wordt het soort films dat Reiner graag maakte, amusante genrefilms met een bescheiden budget in de goede oude Hollywoodtraditie, al jaren node gemist.

De links-liberale Reiner was ook politiek actief, hij steunde achtereenvolgens Al Gore, Barack Obama, Joe Biden en Kamala Harris. Rond de eeuwwisseling richtte Reiner een organisatie op die zich bezighield met het legaliseren van het homohuwelijk in Californië, daarnaast was hij voor strengere tabakswetten. Reiner was ook uitgesproken anti-Trump, die hij een grote bedreiging vond voor de Amerikaanse democratie.

Reiner en zijn vrouw Michele Singer werden zondag dood aangetroffen in hun huis. Hun lichamen vertoonden sporen van meerdere messteken, de politie gaat uit van een misdrijf. Reiner werd 78, zijn vrouw Michele 68.