Washington beschuldigt EU van censuur, Europa de VS van intimidatie

13 uren geleden 1

Al voordat Donald Trump voor de tweede keer tot president was gekozen, sprak hij met afschuw over de regulering van sociale media en over de pogingen om haat en desinformatie op onlineplatforms tegen te gaan. Want dat zou niet minder zijn dan censuur.

Toen Trump in 2022 zei dat „het censuurkartel ontmanteld en vernietigd moet worden”, doelde hij nog op grote Amerikaanse technologiebedrijven als Meta en Google en hun bazen („tirannen uit Silicon Valley”). Inmiddels heeft Big Tech zijn regels voor wat online gezegd en geschreven kan worden versoepeld, en de moderatie-afdelingen die daar toezicht op hielden, drastisch ingekrompen. En nu moet de Europese Unie, met haar uitgebreide wettelijke regulering van digitale media, het ontgelden.

Tegen voormalig Eurocommissaris Thierry Breton, en vier andere Europeanen die verbonden zijn met de bestrijding van online haat en desinformatie, heeft Washington dinsdagavond sancties afgekondigd. Die kunnen ertoe leiden dat zij en hun gezinsleden de VS niet meer in komen .

Ze zouden „radicale activisten” zijn die „Amerikaanse platforms willen dwingen Amerikaanse standpunten waar ze tegen zijn te censureren en te onderdrukken”, aldus een verklaring van minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio. Ze zouden „agenten van het wereldwijde censuur-industriële complex” zijn en zullen geen visum voor de VS meer krijgen.

Europese soevereiniteit

Daarmee zijn de politieke spanningen tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie, nog geen maand na de harde kritiek op de EU in de Amerikaanse Nationale Veiligheidsstrategie, verder opgelopen. Voor zowel Washington als Brussel zijn er kernwaarden in het geding: Washington zegt dat de vrijheid van meningsuiting wordt bedreigd door Europese regels. Brussel ziet de soevereine vrijheid om eigen wetgeving te maken bedreigd door de Amerikaanse bemoeienis.

Een woordvoerder van de Europese Commissie veroordeelde de sancties woensdag krachtig en zei: „Zo nodig zullen we snel en besluitvaardig reageren, om onze autonomie op het gebied van regulering te verdedigen tegen onrechtvaardige maatregelen. De Europese Unie is een open, op regels gebaseerde gemeenschappelijke markt, en heeft het recht economische activiteiten te reguleren in overeenstemming met onze democratische waarden en internationale verplichtingen.”

Aan onze Amerikaanse vrienden: censuur is niet wat jullie denken dat het is

De Franse president Macron noemde de sancties „intimidatie, gericht op ondermijning van de Europese digitale soevereiniteit”. Breton zelf verdedigde op X de Digitale Dienstenwet (DSA), die voor de Amerikanen steen des aanstoots is en die onder zijn aanvoering is ingevoerd. Breton wees erop dat negentig procent van de Europarlementariërs heeft ingestemd met de DSA, evenals alle 27 lidstaten van de EU. Hij voegde daaraan toe: „En aan onze Amerikaanse vrienden: censuur is niet wat jullie denken dat het is.”

Begin deze maand legde de Europese Commissie het platform X een boete van 120 miljoen euro op, tot grote woede van eigenaar Elon Musk, voor het niet nakomen van de verplichtingen onder de DSA en misleiding van de gebruikers van X.

Als Eurocommissaris heeft Breton in de Verenigde Staten al veel kritiek gekregen, en niet alleen van Republikeinen. , toen de politie een 17-jarige jongen had doodgeschoten, dreigde hij sociale media met boetes en „verbanning van ons grondgebied” . .

De Duitse minister van Justitie, Stefanie Hubig, noemde de Amerikaanse sancties deze woensdag „onacceptabel”. Twee van haar landgenoten horen tot degenen aan wie nu een visum voor de VS is ontzegd: Anna-Lena von Hodenberg en Josephine Ballon, van de Duitse organisatie HateAid, die steun geeft aan slachtoffers van haatberichten op sociale media. In een verklaring zeiden ze dat ze zich niet laten intimideren door deze „daad van repressie van een regering die de rechtsstaat steeds meer minacht en uit alle macht probeert critici het zwijgen op te leggen”.

‘DSA niks met censuur te maken’

De andere twee door sancties getroffenen zijn de Britse , hoofd van Global Disinformation Index, een organisatie die beleidsmakers en bedrijven adviseert over het tegengaan van desinformatie, en Imran Ahmed, hoofd van het Centre for Countering Digital Hate (CCDH).

Imran Ahmed werd in 2023 aangeklaagd door Elon Musk, nadat het CCDH in kaart had gebracht hoe sterk het aantal haatberichten op het toenmalige Twitter was toegenomen nadat Musk het platform had overgenomen. De rechter verwierp de klacht van Musk. De Brit Ahmed verhuisde onlangs met zijn gezin naar de VS, maar door de nu afgekondigde sanctie , schrijft The New York Times.

Demissionair minister van Buitenlandse Zaken David van Weel (VVD) keurt de Amerikaanse sancties af, stelt hij in een verklaring. „De DSA pakt de verspreiding van illegale online-inhoud en desinformatie aan met als doel een veilige, voorspelbare en betrouwbare online omgeving. Dit is belangrijk om te zorgen dat online niet kan wat offline verboden is. Dit heeft niets met censuur te maken.”

Imran Ahmed bracht in kaart hoe sterk haatberichten op Twitter zijn toegenomen. Hem hangt deportatie boven het hoofd

Van Weel noemt het „van belang om actief in gesprek te blijven met de VS en techbedrijven over naleving van de DSA, en om zorgen van VS-bedrijven over censuur en/of discriminatie weg te nemen”.

Volgens de Nederlandse ict-expert Bert Hubert, die zich al jaren uitspreekt over de noodzaak om digitaal onafhankelijker te worden, is „de Amerikaanse boodschap: zolang jullie onze technologie gebruiken, moeten jullie die gebruiken zoals wij dat willen. Je moet niet zelf regels gaan schrijven.

„Dat heeft gevolgen voor al het EU-gebruik van technologie”, aldus Hubert. Hij wijst erop dat Thierry Breton adviseur is van de Bank of America. „Dat zal Breton dan voorlopig op afstand, via Teams (van Microsoft), moeten doen. Zolang hij nog op Teams mag.”

Want Europeanen gebruiken niet alleen massaal Amerikaanse (en Chinese) sociale media. Ook de datacentra in Europa zijn voor een groot deel Amerikaans, net als de software waarop overheden en bedrijven draaien. „Deze houding van ‘Als jullie regels gaan schrijven worden wij boos’, geldt ook voor Teams, voor Office, voor Outlook.”