Abcoude is in shock na de dood van Lisa: ‘Wat overheerst is de saamhorigheid’

6 uren geleden 1

Wie Abcoude binnenrijdt, wordt verwelkomd door een spandoek boven de weg waarop staat ‘Feestweek Abcoude’. Langs de Hoogstraat richting het kerkplein worden deze zaterdagochtend al de stellages opgebouwd. Maar dit jaar wordt het vijfdaagse dorpsfeest overschaduwd door de gewelddadige dood van de 17-jarige Lisa. In de nacht van dinsdag op woensdag, fietsend vanuit het centrum van Amsterdam naar haar huis in Abcoude, werd ze om het leven gebracht. Donderdagavond werd een 22-jarige verdachte aangehouden.

Meerdere winkeliers in het centrum hebben buiten voor hun etalages een brandende kaars geplaatst met daarnaast een kaartje met de naam van Lisa. Hier en daar lopen inwoners met een bloemen richting de dorpskerk, waar sinds vrijdagavond en ook deze zaterdag gelegenheid is om samen te komen en het verdriet te delen.

Arie (69) – hij wil niet met zijn achternaam in de krant – loopt met zijn kruiwagen langs het Hugo de Vriespark. Hij is bezig om paaltjes te verplaatsen zodat de kermisexploitanten straks het centrum in kunnen rijden. „Het hele dorp is geschokt. Iedereen heeft het er over. Ik woon hier al mijn hele leven en heb gezien hoe de laatste jaren steeds meer jonge gezinnen in deze gemeente zijn komen wonen. Veel hebben kinderen van dezelfde leeftijd als Lisa. Het is vreselijk.”

In Boutique des Fleur, tegenover de dorpskerk, komen veel klanten langs om losse bloemen te kopen om bij de ingang van de dorpskerk neer te leggen. Ook worden er boeketten besteld voor de familie van Lisa. Eigenaresse Whitney Veltkamp (32) zegt dat ze nog nooit zo veel bloemen heeft moeten aanschaffen. „Mijn man is vandaag naar de veiling gegaan om nog meer te halen, dat is nog nooit eerder gebeurd.”

Ze kent de familie van Lisa niet goed maar noemt het ‘heel erg’ wat er is gebeurd. Zelf heeft ze een zoontje van twee, ze weet wat het betekent om moeder te zijn. „Dit komt ontzettend dichtbij.” Olga Freriks, die samen met Veltkamp in de bloemenzaak werkt, vertelt dat ze drie volwassen dochters heeft. „Op zo’n manier je dochter verliezen is dramatisch. .”

Dat een jong meisje zomaar op straat gedood kan worden, ervaart ze als „een grote ommekeer”. „Niet alleen in Abcoude, in het hele land is men nu met femicide bezig. Dit gebeurt te vaak, op te veel plekken.” De 22-jarige man die donderdagavond werd aangehouden, wordt door de politie verdacht van de moord op Lisa. De politie verdenkt de man ook in twee eerdere zaken. Vorige week vrijdag werd een vrouw langs de Weespertrekvaart slachtoffer van ernstig seksueel geweld; op 10 augustus werd ook in deze omgeving een vrouw aangevallen. In deze zaak zijn er volgens de politie „geen aanwijzingen van seksueel geweld”.

Dat de verdachte is opgepakt in een asielopvang van het COA in Amsterdam zorgt er volgens Veltkamp voor „dat mensen over bepaalde dingen anders gaan denken.” Ze doelt daarmee op asielzoekers. „Ik hoop dat er iets aan gedaan gaat worden. Je wilt niet zeggen dat ze allemaal moeten gaan, maar je begint het wel te denken.”

‘Saamhorigheid overheerst’

Bij de dorpskerk, liggen de bloemen in stapels langs de muur bij de ingang. Op initiatief van de kerk en cultureel jongerencentrum Tumult werd, samen met de gemeente en Stichting Feestelijkheden, besloten om de deuren te openen voor iedereen die wil stilstaan bij het overlijden van Lisa. Op vrijdagavond werd de kerk al druk bezocht, er kwamen volgens Iris Goudkamp een kleine duizend bezoekers langs.

„Wat overheerst is saamhorigheid,” zegt Goudkamp . Samen met Krijn Kleemans, voorzitter van Stichting Tumult, kwam ze op het idee om de kerk open te stellen. „Je moet de mensen iets bieden als zoiets gebeurt.” De dood van Lisa heeft een enorme impact op de gemeenschap. „Ik mag hopen dat wij als vrouwen veilig zijn waar we ook heen gaan op de fiets. Daar is nu ook boosheid over, maar op dit moment overheerst de liefde. De behoefte om elkaar te steunen is groot.”

Binnen in de kerk is er gelegenheid om met elkaar te praten, een kaarsje aan te steken en een persoonlijke boodschap schrijven voor de familie in een gedenkboek. „Er is geen programma en er zijn verder geen sprekers”, zegt Krijn Kleemans. Met zijn gezin – twee dochters – woont hij sinds 2013 in Abcoude. „Dit dorp heeft achtduizend inwoners, iedereen kent elkaar. Het gaat erom dat we dit verdriet nu samen kunnen delen.” Er staat een rij voor de kerk. De meeste mensen met bloemen in hun hand, sommigen met betraande ogen, twee vrouwen omhelzen elkaar zwijgend voor de ingang.

‘Herkenbaar voor veel mensen’

Ook Maarten Divendal, burgemeester van gemeente De Ronde Venen waaronder Abcoude valt, staat bij de kerk. „Dit is zo’n drama voor de familie, je wilt dit kunnen delen. Het is als ouder al moeilijk om je kind los te laten, al helemaal als ze zo rond de vijftien zijn. Daar komt nog bij dat de meeste kinderen in Amsterdam naar school gaan en langs dezelfde weg moeten fietsen die Lisa op de terugweg nam.” Hij wijst op de landelijke impact van deze moord. „Het is onacceptabel dat vrouwen niet in vrijheid kunnen leven in dit land.”

Over eventuele politieke consequenties wil hij nu nog niet nadenken. „Voor mij gaat het er nu om dat mensen elkaar kunnen ontmoeten. ” De geplande feestweek gaat „op een gepaste manier” door, zegt hij, met toestemming van de ouders van Lisa. „Het wordt meer een dorpsfeest dan een festival, met ruimte voor gesprek en ontmoeting.’’