Wanhoop in Gaza-Stad door Israëlische invasie: ‘De huidige belegering zal leiden tot complete vernietiging’

„Mensen zijn doodsbang. Ze hebben geen idee waar ze naartoe moeten.” Amjad Shawa, de directeur van het Palestijnse Ngo’s Netwerk (PNGO) – een paraplu-organisatie voor tientallen Palestijnse ngo’s –, vertelt telefonisch vanuit Gaza-Stad over de paniek onder de bevolking.

Deze week voerde het Israëlische leger zijn aanvallen op Gaza-Stad op middels luchtaanvallen en de systematische verwoesting van woongebouwen. Voor de honderdduizenden inwoners van het gebied, die veelal op de puinhopen van de eerdere verwoesting leven, dreigt nu een volledige belegering, militaire bezetting en verdrijving naar het zuiden.

In de zuidelijke gebieden, waar het Israëlische leger de volledige bevolking van Gaza samen hoopt te drijven, verblijven al honderdduizenden Palestijnen in overvolle tentenkampen, waar eveneens honger is en luchtaanvallen plaatsvinden. „In Deir al-Balah en Al-Mawasi is het op geen enkele manier beter”, zegt Shawa.

Hoewel overal luchtaanvallen zijn, concentreren de aanvallen op Gaza-Stad zich momenteel nog op de wijken Sabra en Al-Zeitoun, in de westelijke en oostelijke delen, vertelt Shawa. „Ik vrees dat als ze alle wijken van Gaza-Stad zullen binnengaan, er grote bloedbaden zullen volgen. De meeste huizen in Gaza-Stad zijn al verwoest gedurende de afgelopen 22 maanden. Veel inwoners verblijven in tenten. De huidige belegering zal leiden tot een complete vernietiging van de stad.”

Volgens het Palestijnse gezondheidsministerie is het dodental door het Israëlische genocidale geweld in Gaza inmiddels opgelopen tot 62.000. Volgens schattingen ligt het werkelijke dodental veel hoger.

Trauma’s

Ook in oktober 2023 beval het Israëlische leger de circa een miljoen inwoners in het noorden van Gaza om naar het zuiden te gaan. Tijdens het tijdelijke bestand met Hamas, nu een half jaar geleden, keerde een deel van hen terug, vaak na talloze keren ontheemd te zijn geraakt. Zelf was Shawa gedurende vijftien maanden ontheemd en keerde tijdens het bestand terug. „Ik heb geen andere plek om naartoe te gaan. Waar moet ik heen met mijn vrouw, kinderen, en moeder die niet goed kan lopen?”

De meesten in Gaza-Stad hebben weinig keus dan te blijven, legt Shawa uit. Onder de bevolking zijn veel zieken, mensen met ondervoeding, gewonden en geamputeerden – nog los van de diepe psychologische trauma’s. „Wie gaat er naar het zuiden lopen als je een oude vrouw of zieke bij je hebt?”

Volgens Shawa zijn er de afgelopen dagen desondanks duizenden richting het zuiden getrokken. Vanuit Noord-Gaza, en met name vanuit het belegerde Jabalia, komen er juist vluchtelingen Gaza-Stad binnen nadat het leger daar een ‘evacuatiebevel’ had gegeven.

Puin en stof

Voor de 21-jarige studente Engels en schrijfster Sara Awad uit Gaza-Stad en haar ouders en jongere broers en zussen was een vlucht naar het zuiden lange tijd geen optie. „We bleven nog liever hier in gevaar, dan dat we in een tent zouden leven”, vertelt ze telefonisch. Voor de invasie studeerde Awad Engels aan de (inmiddels verwoeste) Islamitische Universiteit in Gaza-Stad. Middels online lessen zet ze met moeite haar studie voort.

Voorlopig heeft het leger voor het gebied waar Awad verblijft, in het noorden van de stad, nog geen bevel gegeven om te vertrekken. Maar als het leger ook daar binnentrekt, zal het gezin mogelijk toch vluchten. „We zijn niet meer in staat om opnieuw de bezetting [het Israëlische leger, red.] voor ons huis te zien, en het geluid van tanks, drones, en constante luchtaanvallen te horen.”

Awad’s wijk in het noorden van Gaza-Stad werd al in de eerste maanden na oktober 2023, het begin van de Israëlische belegering van Gaza, zwaar gebombardeerd. „Overal ligt puin en stof. Ik ben verbaasd dat ons huis nog overeind staat. De ramen zijn eruit, en een muur is ingestort, maar het is niet volledig verwoest.”

De eerste maanden verbleef ze met veertig familieleden in hetzelfde huis. Ook in die periode legde Israël een volledige blokkade op: er was nauwelijks eten, water en elektriciteit. Bij een luchtaanval op het gebouw van hun buren werden zestig mensen gedood. Slechts één man overleefde de aanval.

Daarop besloot het gezin hun huis te verlaten. Met tienduizenden andere ontheemden verbleven ze ruim veertig dagen in het Al-Shifa-ziekenhuis in Gaza-Stad, in een overvolle gang tegenover een toilet. Later keerden ze terug naar hun huis, terwijl de meeste inwoners van de stad inmiddels ontheemd in het zuiden verbleven.

Uithongering

Na vijf maanden van Israëls vrijwel volledige blokkade van hulpgoederen in Gaza, sinds begin maart, bestaat Awads dagelijkse routine uit een gevecht tegen de honger, vertelt ze. „Het is nog veel moeilijker dan tijdens de eerdere hongersnood, toen mijn lichaam nog gezond was en geen vitaminegebrek had. Ik ben veel afgevallen, maar mijn ouders nog veel meer. Als ik naar mijn vader kijk, die nog maar zestig kilo weegt, dan maak ik me heel boos.”

De gevolgen van de doelbewuste uithongering door de Israëlische blokkade van hulpgoederen zijn met name in Gaza-Stad groot. Afgelopen vrijdag stelde de VN-voedseltoezichthouder IPC vast dat daar sprake is van hongersnood. Dezelfde situatie dreigt ook in de zuidelijker delen Deir al-Balah en Khan Younis, waar volgens het rapport nu al ruim 20 procent van de bevolking zich in de laatste, catastrofale fase van voedselonzekerheid bevindt.

Nu al loopt het dodental door uithongering ten gevolge van de Israëlische blokkade dagelijks op. Onder de ruim 270 doden zijn ten minste honderd kinderen. Hulporganisaties wijzen erop dat met de huidige, zeer geringe toevoer van voedselhulp de situatie verder zal verslechteren. Daarnaast vereisen de langdurige fysieke gevolgen van de uithongering intensieve zorg en specialistische voeding.

Volgens Amjad Shawa heeft Israël recent via de Zikim-grensovergang in Noord-Gaza enkele tientallen vrachtwagens voedselhulp van het Wereldvoedselprogramma (WFP) toegelaten, maar hebben deze nooit distributie- of opslagplaatsen bereikt, doordat de lading ofwel al wordt leeggehaald na de overgang of wordt gestolen onderweg. Eerder werden tientallen Palestijnen die bij Zikim hulp probeerden te halen door het Israëlische leger gedood.

Lees ook

Israël valt Gaza-Stad aan om het hele gebied in te nemen en de bevolking te verdrijven. ‘De systematische verwoesting is al gaande’

Sara Awad vertelt dat er sinds twee weken ineens weer wat commerciële goederen zijn binnengelaten in Gaza-Stad. Er is daardoor weer iets meer voedsel op de markt verkrijgbaar, zoals meel, maar er zijn nog altijd nauwelijks verse producten als zuivel, groente of fruit verkrijgbaar. De prijzen zijn torenhoog. „Als je geen geld hebt, kun je niet eten.”

Awad ziet de beperkte toevoer van commerciële goederen in Gaza-Stad als een manier van Israël om de internationale aandacht af te leiden van de opgevoerde aanvallen: „Ze laten wat eten binnen, om ons te laten zwijgen en naar het zuiden te vertrekken.”