Bij de VVD van Dilan Yesilgöz is het oog om oog, tand om tand

De aflevering van BOOS (BNNVARA) over Dilan Yesilgöz ging niet over Dilan Yesilgöz. Althans, niet in eerste instantie. De aflevering ging over bedreigingen van mensen die voor hun werk de democratie dienen: journalisten, wetenschappers, rechters en politici. In Europa is er alleen in Italië sprake van meer concrete bedreigingen naar deze mensen dan in Nederland. Maar daar komt het vanuit de georganiseerde misdaad.

Journalist Sinan Can, die openhartig zijn verhaal deed over de impact die negentien jaar lang bedreigingen ontvangen op hem heeft gehad, waarschuwde: „Als we kijken naar de verharding in Nederland, waar we het allemaal over hebben, waar we ook last van hebben met z’n allen: je moet het niet onderschatten, dit is geen kinderspel.” Het was een geweldige, genuanceerde en schrijnende aflevering, die iedere docent maatschappijleer in de klas zou moeten laten zien. Ware het niet dat de woordvoerder van Dilan Yesilgöz het team van BOOS had laten weten dat de VVD lucht had gekregen van het thema van deze aflevering: veiligheid! En dus dacht de VVD, hier moeten we bij zijn. Maar dat hadden ze beter niet kunnen doen.

„U hebt hier mijn leven onveiliger gemaakt”, zei Tim Hofman, wijzend op de tweet van de toenmalig minister van Justitie en Veiligheid, waarin Yesilgöz de journalistieke integriteit van Hofman in twijfel trok toen hij een oproep deed aan mensen om zich te melden na mishandeling door de politie tijdens een demonstratie. Yesilgöz reageerde fel: „Maar jij hebt het leven van die agenten onveilig gemaakt!” Zo gaat dat blijkbaar bij de VVD: oog om oog, tand om tand. Jij brengt het leven van agenten in gevaar, dan breng ik het jouwe in gevaar.

Na een korte woordenwisseling werd het even stil. De leider van de VVD besefte zich dat de tweet van Hofman helemaal geen agent in gevaar had gebracht, en zei: „Oké, laat ik mezelf corrigeren.” Yesilgöz nam haar opmerking terug (en dus niet omdat die moreel onjuist was), maar vond wel dat Hofman een gekleurde stelling had geponeerd door als journalist zijn tweet te beginnen met: „Ben je mishandeld door een agent…” en niet, zoals Yesilgöz zelf als alternatief opperde: „Als je geweld hebt ervaren door een agent…” Die twee zinnen betekenen exact hetzelfde. En toen waren we nog niet eens bij de casus-Douwe Bob aangekomen.

Vervanging

Eigenlijk was het jammer dat de VVD-leider deze aflevering kaapte, want het belangrijke thema sneeuwde helemaal onder. In de talkshows en de kranten ging het later deze dinsdagavond alleen maar over het naïeve optreden van Yesilgöz. Bij Vandaag Inside (SBS) werd openlijk gespeculeerd over het vervangen van deze „weifelende” VVD-leider. Dat gebeurde ook bij Goedenavond Nederland (NPO 1), waar hoofdredacteur van De Telegraaf Kamran Ullah zei dat Yesilgöz nonchalant was geweest. Niet goed voorbereid, ondoordacht, uit de heup, alweer. En ook bij Nieuws van de Dag, een samenwerking van SBS en De Telegraaf, ging het over vervanging.

Opiniemaker Wierd Duk had Andrea Speyerbach meegenomen naar de studio, een filosoof die de Nederlandse staat wil aanklagen voor „schade die is toegebracht aan de Nederlandse cultuur als direct gevolg van het besluit om massaal migratie toe te staan uit landen met hele andere culturen en gebruiken”. Door een beroep te doen op „culturele mensenrechten”, wil Speyerbach onze „inheemse leefwereld en identiteit” beschermen. Dat bracht ze nogal omfloerst: „En daarmee bedoel ik dat gewortelde individuen, wiens welbevinden afhankelijk is van ingebed zijn in een cultuur die ze herkennen en waarden die ze delen, nu ondergesneeuwd worden.”

Zulke wollige taal lijkt genuanceerd, maar de oksels van dit pseudo-intellectuele jasje rieken naar de racistische omvolkingstheorie. In een interview met Duk in De Telegraaf vroeg Speyerbach zich af: „Hebben wij het recht om níet cultureel en demografisch te worden vervangen?” Thomas van Groningen vroeg naar blonde haren en blauwe ogen. „Ik begrijp de associatie, maar dat is absoluut niet het geval.” Niet? Oh, dan neem ik mijn opmerking terug.