Binnen de advocatuur weten ze nu: als je Taghi verdedigt dan ‘kruipt de AIVD in je telefoon’

Gefronste wenkbrauwen waren er genoeg binnen de advocatuur, toen Vito Shukrula zich afgelopen november meldde als nieuwe advocaat van Ridouan Taghi. Te jong, ietwat te wild, maar vooral: te onervaren. Maar geen enkele collega van Shukrula wilde daarover worden geciteerd. Anders gezegd: de meeste advocaten waren blij dat iemand het ging doen, dan hoefden zij het tenminste niet te doen.

De verdediging van verdachten van het kaliber Taghi is ingewikkeld. Advocaten zijn honderd procent partijdig en moeten voor hun cliënt staan. Maar hun eed schrijft óók voor dat ze als dienaren van de rechtsstaat voor honderd procent onafhankelijk blijven. Die paradox maakt het een lastig vak: de cliënt dienen en tegelijkertijd de maatschappij.

Waarom is het niet gelukt een ervarener advocaat te vinden die de zaak van Taghi ter hand wil nemen?

Die balans heeft Vito Shukrula volgens het OM niet goed bewaakt. Hij is donderdag aangehouden op verdenking van lidmaatschap van een criminele organisatie van zijn cliënt – evenals twee van zijn voorgangers, Youssef Taghi (neef van Ridouan) en Inez Weski.

Die eerste werd in 2023 veroordeeld tot vijfenhalf jaar cel. De strafzaak tegen Weski is lopende, zij het moeizaam voor het OM, vanwege de wijze waarop Weski in de eerste negen dagen van haar detentie is behandeld. Na haar arrestatie is ze onrechtmatig gedetineerd „op een geheime locatie”, zo oordeelde de Inspectie Justitie en Veiligheid.

Wat zich nu in de zaak van de 36-jarige Shukrula precies heeft afgespeeld, is nog onbekend. Aan hem werden alle beperkingen opgelegd, zoals dat heet, dus hij mag geen contact hebben met de buitenwereld. Op basis van het persbericht van het OM over de arrestatie, valt vooral de parallel op met de zaak van Youssef Taghi.

Lees ook

Taghi achter de tralies: geen brieven, geen telefoontjes, geen imam en maar 45 minuten krachttraining per week

Fouten

Al vrij snel na diens aanhouding, eind 2019, wordt bericht dat Ridouan Taghi vanuit de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught met de buitenwereld probeert te communiceren. Zo krijgt het OM in het najaar van 2020 van de Amerikaanse veiligheidsdienst FBI te horen dat een bericht is ontdekt van Taghi, verstuurd vanuit de EBI.

Het daaropvolgende onderzoek richt zich volgens het OM in eerste instantie op Youssef Taghi. In augustus van 2021 ontstaat een dusdanige verdenking tegen de advocaat dat hij van de onderzoeksrechter mag worden afgeluisterd als hij Ridouan Taghi bezoekt. Dat is bijzonder, want het contact tussen advocaat en cliënt is vertrouwelijk.

Uit de opnamen en beelden wordt duidelijk dat Youssef berichten voor Ridouan uit de EBI smokkelt en die doorgeeft aan handlangers. Hun berichten voor Ridouan, onder andere over drugshandel, smokkelt Youssef de EBI in. „Ik heb iets verkeerd gedaan”, zegt hij daarover in een verhoor. „Echt, ik schaam mij diep.”

Enkele maanden na de veroordeling van Youssef Taghi, begin 2023, wordt Inez Weski aangehouden. Ook zij zou lid zijn geweest van de criminele organisatie van Taghi en berichten de EBI in en uit hebben gesmokkeld.

Dat blijkt volgens het OM onder andere uit berichten die werden aangetroffen op de telefoon van de oudste zoon van Ridouan, Faissal Taghi. Ook die is vastgezet op verdenking van lidmaatschap van de criminele organisatie van zijn vader.

Overigens is de inhoud van die berichten niet bekend, omdat er op dit moment op verzoek van Weski nog onderzoek wordt gedaan. Dat gaat vooral over de gang van zaken rond haar aanhouding en detentie.

Lees ook

Hoe zoon Faissal werd meegesleept in de woede van zijn vader Ridouan Taghi

AIVD

Een belangrijk verschil met de zaak van Shukrula is de betrokkenheid van veiligheidsdienst AIVD. De dienst heeft volgens het OM een ambtsbericht gestuurd, waaruit zou blijken dat ook Shukrula informatie van diens cliënt Taghi doorspeelt.

Over de inhoud van die berichten is evenmin iets bekend, maar kennelijk heeft de onderzoeksrechter daarin voldoende aanleiding gezien om ook het bezoek van Shukrula aan Taghi af te laten luisteren en opnemen. Nadat beoordeling van die opnamen door de onderzoeksrechter, is een deel aan de recherche verstrekt. Zo is dat ook gegaan in het eerdere onderzoek naar Youssef Taghi.

Deze gang van zaken bevestigt de twijfel van veel advocaten over de benoeming van Shukrula, die Taghi verdedigde samen met collega Carlo Crince le Roy. Die laatste wordt trouwens niet verdacht.

De AIVD heeft een ambtsbericht gestuurd waaruit zou blijken dat ook Shukrula informatie van Taghi doorgeeft

En tegelijkertijd roept het ook vragen op. Over de deken van de Orde van Advocaten, bijvoorbeeld. Heeft de toezichthouder op de advocatuur deze jonge advocaten wel afdoende gesteund bij hun moeilijke taak? En waarom is het niet gelukt om een of meerdere ervaren strafrechtadvocaten te vinden die deze zaak ter hand willen nemen?

Misschien ligt het antwoord op die laatste vraag wel besloten in dat Shukrula kennelijk op de korrel is genomen door de AIVD. Zelfs zonder duidelijkheid over de aanleiding daarvoor, weet men binnen de advocatuur nu dat de dienst je gangen nagaat wanneer je advocaat wordt van Taghi. „Ze kruipen gewoon in je telefoon”, zegt een advocaat.

Dat zal de aanstaande zoektocht naar weer een nieuwe advocaat voor Taghi niet vergemakkelijken.