Door vleesconsumptie in Amerika komt evenveel CO₂ vrij als in heel het VK

Uit een onderzoek in Amerikaanse steden blijkt dat inwoners samen meer dan 11 miljoen ton vlees per jaar eten. Dit zorgt voor 329 miljoen ton CO₂-uitstoot, bijna evenveel als de uitstoot van alle binnenlandse fossiele brandstoffen in de VS.

Maar er zijn oplossingen, zo publiceren de onderzoekers in Nature Climate Change. Zo kan deze uitstoot met wel 51 procent omlaag als mensen minder voedsel verspillen en vaker kip in plaats van rundvlees kiezen.

Koolstofvoetafdruk

Vlees- en zuivelproducten zorgen voor een groot deel van de uitstoot van broeikasgassen in steden. Het blijft lastig om precies te bepalen waar die uitstoot vandaan komt, omdat de landbouwketens vaak ingewikkeld zijn en zich uitstrekken over grote landelijke gebieden. Traditionele rekenmethodes gebruiken meestal landelijke gemiddelden, waardoor belangrijke regionale verschillen onzichtbaar blijven.

De onderzoekers berekenden hoeveel broeikasgassen vrijkomen door de consumptie van rundvlees, kip en varkensvlees en brachten zo de koolstofvoetafdruk van 3531 Amerikaanse steden in kaart. Met een gedetailleerd model verbonden ze de plekken waar vlees wordt gegeten met de plattelandsgebieden, waar het vee, voer en vlees vandaan komen.

Ontdekkingen

Ze ontdekten dat er jaarlijks 4,6 miljoen ton kip, 3,7 miljoen ton rundvlees en 2,7 miljoen ton varkensvlees wordt gegeten in deze steden, maar dat de koolstofvoetafdruk van de consumptie voor het grootste deel wordt bepaald door de plaats van productie. De 329 miljoen ton CO₂-uitstoot door vleesconsumptie is meer dan de jaarlijkse uitstoot van het Verenigd Koninkrijk (306 miljoen ton) en Italië (313 miljoen ton) en komt ongeveer overeen met de uitstoot door fossiele brandstoffen in de Verenigde Staten (334 miljoen ton).

De resultaten laten zien dat de toeleveringsketens duizenden kilometers lang kunnen zijn en honderden Amerikaanse gebieden kunnen omvatten. Zo haalt Los Angeles bijvoorbeeld rundvlees uit 10 provincies. Dat vlees komt van vee uit 469 andere provincies, dat weer wordt gevoed met gewassen uit 828 provincies.

Nederland

Maar hoe zit dit dan bij ons? Het totale verbruik van vlees en vleeswaren op basis van karkasgewicht (vlees inclusief botten) per hoofd van de bevolking in Nederland was in 2023 zo’n 75,3 kilo en in 2022 ongeveer 75,1 kilo. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen University en Research in opdracht van Wakker Dier. De vuistregel is dat we de helft van het karkasvlees ongeveer consumeren als vlees, dus ruim 37,5 kilo per persoon per jaar.

Ook in Nederland is te zien dat de productie van rundvlees voor meer koolstofuitstoot zorgt dan bijvoorbeeld kip. Kippen produceren geen methaan zoals schapen en koeien, omdat het geen herkauwers zijn. Ook hebben kippen per kilo vlees minder voer nodig dan andere dieren, waardoor er minder land, water en energie nodig is voor het voer dat de kippen krijgen, zo stelt Milieu Centraal. Per kilo rundvlees ontstaat ongeveer 26 kilo koolstof, voor varkensvlees is dat 11,8 kilo en voor kip 4,4 kilo.

Concluderend

Als je bewuste keuzes maakt bij het eten van eiwitrijke producten kun je veel verschil maken. Ben je een grote vleeseter (dat is iemand die meer dan 100 gram vlees per dag eet) en pas je je dieet aan naar af en toe vlees eten? Dan verlaag je je klimaatimpact van je eiwitbron met ruim de helft, meldt Milieu Centraal. Ook de Amerikaanse onderzoekers benadrukken dat steden de milieubelasting van hun vleesconsumptie zouden kunnen halveren. Ze kunnen hun voetafdruk met 14 procent tot wel 51 procent verlagen door minder voedsel te verspillen en meer kip in plaats van rundvlees te eten.

Wie eet er het meeste vlees in Nederland?
Het RIVM stelt dat mannen meer vlees eten dan vrouwen. Gemiddeld eten mannen 117 gram vlees en vrouwen 82 gram vlees per dag. Van de mannen eten de 36- tot 64-jarigen gemiddeld het meeste vlees (in grammen) en van de vrouwen de 18-35-jarigen.