Keerzijde van technologie: Noord-Korea bespiedt massaal eigen burgers, doodstraf voor kijken van film of tv-serie

De uitkomsten van het mensenrechtenrapport over het gesloten Noord-Korea zullen velen niet verrassen. Het beschrijft dat leider Kim Jong-un de touwtjes alleen maar strakker aantrekt. Het kijken, of met gevaar voor eigen leven ’verspreiden’, van een film of serie uit het buitenland kan al tot de doodstraf leiden. Die straf wordt sowieso al meer en meer uitgevoerd, aldus het rapport dat is geschreven op basis van driehonderd getuigen die Noord-Korea wisten te ontvluchten in het afgelopen decennium.

„Geen enkele andere bevolkingsgroep heeft tegenwoordig te maken met zulke beperkingen”, concluderen de onderzoekers. Dat technologische vooruitgang ook misbruikt kan worden door autoritaire regimes, bewijst Pyongyang: burgers worden altijd en overal in de gaten gehouden. Toezicht, ook digitaal, is „alomtegenwoordiger” geworden. De beperkte vrijheid die er is, wordt zo steeds verder uitgehold.

Geen Netflix

Van vrij internet of Netflixen is al geen sprake. De autoriteiten houden de informatie- en nieuwsvoorziening van de eigen onderdanen streng in de gaten. Toch weten sommigen dat te omzeilen. Zuid-Korea of burgerrechtenorganisaties lanceren ook geregeld USB-sticks en andere informatiedragers met bijvoorbeeld ballonnen over de grens. Een van de opgevoerde getuigen omschrijft de extreme overheidscontrole als het ’blokkeren van de ogen en oren van mensen’.

Kang Gyuri ontsnapte in 2023 uit de dictatuur, en stelt dat mensen de laatste jaren nog angstiger zijn geworden. Drie van haar vrienden werden door de staat geëxecuteerd, omdat ze waren betrapt op het kijken van Zuid-Koreaanse content. Onder wie een 23-jarige. „Hij werd samen met drugscriminelen berecht. Deze misdrijven worden nu op dezelfde manier behandeld.”

Maar de grootste tekortkoming die veel geïnterviewden noemden, is het grote gebrek aan voedsel in het land. Drie keer per dag een maaltijd is al een ongekende luxe, zo wordt gezegd.

„In de begindagen van Kim Jong-un hadden we nog wel wat hoop, maar die hoop hield niet lang stand.” Aan het woord is een jonge vrouw die het land op 17-jarige leeftijd ontsnapte. „De overheid blokkeerde geleidelijk aan de mogelijkheid voor mensen om zelfstandig een bestaan ​​op te bouwen. Het leven op zich werd een dagelijkse kwelling.”

Oekraïne-oorlog

Al langer is duidelijk dat Noord-Koreanen ook kans maken op een zeldzame reis naar het buitenland. Een verre van plezierige tocht naar Rusland, met een beetje pech eindigend aan de frontlinie op Oekraïens grondgebied. De kwalificatie die defensie-analisten op de naar verluidt zeer onervaren Noord-Koreaanse manschappen plakken: kanonnenvoer.

Voor de oorlog werkten Noord-Koreanen ook al als dwangarbeiders in het buurland van Vladimir Poetin.

Diplomatieke vertegenwoordigingen van Noord-Korea in Genève en in Londen weigerden commentaar te geven op het rapport. Noord-Korea heeft laten weten dat het de mensenrechtenraad afwijst.