In Engeland en Wales wordt hulp bij zelfdoding voor terminale patiënten vrijwel zeker een legale mogelijkheid. Vrijdag nam het Britse Lagerhuis een initiatiefwetsvoorstel hierover aan, met een krappere meerderheid dan bij een eerdere stemming: 314 leden waren voor, 291 tegen.
De initiatiefwet kwam van parlementariër Kim Leadbeater (Labour) en gaat nu door naar het Hogerhuis, voor behandeling daar. Wijzigingen of uitstel zijn nog mogelijk, maar dat het Hogerhuis een wetsvoorstel verwerpt komt bijna nooit voor. „We bieden patiënten die weten dat ze binnenkort sterven, hiermee een keuzemogelijkheid om hun overlijden waardig te maken. Ik weet wat dit betekent voor zoveel patiënten en hun familieleden”, zei Leadbeater vrijdag na de stemming.
Alleen meerderjarige patiënten die minder dan zes maanden te leven hebben komen straks in aanmerking voor hulp bij zelfdoding. De patiënt moet het dodelijk middel ook zelf innemen, een arts mag het niet toedienen zoals in onder meer Nederland gebeurt. In Schotland is ook een wetsvoorstel over hulp bij zelfdoding in behandeling, in Noord-Ierland niet.
Lees ook
Brits Lagerhuis zet na emotioneel debat grote stap naar legalisering van hulp bij zelfdoding
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data125014980-20b8bc.jpg)
De Lagerhuisleden hoefden zich bij deze stemming niet aan het standpunt van hun partijen te houden, omdat hulp bij zelfdoding zo’n persoonlijk en gevoelig onderwerp is. Tegenstanders in het Lagerhuis hadden niet zozeer principiële, maar vooral praktische bezwaren tegen de wet. Ze maken zich bijvoorbeeld zorgen dat patiënten onder druk gezet kunnen worden om hulp bij zelfdoding te accepteren.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data133938755-db62fd.jpg|https://images.nrc.nl/SNGjRVTlFimC3FLVuBCtyYQ5OZI=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data133938755-db62fd.jpg|https://images.nrc.nl/d4pPi8LsNg50vaDk1PwxCsfrqUw=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data133938755-db62fd.jpg)
Labour-parlementariër Kim Leadbeater diende het wetsvoorstel in dat nu in het Hogerhuis moet worden behandeld. Foto UK Parliamentary Recording Unit via AFP
Bij een eerste stemming in het Lagerhuis, in november vorig jaar, had Kim Leadbeater met 55 stemmen verschil een grotere meerderheid in het Lagerhuis dan nu. Dat had ermee te maken dat parlementariërs haar initiatief toen in elk geval een kans op inhoudelijke behandeling wilden geven.
Niet adverteren
Sinds die eerste behandeling debatteerde het parlement dagenlang over het voorstel en paste Leadbeater haar wet op meerdere punten aan. In plaats van een rechter, zoals eerst het plan was, moet straks een commissie van deskundigen een aanvraag van een patiënt goedkeuren. Die commissie zou uit een juridisch expert en psychiaters of maatschappelijk werkers bestaan, wat praktisch beter haalbaar zou zijn dan dat rechters alle zaken moeten beoordelen. Ook werd adverteren voor hulp bij zelfdoding expliciet verboden in de wet.
De Britse media vergeleken de stemming vrijdag met historische wetgeving over de doodstraf, het homohuwelijk en de legalisering van abortus. Begin deze week nog bepaalde het Lagerhuis dat vrouwen die abortus plegen in tegenspraak met bestaande regels, bijvoorbeeld na de wettelijke termijn van 24 weken, niet meer strafrechtelijk vervolgd kunnen worden.