LIVE | ’Pentagon geeft groen licht aan Witte Huis voor gebruik Tomahawk-raketten in Oekraïne’

Het Pentagon heeft het Witte Huis groen licht gegeven om Oekraïne te voorzien van langeafstandsraketten van het type Tomahawk, nadat het had vastgesteld dat dit geen negatieve gevolgen zou hebben voor de Amerikaanse voorraden.

President Donald Trump had eerder aangegeven dat hij de raketten liever niet zou leveren aan Oekraïne omdat "we geen dingen willen weggeven die we nodig hebben om ons land te beschermen”. 

De uiteindelijke politieke beslissing ligt nu in handen van president Donald Trump, aldus CNN die zich baseren op Amerikaanse en Europese functionarissen die bekend zijn met de zaak.

Oekraïne heeft een gevangen Russische soldaat uitgeleverd aan Litouwen om daar berecht te worden voor oorlogsmisdaden. Volgens Kiev is het de eerste keer dat het land iemand uitlevert aan een ander land voor misdaden die zijn gepleegd tijdens de oorlog met Rusland.

De Rus werd in 2023 gevangen genomen aan de frontlijn. Hij wordt ervan verdacht dat hij werkte in een detentiecentrum in Melitopol in 2022, een Oekraïense stad die sinds dat jaar bezet wordt door de Russen. Daar zou hij mensen hebben gemarteld en onterecht hebben opgesloten. Een van de slachtoffers was een Litouwse burger.

Hij is inmiddels aangekomen in Litouwen en is daar aangeklaagd. De Litouwse aanklager vertelde dat de soldaat onder meer elektrische schokken gaf aan gevangenen en hen liet stikken tot ze buiten bewustzijn raakten.

De Moldavische en Oekraïense politie hebben 654 leden van de Russische huurlingenorganisaties Wagner en Redut geïdentificeerd, die betrokken zijn bij de gevechtsoperaties tegen Oekraïne. Ze worden verdacht van oorlogsmisdaden, aldus de Europese politiedienst Europol, die het onderzoek heeft gesteund.

Onder de verdachten zijn burgers van Oekraïne, Moldavië, Kazachstan, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan, Azerbeidzjan, Armenië en Bosnië en Herzegovina. "Die individuen worden ervan verdacht oorlogsmisdaden te hebben gepleegd, zoals daden van seksueel geweld, terechtstellingen van krijgsgevangenen en burgers", aldus Europol.

Tijdens een actiedag op 29 oktober zijn 70 huiszoekingen uitgevoerd in Moldavië en Oekraïne. Daarbij zijn allerlei wapens, munitie, uniformeren, symbolen van Wagner en elektronische uitrusting in beslag genomen. 

Volgens Europol suggereren videomateriaal en fotografisch bewijs ook dat burgers van Oekraïne en Moldavië deelnamen aan vijandelijkheden in Oekraïne en Congo als deel van de Russische huurlingenorganisatie. 

Via Europol deelden de Oekraïense autoriteiten de namen van 280 buitenlanders die verdacht worden van betrokkenheid bij de gevechten. Door het onderzoek zijn rekruterings- en trainingssites gevonden, commandostructuren in kaart gebracht en oorlogsmisdaden gedocumenteerd, aldus de Europese politiedienst. "Tot vandaag zijn 11 Oekraïense burgers aangeklaagd voor hoogverraad omdat ze zich bij de Wagner- en Redut-formaties hebben gevoegd", klinkt het nog.

Oekraïne heeft bijna 160 geslaagde luchtaanvallen uitgevoerd op Russische olieraffinaderijen sinds het begin van het jaar. Dat zegt het hoofd van de Oekraïense veiligheidsdienst SBOe, generaal Vasyl Maljoek, vrijdag.

De afgelopen maanden voerde Kiev meervoudige droneaanvallen op olieraffinaderijen in Rusland. Dat leidde tot een stijging van de brandstofprijs in het land. Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski verloor Rusland meer dan 20 procent van zijn raffinagecapaciteiten door die aanvallen.

Maljoek stelde ook dat de Oekraïense inlichtingendiensten iets meer dan een jaar geleden een ballistische raket van het type Oresjnik hebben vernield, tijdens een operatie samen met andere Oekraïense troepen. Dat gebeurde tijdens een luchtaanval op lanceerplatform Kapoestin Jar in de Russische oblast Astrachan. 

Volgens een woordvoerder van de SBOe is de raket verwoest in een hangar, in de nacht van 8 op 9 juli 2024, toen het werd klaargemaakt voor lancering. Destijds berichtten Russische media over droneaanvallen in het gebied. Dergelijke informatie kan niet worden bevestigd via een onafhankelijke bron.

In augustus 2025 kondigde de Russische president Vladimir Poetin aan dat Moskou de serieproductie van de Oresjnik had opgestart. Het hypersonische wapen zou een kernkop kunnen dragen. 

Polen zegt dat meerdere toestellen van de luchtmacht zijn uitgerukt om een Russisch verkenningsvliegtuig boven de Oostzee te verjagen. Het was het derde soortgelijke incident deze week.

Het Russische toestel heeft het Poolse luchtruim geschonden, maar vloog zonder vluchtschema en had alle communicatiemiddelen uitstaan. Dat was ook zo bij de twee eerdere incidenten deze week.

De Verenigde Staten willen al volgende maand de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Bulgarije, Hongarije en Slowakije afschalen. Dat meldt de Kyiv Post op basis van ingewijden. Volgens de "westerse" functionarissen zou het Pentagon die stap nemen, omdat de Europese krijgsmachten beter uitgerust zijn dan in het verleden om buitenlandse dreigingen af te slaan.

Woensdag meldde Roemenië al dat op een belangrijke luchtmachtbasis in dat land de VS hun aanwezigheid afbouwen. De NAVO reageerde toen dat de Amerikaanse afschaling de slagbereidheid op het Europese oostfront niet in gevaar brengt. Het bondgenootschap zei op de hoogte te zijn gebracht van het Amerikaanse besluit.

Onduidelijk is hoeveel militairen worden teruggetrokken.

Oekraïne meldt dat Rusland een nachtelijke aanval heeft uitgevoerd op de noordoostelijke stad Soemy. Daarbij zijn elf gewonden gevallen, onder wie vier kinderen, aldus de Oekraïense hulpdiensten.

De gelijknamige regio Soemy grenst aan Rusland en is geregeld het doelwit van drones en raketten. De hulpdiensten zeggen dat in de nacht van donderdag op vrijdag woningen en infrastructuur zijn getroffen. Rusland heeft een spoorwegdepot aangevallen, verklaart een lokale gouverneur. Daarbij zijn volgens hem verschillende wagons vernietigd en gebouwen beschadigd.

Rusland meldt op zijn beurt 130 Oekraïense drones te hebben neergehaald, vooral in het westen. Autoriteiten melden dat een energiecentrale door drones is getroffen en daarom de levering van warmte en warm water in de westelijke stad Orjol wordt beperkt. Ook elders zou schade zijn ontstaan. In de stad Vladimir, ten oosten van Moskou, zeggen de lokale autoriteiten dat infrastructuur is getroffen.

Rusland heeft sinds augustus 23 keer de omstreden Novator 9M729-kruisraket ingezet in de oorlog in Oekraïne. Dat zegt de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Andri Sybiha volgens persbureau Reuters. Het is de eerste keer dat wordt gezien dat de raket is ingezet.

De raket, die kan worden voorzien van een kernkop en een bereik van zo'n 2500 kilometer heeft, werd de afgelopen decennia in het geheim ontwikkeld door Rusland. Het leidde ertoe dat de VS in 2019 uit het atoomwapenakkoord stapten dat de toenmalige Russische en Amerikaanse leiders Michail Gorbatsjov en Ronald Reagan tekenden in 1987 en dat het einde van de Koude Oorlog inluidde.

"Het gebruik van de in het verdrag verboden 9M729 de afgelopen maanden laat het gebrek aan respect van Vladimir Poetin zien voor de Verenigde Staten en voor Donald Trumps diplomatieke inspanningen om de Russische oorlog tegen Oekraïne te beëindigen", schrijft buitenlandminister Sybiha volgens Reuters.

Bij een Russische aanval op meerdere energiecentrales in Oekraïne zijn zes doden gevallen. Onder de slachtoffers is een zevenjarig meisje, meldden Oekraïense functionarissen. De aanval, die plaatsvond in de nacht van woensdag op donderdag, zorgde voor landelijke stroombeperkingen.

De Oekraïense premier Joelia Svyrydenko beschuldigde Moskou ervan de Oekraïense bevolking en energievoorziening te willen treffen nu de koude wintermaanden naderen.

"Het doel is om Oekraïne in duisternis te hullen. Ons doel is om het licht te behouden", zei Svyrydenko. 

De Verenigde Staten annuleerden de geplande top tussen president Donald Trump en Vladimir Poetin nadat Rusland een memo had gestuurd aan Washington waarin werd vastgehouden aan harde eisen voor de beëindiging van de oorlog met Oekraïne. Dat meldt de Financial Times op basis van bronnen.

Eerder deze maand kwamen Trump en Poetin telefonisch overeen elkaar te ontmoeten in de Hongaarse hoofdstad Boedapest om te bespreken hoe er een einde kan worden gemaakt aan de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.

Enkele dagen later stuurde het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken een memo, waarin werd vastgehouden aan eisen zoals territoriale concessies, een forse vermindering van de Oekraïense strijdkrachten en garanties dat het land nooit lid zal worden van de NAVO.

De VS annuleerden vervolgens de top na een telefoongesprek tussen de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio. Na dit gesprek vertelde Rubio aan Trump dat Moskou geen bereidheid toonde om te onderhandelen, zei een van de bronnen tegen de Times.

Volgens de bronnen was Trump nog steeds bereid om de Russen te ontmoeten "wanneer en waar hij denkt dat er vooruitgang kan worden geboekt".