LIVE | Van Hijum van NSC lanceert alsnog slogan: ’Bij twijfel, stem NSC’

Tot nu toe heeft 48 procent van de kiezers een stem uitgebracht voor de Tweede Kamerverkiezingen. De NOS meldt dit op basis van een tussentijdse opkomst om 17.55 uur van Ipsos I&O. Dat is een iets lager percentage dan bij de vorige Kamerverkiezingen twee jaar geleden. Toen had de helft van de stemgerechtigden om dezelfde tijd gestemd.

Eddy van Hijum heeft woensdag op de verkiezingsdag alsnog een slogan gelanceerd voor Nieuw Sociaal Contact (NSC). De 53-jarige lijsttrekker liet zich op X zien in een filmpje waarin hij naar eigen zeggen "op het hoogtepunt van de campagne" in een vliegtuigje zat waarachter de tekst hing: "Bij twijfel, stem NSC". De slogan verwijst met een knipoog naar de twijfel van oprichter en oud-partijleider Pieter Omtzigt.

NSC werd in augustus 2023 opgericht en behaalde drie maanden daarna vanuit het niets twintig zetels bij de landelijke verkiezingen. Omtzigt is woensdag niet bij de uitslagenavond van NSC in Amersfoort aanwezig. Hij stapte in april uit de landelijke politiek.

Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen kun je bij ruim 10.000 locaties je stem uitbrengen. Dat blijkt uit een verzameling van Open State Foundation, dat alle gemeenten vroeg om stemlocaties door te geven. 

In veel grote gemeenten heeft aan het einde van de middag ongeveer de helft van de kiesgerechtigden gestemd voor de Tweede Kamerverkiezingen. De opkomst verschilt wel per gemeente. Zo was het opkomstpercentage in Groningen om 17.00 uur bijna 60 procent. In Rotterdam stond de teller op dat tijdstip op 41,7 procent.

In Utrecht had om 17.00 uur meer dan de helft van alle kiesgerechtigden gestemd. De opkomst was daar toen 55,9 procent. Ook in Nijmegen had om 17.00 uur meer dan de helft van de kiesgerechtigde inwoners een stem uitgebracht, met een opkomstpercentage van 53,5 procent.

Een half uur later had in Eindhoven 51,7 en in Den Haag 50,4 procent van de kiesgerechtigden de gang naar het stemlokaal gemaakt. Een woordvoerder van Den Haag liet eerder weten rond etenstijd nog een "grote bups" met kiezers te verwachten.

Stem op een Vrouw krijgt op de verkiezingsdag extra veel vragen over hoe tactisch te stemmen op een vrouw, meldt directeur Devika Partiman. Bovenop de reguliere vragen komen er woensdag een paar extra per uur binnen.

Stem op een Vrouw helpt mensen die willen dat er meer vrouwen worden verkozen met hun stemhulp. Daar is onder meer een overzicht te zien van alle verkiesbare vrouwen en wordt uitgelegd hoe kiezers tactisch kunnen stemmen.

Niet alle partijen vermelden op het stembiljet of hun kandidaat een man of vrouw is. Volgens Partiman komt dit mede doordat de Kiesraad geen x toestaat voor non-binaire mensen en sommige partijen daarom helemaal afzien van het vermelden van het geslacht. Zij begrijpt die afweging en heeft hier "alle respect" voor. Tegelijkertijd doe je de kiezer volgens Partiman wel een gunst door zoveel mogelijk informatie over kandidaten te geven. Zij wil bij de Kiesraad aankaarten om de x toe te staan op stembiljetten.

De avondspits leidt tot meer drukte bij de stembureaus op stations. Volgens een woordvoerder van de NS ontstaan er langere rijen met kiezers op onder meer Rotterdam Centraal, Den Haag Centraal en Utrecht Centraal. In de hofstad hebben tot nu toe zo'n 2500 mensen op het station een stem uitgebracht. In Utrecht zijn dat er even na 17.00 uur ruim 3000.

De voorlopige opkomst voor de Tweede Kamerverkiezingen tot 15.45 uur is 38 procent, meldt de NOS op basis van Ipsos I&O. Dat is iets lager dan bij de vorige Kamerverkiezingen in 2023, toen rond dezelfde tijd 40 procent van de kiezers naar de stembus was gegaan.

In Den Haag zijn de stembiljetten dikker dan normaal en daardoor zitten de stembussen sneller vol, meldt een woordvoerder van de gemeente. Dit veroorzaakt volgens hem geen oponthoud, omdat er genoeg stembussen zijn.

De woordvoerder meldt dat meerdere gemeenten met dezelfde drukker ook last hebben van de stuggere stembiljetten. Hij weet niet precies in welke gemeenten dat het geval is.

In Den Haag zijn de stemlocaties in de tijdelijke Tweede Kamer en het Centraal Station populair.

Nadat kiezers in het buitenland hun stem hadden uitgebracht, zijn ze per e-mail gevraagd de peiling in te vullen. Ook is deze via sociale media verspreid. Hierdoor is de peiling mogelijk ook ingevuld door mensen die niet in het buitenland wonen en bestaat de kans dat mensen de peiling meerdere keren hebben ingevuld.

Van de ondervraagden koos 20,7 procent voor GroenLinks-PvdA, terwijl 18,5 procent voor de PVV van Geert Wilders ging. D66 behaalde 17,2 procent van de stemmen, gevolgd door VVD (9,8 procent) en CDA (8,2 procent).

De gemiddelde leeftijd van de medewerkers van stembureaus stijgt. Gemeenten zien een vergrijzing in de kieslokalen en proberen jongeren te stimuleren een rol te spelen bij verkiezingen. Voorlopig lukt het nog wel om voldoende vrijwilligers te werven.

Het ANP heeft een rondgang gemaakt langs zo'n tweehonderd gemeenten. Onder meer Dijk en Waard (Noord-Holland) zegt problemen te hebben ervaren om genoeg inwoners in te schakelen voor de Tweede Kamerverkiezingen van woensdag. "We zien dat de gemiddelde leeftijd op het stembureau zeer hoog ligt. Vergrijzing speelt een grote rol. We zijn dan ook al een aantal jaren op zoek naar jong bloed", laat de gemeente weten.

Ook in het Noord-Brabantse Best kwamen er "meer dan genoeg aanmeldingen in de leeftijd 65+", maar meldden zich "significant minder inwoners die jonger zijn."

De Groningse gemeente Eemsdelta zegt meer moeite dan anders te hebben gehad om de bezetting van alle stembureaus rond te krijgen. "We merken dat men minder bereidwillig is om mee te helpen en dat de interesse achteruitgaat. Daarnaast blijft het lastig om jongeren te enthousiasmeren. Er is animo onder burgers, maar ook hiervoor geldt dat dit minimaal is."

De opkomst voor de Tweede Kamerverkiezingen op Schiermonnikoog was om 15.00 uur 101 procent. Het opkomstpercentage is doorgaans hoger dan 100 procent op het Waddeneiland omdat er ook mensen stemmen die bijvoorbeeld op vakantie zijn.

Burgemeester Ineke van Gent meldt op X dat ze haar stem heeft uitgebracht. "Mega-hoge opkomst op Schiermonnikoog", schrijft zij bij een foto van zichzelf bij de stembus.