Nieuwe bloedtest maakt diagnose van allergieën een stuk gemakkelijker

Een nieuwe bloedtest voor het diagnosticeren van allergieën zou een einde kunnen maken aan risicovolle allergietesten. Wetenschappers van de Universiteit Bern hebben een methode ontwikkeld die met 95 procent nauwkeurigheid kan vaststellen of iemand allergisch is voor bepaalde voedingsmiddelen.

Het innovatieve aan deze test is dat hij de natuurlijke allergische reactie in het lichaam nabootst, maar dan veilig in een laboratorium. De kern van de methode – genaamd de Hoxb8 MAT-test – draait om zogenaamde mestcellen (specifieke immuuncellen die een hoofdrol spelen bij allergische reacties). Deze cellen bevinden zich normaal gesproken in lichaamsweefsels, waar ze als een soort waakhonden fungeren tegen mogelijke indringers. De methode wordt beschreven in een studie die gepubliceerd werd in het vakblad European Journal for Allergy and Clinical Immunology.

Complexe test
De werking van de test is behoorlijk complex. Eerst nemen onderzoekers wat bloed af bij de patiënt. Uit dit bloed wordt serum (bloedplasma zonder stollingsfactoren) geïsoleerd. Dit serum bevat immunoglobuline E (IgE)-antilichamen – de specifieke antistoffen die het lichaam aanmaakt als reactie op stoffen waar iemand allergisch voor is. In het lab kweken de wetenschappers vervolgens speciale mestcellen. Deze worden in contact gebracht met het bloedserum van de patiënt, waardoor de IgE-antilichamen zich aan de mestcellen kunnen hechten. Dit proces heet ‘sensitisatie’ (gevoelig maken). Hierna voegen de onderzoekers verschillende concentraties van het allergeen, bijvoorbeeld pinda-extract, toe aan deze voorbewerkte mestcellen. Als de patiënt daadwerkelijk allergisch is, zullen de mestcellen reageren en geactiveerd raken – precies zoals ze dat in het lichaam zouden doen tijdens een allergische reactie.

Nauwkeuriger dan bestaande methoden
Het bijzondere aan deze test is dat hij significant nauwkeuriger is dan bestaande methoden. Bij een uitgebreide studie met 112 kinderen en jongeren in Toronto bleek de test in 95 procent van de gevallen onderscheid te kunnen maken tussen allergische en niet-allergische patiënten. Vooral voor kinderen met een pinda-allergie biedt deze ontwikkeling nieuwe hoop, menen de onderzoekers. Tot nu toe moesten patiënten tijdens een zogenoemde provocatietest daadwerkelijk pinda’s eten om vast te stellen of ze allergisch zijn – een spannende en potentieel gevaarlijke procedure die onder streng medisch toezicht moet plaatsvinden.

Andere methoden, zoals bloed- of huidtesten, zijn minder risicovol, maar ook minder nauwkeurig. Ook voor artsen en patiënten biedt de methode belangrijke voordelen. ”De nieuwe test is ook gebaseerd op stabiel bloedserum, dat kan worden afgenomen met een eenvoudige bloedafname en vervolgens in de vriezer kan worden bewaard. Dit elimineert de lastige logistieke obstakels die zich bij andere methoden voordoen”, zegt Thomas Kaufmann, een van de onderzoekers die de methode ontwikkelden.

Ook toepasbaar op andere allergieën
Hoewel het onderzoek zich vooralsnog richtte op pinda-allergie, zijn de onderzoekers optimistisch over de bredere toepasbaarheid. “Wat in dit onderzoek is aangetoond over de diagnose van pinda-allergieën kan ook op een eenvoudige manier worden toegepast op andere allergieën”, zegt betrokken onderzoeker Alexander Eggel. Gezien het feit dat wereldwijd tot wel 10 procent van de bevolking met voedselallergieën kampt, zou deze doorbraak weleens een grote impact kunnen hebben op de gezondheidszorg.

Meer over voedselallergieën
Voedselallergieën ontstaan wanneer het immuunsysteem een normaal onschadelijk voedingsmiddel als een bedreiging ziet en daarop reageert door antistoffen aan te maken. Bij contact met het betreffende voedsel kunnen symptomen optreden zoals jeuk, huiduitslag, zwelling, ademhalingsproblemen of zelfs anafylaxie, een levensbedreigende reactie die onmiddellijke medische zorg vereist. De gevaarlijkste voedselallergieën worden vaak veroorzaakt door noten, schaaldieren, melk, eieren, en soja, omdat deze ingrediënten zeer heftige reacties kunnen uitlokken. Anafylaxie, in het bijzonder, kan de luchtwegen vernauwen en de bloeddruk verlagen, wat fataal kan zijn zonder snelle behandeling met bijvoorbeeld een adrenaline-injectie (epipen).