NSC van Omtzigt net zo snel verdwenen als verschenen

Amersfoort - Nieuw Sociaal Contract (NSC) dreigt van het politieke toneel te verdwijnen. Na een ongekende overwinning in 2023 met twintig zetels, lijkt de partij één verkiezing later alweer te verdwijnen. Het spant erom of NSC de Tweede Kamer überhaupt nog weet te halen.

,,Wij gaan zeker niet de stekker eruit trekken”, zegt Ilse Saris, nummer zes op de lijst van NSC. In het zaaltje in Amersfoort klinkt woensdagavond eerder trots dan teleurstelling. Saris blijft zich inzetten als vrijwilliger voor de partij. ,,Ik blijf geloven in het gedachtegoed van Pieter.”

Die moed houdt ook voormalig minister Judith Uitermark erin. „We zijn een politieke beweging en dit is echt nog niet het einde.”

Hoewel de partij compleet is weggevaagd, benadrukt Eddy van Hijum dat dit zeker niet het einde van de partij is. ,,Mensen hebben het vertrouwen niet opnieuw gevoeld”, erkent hij. ,,Dat is een harde boodschap, maar we moeten er eerlijk over zijn.” NSC wil, zetel of niet, doorgaan met het opbouwen van lokale afdelingen en meedoen aan gemeenteraads- en Provinciale Statenverkiezingen.

Omtzigt afwezig

NSC-oprichter Pieter Omtzigt is niet aanwezig.. Volgens campagneleider Bram Kouwenhoven is dat beter voor zijn gezondheid.

Dat het geen glansrijke campagne zou worden, dat wisten ze bij NSC voor de zomer al. Een zetel of vijf, meer durfden ze in de Tweede Kamerfractie eigenlijk niet te hopen. Maar inmiddels is de moed al zo ver in de schoenen gezonken dat de partij zelf in een paginagrote advertentie Nederland de boodschap meegeeft ’straks misschien maar één zetel’ te hebben.

Met NSC is dan ook ’in twee jaar veel gebeurd’, zoals oprichter Pieter Omtzigt het afgelopen weekend in een steunbetuiging aan Van Hijum met gevoel voor understatement verwoordde. Nog voor de partij überhaupt bestond, peilde ze al op veertig zetels. Na veel getwijfel van Omtzigt in de campagne van 2023 over het premierschap en samenwerken met de PVV bleven daar uiteindelijk twintig van over, nog altijd een ongekende winst voor een nieuwe partij.

Neergang

Maar de neergang kwam razendsnel. Na het besluit om toch met de PVV te gaan formeren en vervolgens de onthullingen van De Telegraaf over Omtzigts emotionele gedrag in de mislukte eerste ronde van de formatie, was de helft van de kiezers al weg. Een groot deel van de resterende kiezers vertrok na opnieuw door De Telegraaf blootgelegd emotioneel gedrag van de partijleider, dit keer bij de onderhandelingen van vorig jaar augustus over de begroting van 2025. Omtzigt kwam vervolgens thuis te zitten met een burn-out.

Afhakers

Met NSC kwam het daarna nooit meer goed. Vele Kamer- en kabinetsleden haakten de afgelopen twee jaar af. Ook Omtzigts vervanger als partijleider, Nicolien van Vroonhoven, gaf er de brui aan nadat de leden haar lager op de kandidatenlijst hadden geplaatst

En nadat minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp eind augustus uit het kabinet stapte omdat hij geen strengere lijn tegen Israël mocht voeren, besloot het hele NSC-smaldeel ook nog uit het kabinet te stappen. Voor de kiezer maakte dat niet meer uit, die was al vertrokken.