Olga Megorskaya, oprichtster Toloka: ‘AI kan niet zonder mensen. En dat zal zo blijven’

6 uren geleden 1

Nu computers steeds slimmer worden, gebeurt er iets opmerkelijks, zegt Olga Megorskaya (38). Kunstmatige intelligentie neemt steeds meer taken van mensen over, maar kan tegelijkertijd niet zonder hen. „AI leunt zwaar op menselijke intelligentie”, zegt de oprichter van het Amsterdamse AI-bedrijf Toloka. „Nu meer dan ooit. En dat zal zo blijven.”

De 38-jarige Russische techondernemer zit in een ruimte van het hippe flexplekkantoor Tribes op de Amsterdamse Zuidas, waar Toloka een deel van het kantoor huurt. Te midden van een decor vol planten, hout en veren – in Tribes-kantoren wordt een ‘eerbetoon’ gegeven aan inheemse stammen, in dit geval de Secoya-stam uit Peru en Ecuador – staren techneuten naar hun Apple-laptops.

Toloka is een online platform waar miljoenen freelancers overal ter wereld tegen betaling AI-systemen trainen. Bijvoorbeeld door tekstjes te schrijven voor chatbots, zodat de robots leren hoe menselijker over te komen. Deze ‘AI Tutors’ zijn mensen die AI-systemen ‘onderwijzen’ in hoe mensen communiceren.

Deze maand haalde het bedrijf van Megorskaya 72 miljoen dollar (63 miljoen euro) op bij een groep investeerders, onder wie Amazon-oprichter Jeff Bezos. Het bedrijf rekent de grootste techbedrijven ter wereld tot zijn klantenkring: Amazon, Microsoft en Antropic. Het maakt Toloka (100 à 150 werknemers) een van de succesvolste AI-startups van Nederland.

We hebben de Russische markt verlaten en alle banden verbroken

Toloka werd in 2014 opgericht als onderdeel van de Russische techgigant Yandex. Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne viel dat concern uiteen. Een deel van de Yandex-medewerkers, onder wie Megorskaya, vertrok naar Nederland. Daar zetten ze hun werk voort onder de naam Nebius, een miljardenbedrijf dat genoteerd is aan de Amerikaanse beurs. Volgens Megorskaya heeft Toloka, dochterbedrijf van Nebius, zich sindsdien volledig losgemaakt van Rusland.

Ghost workers

Olga Megorskaya weet precies wat voor werk haar ‘Tolokers’ – zoals het bedrijf zijn arbeidskrachten noemt – doen. Toen ze als 18-jarige econometriestudente in Sint-Petersburg een ernstig ongeluk kreeg en haar ruggengraat beschadigd raakte, moest ze op zoek naar werk dat ze thuis kon doen. Zo kwam ze terecht bij Yandex, waar ze begon met het labelen van data. Dat werk groeide uiteindelijk uit tot haar eigen bedrijf, dat ze leidt vanuit het hoofdkantoor in Amsterdam. Megorskaya woont met haar gezin – twee dochters, hond, kat en man – in Amstelveen.

Als je vastzit en je nutteloos voelt, is het volgens mij superwaardevol om mensen de kans te geven om hun expertise met de maatschappij te delen

Megorskaya, die met een stok loopt, wil over haar ongeluk liever niet al te veel kwijt, zegt ze. „Ik vind het niet zo relevant.” Ze benadrukt dat het ongeluk haar heeft geïnspireerd om iets te doen voor mensen die in een uitzichtloze positie zitten, en toch een manier zoeken om geld te verdienen. „Als je vastzit en je nutteloos voelt, is het volgens mij superwaardevol om mensen de kans te geven om hun expertise met de maatschappij te delen.”

Over de waardering van het werk van deze ‘data-labelers’ is veel discussie. De opkomst van AI gaat samen met een nieuw soort werknemers: miljoenen mensen die, vaak in lagelonenlanden, vanuit huis de hele dag achter hun computer microtaakjes uitvoeren. Deze ‘ghost workers’ of ‘micro workers’ krijgen vaak slecht betaald en hebben geen rechten.

Op het sociale medium Reddit laten Tolokers van zich horen die klagen dat ze nauwelijks rondkomen van de paar cent die ze per taakje – denk aan het herkennen van lantaarnpalen op foto’s – verdienen. Tegelijkertijd zijn er ook voorbeelden van gepromoveerde wetenschappers die duizenden dollars bijverdienen met het trainen van AI-modellen. Want naarmate AI slimmer wordt, is er juist steeds meer behoefte aan mensen met veel kennis over hele specifieke onderwerpen om die modellen verder bij te schaven.

Wat kun je bij Toloko verdienen als AI-trainer?

Megorskaya: „Dat verschilt, afhankelijk van hoeveel tijd je erin wil steken en je expertise. Dat kan variëren van een paar dollar per maand tot een paar duizend dollar.” [volgens een enquête van Toloka zelf verdiende een trainer in 2022 gemiddeld 4.000 dollar per jaar.]

Het probleem van deze ghost workers is vaak dat ze geen rechten hebben. Niemand hebben om mee te spreken. En elk moment kunnen worden ontslagen. Hoe gaan jullie daarmee om?

„We steken veel tijd en moeite in communicatie. Door goed te vertellen wanneer mensen goed presteren – en wanneer minder. Dat werkt twee kanten op. Het zorgt ervoor dat onze mensen zich goed voelen en meer kansen krijgen. En het leidt tot een hogere kwaliteit van hun werk.”

Onderzoeksplatform Follow the Money publiceerde vorig jaar een groot onderzoeksartikel over Toloka. NTechLab en Tevian, twee Russische bedrijven in gezichtsherkenningssoftware, bleken Toloka te gebruiken. Deze software werd onder meer ingezet in de metro in Moskou om dissidenten te identificeren. De ‘Tolokers’ droegen, zonder dat ze zich daarvan bewust waren, bij aan het verbeteren van deze software.

Volgens Toloka werden deze werkzaamheden verricht toen het bedrijf nog onderdeel was van Yandex. Nu het bedrijf vanuit Amsterdam opereert, is daar geen sprake meer van, liet Toloka destijds weten in reactie op het artikel.

Voor Megorskaya is het een lastig onderwerp, blijkt als NRC ernaar vraagt. „We hebben alle antwoorden al gegeven. Ik wil ze niet blijven herhalen, maar me liever op de toekomst richten”, zegt ze.

Voor de duidelijkheid: u heeft geen enkele band meer met Rusland?

„Er is nul connectie. We hebben de Russische markt verlaten en alle banden verbroken. We houden ons aan alle Europese en Amerikaanse regelgeving, ook op het gebied van sancties. [Toloka’s moederbedrijf Nebius heeft onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren, waarmee dat wordt gegarandeerd.] We hebben niks te verbergen, maar willen nu liever vooruitkijken.”

De ‘ghost workers’ of ‘micro workers’ krijgen vaak slecht betaald en hebben geen rechten

Die toekomst ziet er voor Toloka positief uit. Met het geld van Jeff Bezos wil Megorskaya nieuwe werknemers aannemen en het aantal experts uitbreiden. Want chatbots mogen dan wel steeds beter worden, er zijn nog zat domeinen waar AI nog heel veel te leren heeft. Die mogelijkheden zijn eindeloos, benadrukt Megorskaya.

AI is al heel goed in gesprekken voeren en beelden genereren. Wat wordt de volgende stap die wij nu nog niet zien?

„Wat wij nu aan AI vragen, is nog vrij simpel. Het antwoord volgt ook snel. Ik voorzie een toekomst waar wij AI iets vragen dat zo complex is, dat het misschien wel uren, of dagen duurt voordat er een antwoord komt.”

Zoals?

„Stel, je vraagt AI om een programma te schrijven dat elke minuut van de dag al het nieuws over jouw bedrijf in de gaten houdt. En meteen checkt of dat nieuws klopt aan de hand van alle documenten die er over jouw bedrijf beschikbaar zijn. Zoiets zal, verwacht ik, volgend jaar mogelijk zijn. Tenminste, als we voldoende menselijke experts inzetten om AI-systemen te trainen hoe ze dat moeten doen.”

AI gaat vooral over meer en meer computerkracht. Meer datacenters, meer chips. Heeft dat eigenlijk wel zin, als er niet voldoende goede data zijn?

„Dat is de grote vraag. Om AI-systemen blijvend te verbeteren hebben we vooral complexere en betere data nodig.”

En daarvoor blijven mensen nodig?

„Daar ben ik zeker van. Er zijn altijd onderdelen van onze samenleving waar AI nog te weinig van weet. Neem de bouw. Daar is nog zoveel in te leren. Om te blijven verbeteren heeft AI steeds meer en diepere expertise nodig over hele specifieke onderwerpen. Om dat te kunnen doen, blijven menselijke experts nodig. Daar ben ik van overtuigd.”

Is het ergens geen eng idee, dat wij er vooral zijn om onze computersystemen steeds slimmer te maken?

„De veranderingen gaan razendsnel, vooral als je kijkt naar de afgelopen jaren. En ja, we moeten voorzichtig zijn. Het is goed dat overheden en bedrijven samen nadenken over welke grenzen we aan de technologie willen stellen. Maar eng, zo zou ik het niet willen noemen. Eerder fascinerend.”

Lees het hele artikel