Opnieuw minder woningen in ‘getransformeerde’ bedrijfspanden

Woonblokken maken in leegstaande kantoren, boven winkelpanden en in oude onderwijsgebouwen: voor opeenvolgende kabinetten is ‘transformatie’ het laaghangende fruit in de woningmarkt. Makkelijk en snel, zou je zeggen, want de bouwlocatie, de voorzieningen en de muren staan er al.

Het enige nadeel: het wil maar niet vlotten. De kabinetsambitie van 15.000 transformatiewoningen werd vorig jaar slechts voor de helft gehaald, zo blijkt uit jaarlijkse cijfers van Centraal Bureau voor de Statistiek. Het ietwat teleurstellende aantal van 7.870 transformatiewoningen is bovendien een daling van ruim 10 procent ten opzichte van het jaar ervoor.

Het aantal nieuwe woningen uit transformatie daalt al een aantal jaren. Waarom precies is volgens onderzoeker Frank Notten van het CBS lastig te zeggen. „Er is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen. Al zien we wel in onze data dat het steeds langer duurt voordat een transformatiewoning klaar is. Dit zou bijvoorbeeld kunnen komen door langere vergunningsprocedures of personeelstekort in de bouw.”

Wat mogelijk meespeelt, is de verminderde interesse van beleggers in de woningmarkt. Zij klagen over zware regel- en belastingdruk. Verreweg de meeste transformaties worden gedaan door particuliere beleggers. Vorig jaar hadden zij 73 procent in handen, een daling van vier procentpunt. Toch verklaart dat volgens Notten nog niet de gehele afname: „die loopt al een aantal jaar, ook voordat beleggers zich begonnen terug te trekken van de woningmarkt.”

De meeste transformatiewoningen werden vorig jaar gebouwd in lege kantoorpanden. Ruim 9 procent van het Nederlandse kantoorvastgoed (ruim 3,1 miljoen vierkante meter) staat leeg – dat was eerst 10,5 procent. Winkelvastgoed is juist minder in trek voor transformatie.