Minister Paul sprak alleen met uitzendlobby voor ze plan introk dat arbeidsmigranten moest beschermen

7 uren geleden 1

Demissionair minister Mariëlle Paul (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, VVD) heeft zich, voordat ze besloot een regeling rond huisvestingskosten voor arbeidsmigranten in stand te houden, alleen laten adviseren door uitzendkoepel ABU. Andere partijen zeggen, anders de minister stelt, helemaal niet met haar over de maatregel te hebben gesproken.

Minister Paul maakte afgelopen donderdag – een dag na de Tweede Kamerverkiezingen – bekend het kabinetsvoorstel in te trekken. Haar voorganger Eddy van Hijum (NSC) wilde een bestaande regeling, waarbij uitzendbureaus arbeidsmigranten een kwart onder het minimumloon mogen uitbetalen in ruil voor woonruimte, vanaf 2026 afbouwen.

De regeling kan „een verdienmodel in de hand werken waarbij arbeidsmigranten worden uitgebuit”, schreef Van Hijum in februari bij aankondiging van de regeling. Afschaffing zou arbeidsmigranten minder afhankelijk maken van hun werkgever, omdat ze bij verlies van baan niet ook hun woning kwijt zijn.

Woede

Na het vertrek van NSC uit het kabinet trad VVD’er Paul op 5 september aan als demissionair minister van SZW. Eerder was zij staatssecretaris op het ministerie van Onderwijs. Haar besluit om het kabinetsplan in te trekken, leidde bij haar voorganger Van Hijum tot woede. Volgens de NSC’er was hier „de uitzendlobby aan het werk”.

In reactie op vragen van NRC zei het ministerie afgelopen zondag dat Paul voorafgaand aan haar besluit juist „een zo breed mogelijk geluid” had opgehaald. Op 1 oktober voerde zij een aantal gesprekken, waarin ze – naast uitzendkoepel ABU – over het onderwerp zou hebben gesproken met SER-voorzitter Kim Putters, vakbonden CNV en FNV en Fairwork, een hulporganisatie voor arbeidsmigranten.

Al deze partijen zeggen nu tegen NRC helemaal niet met de minister over de maatregel te hebben gesproken. „Het was een kennismakingsgesprek, waarin je vriendelijkheden uitwisselt en lopende dossiers bespreekt”, zegt FNV’s interim-voorzitter Dick Koerselman. Het plan rond de huisvestingskosten van arbeidsmigranten kwam volgens hem niet ter sprake. „De minister gaf ook aan dat ze het arbeidsmarktbeleid van haar voorganger zou doorzetten”, zegt Koerselman.

Bij het gesprek van dertig minuten was ook CNV-voorzitter Piet Fortuin aanwezig. Volgens een woordvoerder van het CNV „is het thema niet aan de orde geweest.” Ook tijdens het gesprek dat Paul voerde met SER-voorzitter Kim Putters is „het wetsvoorstel helemaal niet ter sprake gekomen”, laat een woordvoerder van de SER weten.

‘Expliciet niet’ over gesproken

Hulporganisatie Fairwork sprak wel over een wetsvoorstel dat strengere toelatingseisen moet stellen aan uitzendbureaus en andere partijen die arbeidsmigranten aan het werk zetten. Maar ook Fairwork zegt „expliciet niet” over het door Paul ingetrokken voorstel te hebben gesproken.

Zowel uitzendkoepel ABU als SZW bevestigde zondag dat hun gesprek op 1 oktober wél over het wetsvoorstel ging. Volgens het ministerie voerde Paul sinds haar aantreden als minister geen andere gesprekken over het onderwerp.

Plannen om arbeidsmigranten minder afhankelijk te maken van hun werkgever en wonen en werken meer te scheiden, zaten al jaren in de pijplijn. Onder meer een commissie onder leiding van voormalig SP-leider Emile Roemer adviseerde in 2020 een scheiding aan te brengen in de arbeids- en huurcontracten die arbeidsmigranten aangaan.

Volgens uitzendbureaus beschermt de regeling waarbij zij een kwart van het minimumloon mogen inhouden in ruil voor woonruimte migranten juist. Afschaffing ervan zou volgens hen betekenen dat arbeidsmigranten veel moeilijker woonruimte kunnen vinden en in handen kunnen vallen van malafide verhuurders.

Het ministerie van SZW antwoordde nog niet op het verzoek om een reactie.