Sta-bureaus blijken toch niet zo goed als gedacht: ze kunnen zelfs slecht zijn voor je gezondheid

Het kan de kans op spataderen en bloedstolsels verhogen.

Op veel kantoren schieten ze als paddenstoelen uit de grond: sta-bureaus. Staan wint momenteel aan populariteit. Dit heeft te maken met het feit dat mensen de schadelijke gevolgen van een zittende levensstijl willen compenseren, vaak veroorzaakt door de lange uren die ze achter de computer, tv of in de auto doorbrengen. Maar mogelijk hebben sta-bureaus niet helemaal het gewenste effect, zo waarschuwen onderzoekers nu.

Zitten
Verschillende studies hebben inmiddels aangetoond dat zitten schadelijk is voor de gezondheid. Volwassenen brengen gemiddeld negen tot tien uur per dag zittend door. En goed is dat niet. Zo wordt een sedentaire leefstijl in verband gebracht met een hoger risico op hart- en vaatziekten en zelfs vroegtijdig overlijden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat steeds meer mensen de neiging hebben om meer te staan.

Nederland is kampioen zitten van Europa. Bovendien zitten we de afgelopen jaren steeds meer, van gemiddeld 8,7 uur per dag in 2015 naar 9,1 uur per dag in 2021. Op weekdagen zitten mensen meer dan in het weekend. Van alle Nederlanders zitten hoogopgeleide jongeren (van 12 tot en met 24 jaar) het meest, gemiddeld 11,5 uur per dag.

Studie
Maar of dat nou werkelijk beter is… In een nieuwe studie hebben onderzoekers gegevens geanalyseerd over hartaandoeningen en circulatoire aandoeningen van meer dan 80.000 Britse volwassenen, die gedurende een periode van zeven tot acht jaar zijn verzameld. Bij aanvang hadden deze deelnemers geen hartaandoeningen. De gegevens werden verzameld met behulp van polsapparaten die lijken op smartwatches.

Staan
Uit het onderzoek blijkt nu dat meer staan op de lange termijn, in vergelijking met zitten, de cardiovasculaire gezondheid (zoals coronair hartziekte, beroerte en hartfalen) helemaal niet verbetert. Bovendien heeft het wel gevolgen voor de bloedsomloop. Zo kan veel staan het risico op circulatoire aandoeningen, zoals spataderen en het ontstaan van een bloedstolsel in een diepe ader, zelfs toenemen. “De belangrijkste conclusie is dat langdurig staan de negatieve effecten van een zittende levensstijl niet kan compenseren”, benadrukt onderzoeker Matthew Ahmadi. “Het kan zelfs risicovol zijn voor de gezondheid van sommige mensen.”

Meer bewegen
Kortom, meer staan blijkt dus simpelweg niet de oplossing te zijn voor een zittende levensstijl. Maar wat is dan wél de oplossing? De onderzoekers adviseren mensen die veel zitten of lange tijd staan om gedurende de dag regelmatig in beweging te komen. “Voor mensen die vaak lange tijd zitten, kan het toevoegen van veel kleine bewegingen gedurende de dag en het doen van gestructureerde oefeningen een effectievere manier zijn om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen”, zegt onderzoeker Emmanuel Stamatakis.

Eerder onderzoek
Eerder onderzoek van dezelfde wetenschappers heeft aangetoond dat ongeveer 6 minuten intensieve lichaamsbeweging per dag kan helpen om het risico op hartziekten te verlagen. Ook dagelijks 30 minuten matige tot intensieve activiteit kan bijdragen aan deze verlaging. Dit geldt zelfs voor mensen die meer dan 11 uur per dag zitten.

Schema
Heb je behoefte aan een strikter schema? Onderzoekers hebben vorig jaar een studie gepubliceerd waarin ze aangeven hoeveel tijd je idealiter per dag zou moeten besteden aan slapen, zitten, staan en (actief) bewegen voor de beste gezondheidswinst. Hun conclusie? Idealiter zit je 6 uur per dag, sta je 5 uur en 10 minuten, en slaap je 8 uur en 20 minuten. De resterende 4 uur en 20 minuten kun je gelijkmatig verdelen over lichte fysieke activiteiten (zoals koken of stofzuigen) en matige tot intensieve activiteiten (zoals een training in de sportschool of een stevige wandeling).

Kortom, staan mag dan niet de oplossing zijn voor veel zitten, meer bewegen is dat dus wel. En wie zijn leven wil beteren, hoeft ook echt zijn dag niet helemaal om te gooien. Sta gewoon af en toe op kantoor wat vaker op of maak een korte wandeling op de gang. “Neem regelmatig pauzes, wandel rond, organiseer wandelvergaderingen, gebruik de trap, neem tijdens lange ritten regelmatig een pauze, of gebruik je lunchpauze om even van je bureau weg te zijn en wat te bewegen”, adviseert Stamatakis.