Demissionair minister Van Hijum wil verbod op uitzendkrachten in vleessector om misstanden tegen te gaan

Als het aan demissionair minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, NSC) ligt, komt er een verbod op uitzendkrachten in de onder meer de vleessector. Hij laat een verbod voorbereiden om in de toekomst misstanden met uitzendkrachten tegen te gaan. Dat meldt het ministerie vrijdag na de ministerraad. Uit een verkenning blijkt dat vooral in de vleessector, maar ook in de schoonmaak-, transport- en teeltsector sprake is van „wijdverspreide misstanden”.

Van Hijum kondigde vorige zomer al aan een uitzendverbod te onderzoeken voor sectoren waar veel misstanden plaatsvinden. De Arbeidsinspectie signaleerde eerder dat jaar dat uitzendbureaus in de vleessector werknemers, en met name arbeidsmigranten, regelmatig ten onrechte ‘op staande voet’ ontslaan om goedkoper uit te zijn.

Uit een verkenning blijkt in de genoemde sectoren een „hoog percentage overtredingen van arbeidswetten, zoals het niet betalen van het wettelijk minimumloon”. Voor de vleessector is duidelijk dat de problemen „wijdverspreid en stelselmatig” zijn, schrijft het ministerie. In de andere drie sectoren zijn de overtredingen niet overal in dezelfde mate gesignaleerd, dus is nog niet duidelijk in welke mate er sprake is van stelselmatige problemen.

Van de vier sectoren verwacht Van Hijum nu „dat ze concrete maatregelen gaan nemen om werknemers […] beter te beschermen en om overtredingen van arbeidswetten tegen te gaan”. Als de situatie niet verbetert, kan een nieuw, toekomstig kabinet dit verbod uitvoeren. Het verbod moet een stok achter de deur zijn.

Van Hijum gaat onder meer afspraken maken over extra handhaving door private partijen in deze sectoren. Een verbod zou betekenen dat werkgevers geen medewerkers meer mogen inhuren via uitzendbureaus. De minister verwacht dat er dan meer mensen in dienst worden genomen en dat het aantal misstanden afneemt. De concretisering van zo’n verbod kan op zijn vroegst over één jaar gerealiseerd worden. Of het daadwerkelijk wordt ingevoerd, zal dus aan een volgend kabinet zijn.

Vergaande maatregel

Een uitzendverbod is de meest vergaande maatregel tot nu toe om misstanden rondom arbeidsmigranten terug te dringen. In de uitzendbranche is er veel weerstand tegen. „Het is een heel grove maatregel, waarbij de goeden zwaar lijden onder de slechten”, zei Raymond Puts, bestuursvoorzitter van OTTO Workforce, het grootste uitzendbureau voor arbeidsmigranten hierover eerder al tegen NRC.

De arbeidsomstandigheden voor arbeidsmigranten zijn in de Duitse vleessector verbeterd dankzij een dergelijk verbod. Duitsland voerde dit zo’n vijf jaar geleden in. Doordat de arbeidsmigranten nu in loondienst zijn, kunnen ze zich beter verdedigen tegen misstanden. Ze zijn beter georganiseerd in bijvoorbeeld ondernemingsraden, waardoor vakbonden makkelijker met hen in contact kunnen komen. De Adviesraad Migratie, een belangrijke kabinetsadviseur, raadde het kabinet eerder al aan om hier een voorbeeld aan te nemen.