Den Haag wil dat bouwbedrijven betalen voor blunders bij aanleg hsl

DEN HAAG - Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen wil dat de bouwbedrijven die de hogesnelheidslijn (hsl) aanlegden, gaan betalen voor het herstel ervan. Door bouwfouten rammelt de spoorlijn.

De Telegraaf kon eerder al berichten dat herstel vermoedelijk een half miljard euro gaat kosten. ProRail schat bovendien dat het werk jaren zal gaan kosten en grote gevolgen heeft voor de omgeving van het traject dat loopt van Schiphol tot aan Leiderdorp.

Bouwconsortium Hollandse Meren bouwde begin deze eeuw de zogenoemde onderbouw voor de hsl, waarop treinen met 300 kilometer per uur vanaf Amsterdam richting Brussel moeten kunnen rijden. Tien viaducten zijn echter fout ontworpen en fout gebouwd door het consortium, dat bestaat uit Strukton, Vermeer, Boskalis, Ballast Nedam en Volker Wessels Stevin. „Het ontwerp zoals dat ooit is gemaakt, voldeed niet aan datgene waarvoor het is besteld”, stelt spoorbeheerder ProRail onomwonden.

In 2020 kwamen namelijk steeds meer mankementen aan het licht aan de viaducten, waarna snelheidsbeperkingen werden ingesteld. De constructie bleek niet bestand tegen de krachten die erop kwamen te staan door de razende treinen. Door de beperkingen mochten treinen soms zelfs maar 80 kilometer per uur rijden op het traject, en tegenwoordig 120. Dat komt omdat al herstelwerk is gedaan. Toch is dat nog altijd trager dan op het reguliere spoor in de buurt.

Twijfel of verhalen schade zin heeft

Geld voor het herstelwerk is er evenwel niet. Voormalig minister Barry Madlener zei in gesprek met De Telegraaf dit voorjaar nog dat er 100 miljoen euro beschikbaar zou zijn, veel te weinig om de lijn op te krikken naar het beoogde niveau. Anderzijds twijfelden experts of het bonnetje bij de bouwbedrijven kan worden neergelegd. Veel hangt af van de kleine lettertjes in de contracten.  

Vaak zit er een verjaringstermijn op de garantie op een groot infraproject, maar daarvan kan worden afgeweken. Opvallend detail in de contracten is dat het consortium tijdens de bouw de kosten mocht proberen te drukken als dat mogelijk was. Het is de vraag of dat is gebeurd en in welke mate.

Demissionair staatssecretaris Aartsen gaat in ieder geval proberen de bouwbedrijven te laten opdraaien voor het broddelwerk dat zij hebben geleverd bij de aanleg, schrijft hij aan de Tweede Kamer. Hij heeft een vordering neergelegd bij de vijf bedrijven. „Daardoor wordt beoogd te voorkomen dat de aanzienlijke kosten die bij het herstel van de geconstateerde gebreken aan de hsl-Zuid komen kijken, uiteindelijk voor rekening van de belastingbetaler komen.”

Ook wil Aartsen dat de bedrijven op korte termijn in ’constructief overleg’ treden om de problemen op te lossen. Vooralsnog onthielden de bedrijven zich van commentaar rond de kwestie.