Eendagsvlieg in esthetisch niemandsland

In mijn jeugd droegen kinderen van ouders met meer geld en eerzucht dan de mijne kledingmerken als Fruit of the Loom, Lacoste, Salty Dog en Le Coq Sportif. Die piekten kort. Ze waren mode, en mode is het ongeduldigste bedrijf ter wereld.

Dan de auto-industrie. Daar was je here to stay. Daar schroefde een techneut in zijn werkplaats anno 1885 zijn eerste motorvoertuig in elkaar. De rijken hapten, de uitvinder vond een geniale zakenpartner, het geld stroomde binnen, dorpsgarage werd wereldspeler. De grootste autoconcerns leken zo onuitroeibaar als een Hollandse omroepvereniging.

Misschien gaat dat in het elektrotijdperk veranderen. Reputaties vervluchtigen, identiteiten vervagen, de autobouw digitaliseert. Kennis zit onder de knop, de 3D-printer spuugt ontwerpen uit, technologie en productiecapaciteit zijn te koop. Met voldoende kapitaal is een nieuw merk binnen geen tijd zo goed als fossiele merken na een eeuw, bewijzen Chinese voorbeelden van BYD tot Zeekr.

Nieuwe generaties kopers willen het coolste product, niet de langste stamboom

Allemaal auto’s zonder geschiedenis en met een toekomst die misschien zo eindig is als de attentiespanne van nieuwe generaties kopers. Die zullen, zoals ooit dragers van confectie met courante logo’s, met het nomadische van modekinderen steeds minder om tradities geven. Ze willen het coolste product, niet de langste stamboom.

In dat licht zie ik ook in de autobranche een toekomst voor pop-upachtige titels met beperkte levenscycli. In China is het format al haast institutioneel. Identiteit is er de vorm die je aanneemt. Je ziet er nieuwkomers met de bluf van honderdjarigen hun gelikte copycats opdissen of opgekochte merknamen onteren tot labels voor content ad libitum. Chinese firma’s als Geely en SAIC herschiepen de oer-Britse merken Lotus en MG zonder enig respect voor hun historische karakter. Waar het echte Lotus excelleerde in lichtgewicht sportwagens, maakt het nieuwe loodzware EV’s. Het oude MG bouwde vederlichte roadstertjes, de Chinese merkrechteigenaar suv’s voor de massa. De auto’s verschillen zoveel van elkaar als sweaters van Lacoste en Zeeman. Kan het bommen. Als ze voor de juiste prijs maar presentabel en modern genoeg zijn. Morgen verkopen we weer iets anders.

Tweezitsdwerg

Die parasitaire geest heeft Smart tot lege huls gemaakt. Als Mercedes-dochter maakte het de briljante tweezitsdwerg ForTwo, het Smartje van de makelaars. Daarna werd het geabsorbeerd door Geely, al bleef Mercedes aandeelhouder – en getuige de versnellingshendel of de knoppen voor de elektrische stoelverstelling ook onderdelenleverancier. Via Geely zijn Smarts-nieuwe-stijl geen unieke niche-producten meer maar romig vormgegeven suv’s in de maten klein, middel en groot, technisch verwant aan Zeekrs, Volvo’s en andere concerngenoten. De naam Smart werd een jasje voor techniek die elk concern tot vierwieler had kunnen assembleren. Zo verkoopt Smart nu de stekker-suv die elke naam had kunnen dragen.

Altijd meegenomen; extra laadruimte onder de voorklep, afhankelijk van de uitvoering met 47 of 72 liter inhoud.

Nieuwe merken hebben de neiging het wiel opnieuw uit te willen vinden. De deur open je hoogst onpraktisch met het ronde drukknopje.

De Smart #5, inderdaad van Hashtag5, is een voortreffelijke eendagsvlieg in een esthetisch niemandsland. Hij lijkt een uitvergroting van de Avenger, dat droevige nep-Jeepje van Stellantis. Binnen bereikt de smartphonisering van de auto een ziek hoogtepunt met beeldschermen van deur tot deur. Tegenover de passagier bevindt zich in de skateboard-achtige display-unit die het halve dashboard vult een filmmenu. Naast alle multimediaprogramma’s vind je er zoals in vliegtuigen een fleurig overzicht van alle Hollywoodellende in de wereld. Maar waarom zou ik onderweg naar Fear Below moeten kijken, iets met een monsterhaai, of Predator: Killer of Killers? Waarom mag ik niet gewoon dom uit het raam kijken? Tuurlijk, slijmt Smart dan, alles mag, wees blij dat we je in de watten leggen. Nee Smart. Al die keuzeprikkels zuigen door hun aandachtvragende karakter alle rust uit je ziel. Negeren is onmogelijk. Overal moet je van Smart iets zien. Geen uitzicht in de #5 is vrij. Zelfs in de voorruit projecteert Smart nog een head-up display. Ga weg.

Hij heeft kwaliteiten. De binnenruimte is enorm en de stoelen zijn fijn groot. Wel zou je met haast 600 pk graag iets meer zijsteun in de rugleuningen voelen. Met zijn ongeraffineerde onderstel gaat de #5 namelijk vrij onbehouwen door de bocht. Verder is dit een onberispelijk uitwisselbaar Chinees consensusapparaat met twee telefoonopladers op een giga middentunnel met groot bergvak. Ik zou hem nu al nauwelijks meer herkennen. Je troost is de prijs. Voor 60 mille heb je een gigantische 100 kWh-batterij, snelladen tot 400 kW, 22 kW boordlader, vierwielaandrijving en nul opties, want alles is standaard. Niet blij? Koop een echt merk voor het wordt uitgewoond door een pop-uptoko.