Ondanks de hitte blijft het ‘niks doen’ aan de Zuid-Europese kusten trekken

Naar Spanje? Met temperaturen ver boven de veertig graden? Wil (64) en Marij Timmers (62) moeten er niet aan denken. Het stel zit in de schaduw van bomen – „dan is het goed te doen” – aan de Oosterplas in Den Bosch, waar tal van Bosschenaren verkoeling proberen te vinden.

Wil en Marij Timmers zijn net terug van een week fietsen en wandelen op Texel. Niet dat ze vroeger naar het buitenland gingen, maar al die berichten over bosbranden en hitterecords deden hen nog eens beseffen: een leven lang vakantie houden op Nederlandse campings is zo slecht niet. Wil Timmers: „De kinderen praten er nog steeds over.”

En, zul je net zien, dan gaat hun zoon, inmiddels met eigen kinderen, eens een keer naar Frankrijk, moet hij eerder naar huis vanwege de bosbranden in de regio Aude. Marij Timmers: „Die zoekt de volgende keer wel wat anders uit.”

De zoon van Wil en Marij Timmers is niet de enige die vakantieplannen aanpast nu de weersextremen toenemen. Onlangs bracht de ANWB cijfers naar buiten waaruit bleek dat bijna 55 procent van de vakantiegangers zegt dat klimaatverandering „grote tot enige” invloed heeft op de keuze van hun vakantiebestemming.

Pechmeldingen uit Denemarken

Nederlandse vakantiegangers, – een representatieve groep van tweeduizend personen werd ondervraagd – kiezen voor bestemmingen met een stabieler klimaat, zoals in Scandinavië. Of als zetoch naar een zuidelijk land gaan, houden ze bijvoorbeeld extra rekening met warm weer of de kans op bosbrand.

De herkomst van pechmeldingen bij de ANWB lijkt ook te duiden op veranderende vakantievoorkeuren. Uit een tussentijdse meting blijkt dat het aantal meldingen uit Denemarken met 13 procent is toegenomen ten opzichte van vorig jaar, uit Zweden met 5 procent en Noorwegen 6. Uit Frankrijk waren er 10 procent minder meldingen, in Duitsland min 5 procent en Italië min 7 procent.

De weersextremen lijken de meest aannemelijke verklaring voor de verschuivende vakantiekeuzes. In het Franse departement Aude stond afgelopen week een gebied ter grootte van Texel in de fik. In Zuid-Spanje werden hotels en campings geëvacueerd vanwege een natuurbrand. In Italië stierf een vierjarige jongen door een hitteberoerte en riepen autoriteiten in zeven grote steden, waaronder Florence en Bologna, code rood uit vanwege temperaturen ver boven de veertig graden.

Toch behoren warme landen nog altijd tot populaire vakantiebestemmingen, zo is te horen aan de Oosterplas in Den Bosch. Ingrid Coenjaerts (52) gaat binnenkort naar Andalusië in Spanje (nu 42 graden). Haar dochter Maud moet nog boeken, maar overweegt Kreta (32 graden) en Mallorca (36 graden). Een handdoek verderop vertelt Katelijne Hopmans (38) dat ze net terug is met haar gezin van het Gardameer (33 graden).

„Voor mij is vakantie: liggen op het strand onder een parasol en niks doen”, zegt Ellen Doomerick (58). Ze zit samen met wat vrienden te bakken in de zon, net zoals ze een paar weken terug twee weken deed in Fuengirola („maar toen hoefde ik niet voor mezelf te koken”). Als assistentbeheerder is ze dagelijks bezig met „brandjes blussen” en dus vindt ze dat ze twee weken niks in Spanje wel verdiend heeft.

„Onthaasten", zo omschrijft haar vriend Marco de Brouwer (58) die vorige maand naar Barcelona ging, het vakantiegevoel. Uiteraard hebben ze de berichten over branden langs zien komen, zegt De Brouwer. Maar daardoor laten ze zich niet afschrikken. „Misschien is dat naïef", zegt Marco. Door de hitte al helemaal niet. „Daar kies je zelf voor.”

Zon, zee, strand

Zon, zee, strand. De opkomst van het massatoerisme na de Tweede Wereldoorlog richting de Middellandse Zee heeft dat ideaal diep ingebakken in de Nederlandse vakantiecultuur, zegt Harald Buijtendijk, onderzoeker duurzaam toerisme aan de Breda University of Applied Sciences.

We moeten naar het idee dat ‘mooi zomerweer’ steeds onprettiger en gevaarlijker wordt

Het dominante bedrijfsmodel van de reisindustrie is hier mede debet aan, aldus Buijtendijk. Het is voor de consument een stuk makkelijker een last-minute vakantie te boeken naar een warm oord dan een betaalbare vakantie dicht bij huis. „Reisbedrijven hebben een hele hoop vliegtuigstoelen, cruiseschepen en hotels op de plank liggen. Die moeten gevuld worden.”

Dat het in de vakantieoorden te heet kan worden, zul je daarom niet snel terugzien in de marketingcampagnes van reisbedrijven, aldus Buijtendijk. „Maar door de klimaatcrisis zullen we toch toe moeten naar het idee dat ‘mooi zomerweer’ steeds onprettiger en gevaarlijker wordt.”

Hagelstenen

Natuurlijk zijn er risico’s, klinkt het bij een stel twintigers die zojuist zijn teruggekeerd uit verscheidene steden in Italië en Spanje. „Maar wie goed oplet en een beetje in het nieuws in de gaten houdt”, hoeft niks te vrezen, zegt Kim van Nifterik (25), die al haar leven lang met haar ouders naar het Gardameer trekt.

Daar brak de afgelopen jaren regelmatig noodweer uit met hagelstenen zo groot als pingpongballen. „Maar wij hebben er nooit zo’n last van gehad”, zegt Kim. Op TikTok ziet ze ondertussen de wildste filmpjes met drijvende caravans rondom het meer. Een AI-filmpje, bleek later. Kim: „Laat die filmpjes maar komen, want dan is het rustiger voor ons.”

Wil en Marij Timmers hebben hun camper de deur uit gedaan. Wil gaat binnenkort met pensioen, na een leven lang planten en bomen snoeien voor de gemeente, en ze hebben goed gespaard. Een bed and breakfast, dat lijkt hen nog eens een leuke bestemming. „Zo verzin je elke keer wat anders. Daarvoor hoef je niet naar het buitenland.”