Rusland blijft vaag over ‘mythische’ ontmoeting tussen aartsvijanden Poetin en Zelensky

19 uren geleden 2

Komt er een ontmoeting tussen aartsvijanden Vladimir Poetin en Volodymyr Zelensky? En mogelijk zelfs in Moskou, zoals Poetin provocerend aan de Amerikaanse president zou hebben voorgesteld?

Nou, dat tweede in elk geval niet. Even leek Vladimir Poetin te hebben ingestemd met een bilateraal gesprek met de man die hij al jaren wegzet als een „clown” en „nazileider”. Persbureau AFP bracht het nieuws dinsdag even na middernacht. Dinsdagmiddag bleek dat Poetin zijn eigen hoofdstad had voorgesteld als locatie – een onacceptabel verzoek voor Oekraïne.

De Amerikaanse president Trump sprak aan het einde van zijn – volgens betrokkenen succesvolle – ontmoeting met Zelensky en de Europese leiders maandag in de Oval Office telefonisch met Poetin en verklaarde daarna dat de voorbereidingen voor een bilaterale ontmoeting in gang zijn gezet.

De Russische onderhandelaar en Poetin-adviseur Joeri Oesjakov hield de kwestie opzettelijk vaag. Hij zei alleen dat er werd gesproken over „een idee om het niveau van de delegaties aan Russische en Oekraïense zijde te verhogen”, zonder expliciet te verwijzen naar een bilaterale ontmoeting op leidersniveau. Rusland zou nog een stapje omhoog op de ladder kunnen met een overleg met de ministers van Buitenlandse Zaken.

Hoop en speculaties

Dergelijke rookgordijnen vormen een bekende diplomatieke strategie in Kremlinkringen. Zo blijven alle opties open en kan er eindeloos worden gespeculeerd door Russische propagandisten en media. Bovendien kan uit de binnenlandse reacties worden gedestilleerd wat er leeft onder door censuur en repressie lamgeslagen Russische burgers.

Turkse media speculeerden evenwel al over de luchthaven Atatürk in Istanbul als perfecte ontmoetingsplek. Er is direct naast de landingsbaan een zaal en daarmee de mogelijkheid om na het gesprek – of die nu wel of niet tête-à-tête is – meteen te vertrekken. De Franse president Emmanuel Macron heeft de Zwitserse stad Genève voorgesteld als mogelijke locatie.

Twee weken lijkt een eindeloos tijdbestek in de huidige warrige diplomatie

Het Witte Huis zou hopen op een ontmoeting binnen twee weken, wat werd bevestigd door de Duitse kanselier Friedrich Merz, al liet die een mogelijke locatie of tijdstip onvermeld. Daarna zou dan een trilaterale bijeenkomst met Trump moeten plaatsvinden.

Twee weken lijkt een eindeloos tijdbestek in de warrige diplomatie, die de vredesgesprekken tussen de VS, Rusland en Oekraïne al maanden omgeeft. President Poetin heeft eind augustus bovendien een vijfdaags bezoek aan China op zijn agenda, in het kader van een bijeenkomst van de Shanghai Cooperation Organisation in de Chinese stad Tianjin. Op 2 september zal hij spreken met „zijn goede vriend” president Xi Jinping om een dag later bij hem op het erebordes te staan voor een herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Azië.

De reis naar China biedt Poetin, na zijn topontmoeting in Alaska, opnieuw een uitgelezen kans om de wereld, en met name de Europeanen en Oekraïners, zijn populariteit te laten zien.

Mythische ontmoeting

Dat Zelensky en de Europese leiders voorzichtig optimistisch waren na hun gesprek met Trump afgelopen maandag, maakt de gesprekken en eventuele toezeggingen tussen Poetin en Trump van afgelopen week niet ongedaan. Daarin leek sprake van een „alomvattend vredesakkoord”, dat kan worden bereikt zonder een staakt-het-vuren en een bevriezing van de contactlijn.

„Dit betekent dat er mensen zullen blijven sterven”, schreef de Russische politiek analist Andrej Kolesnikov zondag in een opiniestuk voor Le Monde. „Het uitblijven van een wapenstilstand zal de inhoudelijke onderhandelingen vertragen en compliceren. Net zoals de mythische, althans voorlopig, ontmoeting met Volodymyr Zelensky.”