Vandaag verschijnt de nieuwe thriller van Dan Brown. Spoiler: er is weer sprake van een spannend mysterie. En Robert Langdon is verliefd

6 uren geleden 2

Het zal weinig mensen ontgaan, want zijn pr-machine loopt extreem geolied: dinsdagochtend vroeg, 22 jaar na de wereldwijde megaseller The Da Vinci Code, werd in achttien landen tegelijk de nieuwe thriller van de Amerikaanse schrijver Dan Brown gepubliceerd. In The Secret of Secrets, vertaald als Het ultieme geheim, moet Browns bekende hoofdpersoon Robert Langdon, hoogleraar symboliek, zoals gewoonlijk in een race tegen de klok een spannend en gevaarlijk mysterie uitpuzzelen dat raakt aan moderne wetenschap én eeuwenoude mystieke kennis. Sommige boekwinkels gingen er dinsdagochtend extra vroeg voor open.

Net als in vorige thrillers van Dan Brown speelt het verhaal tegen de achtergrond van een mooie oude stad, Praag dit keer – bezoekers van de boekpresentatie in een Amsterdams grachtenpand kregen naast het 5,4 centimeter dikke, 765 pagina’s tellende boek ook een reclamefolder mee van het Tsjechische toeristenbureau en een blokje #visitCzechia sticky notes om alvast hun favoriete plekken in Praag te markeren.

Tijdens de boekpresentatie, om zeven uur ’s ochtends, werd duidelijk hoe groot de afgelopen maanden de geheimen niet alleen in, maar ook rondom het boek waren geweest. Het mocht nergens in de cloud gezet en zeker niet gemaild worden, vertelde Wie is de mol?-presentator Rik van de Westelaken, die de ochtend aan elkaar praatte en het luisterboek heeft ingesproken. Voor de namen en moeilijke woorden waarvan hij vooraf de uitspraak wilde oefenen, moest ergens in de stad een laptop met Het ultieme geheim erop uit een kluis worden gehaald; de woorden waar het om ging werden daar voor hem op papier geschreven. Dat kon hij nu wel vertellen, sprak hij opgewekt: „De geheimhoudingsverklaring is net verlopen.”

200.000 beveiligde boeken

Voor uitgeverij Luitingh Sijthoff was het de grootste logistieke operatie van het jaar, bevestigde directeur Febe van der Wardt. Het ultieme geheim mocht natuurlijk niet gehackt worden en zomaar op internet verschijnen. Ook was vanuit de Verenigde Staten geëist dat de meer dan 200.000 boeken die Luitingh Sijthoff had gedrukt beveiligd moesten worden opgeslagen, ook in de boekwinkels waar ze maandagavond naartoe zijn gebracht. En vertalers Erica Feberwee en Yolande Ligterink hadden hun werk op een geheime locatie moeten verrichten, zonder internet. Ze waren er grijs van geworden, grapte Van de Westelaken.

Terwijl vier blije fans, winnaars van een prijsvraag op sociale media, zich met de vier eerste exemplaren in een hoekje terugtrokken om te lezen, werd in twee presentaties duidelijk van welke religieuze mystiek Browns boek dit keer doortrokken is. Kunsthistorica Karin Braamhorst, auteur van Zin en onzin van de Da Vinci Code (2006), vertelde dat het aureool, klassiek de stralenkrans rondom het hoofd van de zonnegod en daarna ook afgebeeld bij christelijke heiligen, in de nieuwe Brown niet het uitstralen van wijsheid verbeeldt, maar het juist ontvangen ervan: „Wat de mens aan bewustzijn heeft, komt van buitenaf.” Van een bewustzijn buiten ons, waar we ons op moeten afstemmen.

En Geert Kimpen, auteur van de roman De Kabbalist (2007), legde uit hoe Keizer Rudolf II in de zestiende eeuw de Joden zo dwarszat, dat rabbi Loew zich gedwongen voelde een Golem te maken, een mensfiguur uit klei, om hen te beschermen. Maar zoals het in dat soort verhalen gaat, kreeg de Golem een eigen bewustzijn en werd hij gevaarlijk. Een metafoor voor AI, dat mag duidelijk zijn.

De allergrootste vraag

Dan Brown was niet aanwezig; hij komt in oktober naar Nederland. Op een korte video vertelde hij dat hij grote vragen nooit schuwt in zijn romans en dat hij zich dit keer op de allergrootste vraag had gestort: die van het bewustzijn, en hoe het de fysieke wereld beïnvloedt. We mogen deeltjesfysica in het boek verwachten, er zit een personage in dat zich als reïncarnatie ziet van een 16de-eeuwer, en, verrassing: hoofdpersoon Robert Langdon, de eeuwige vrijgezel, die altijd zo handig mooie slimme vrouwen tegenkomt om mysteries mee op te lossen, is verliefd! En wel op noëtisch wetenschapper Katherine Solomon, uit Browns eerdere boek The Lost Symbol (Het verloren symbool, 2009). Al in hoofdstuk 1, in bed, laat Langdon bewonderend „zijn blik over haar fijn getekende trekken gaan. Ze was vier jaar ouder dan hij, maar hij werd telkens opnieuw getroffen door haar schoonheid.” Wel jammer voor hem dat ze kort daarna verdwijnt. Ja, de fans hebben heel wat te genieten, en volgend jaar volgt de achtdelige Netflix-serie naar het boek.

Lees het hele artikel