Waarom Trump een uitzondering maakt voor telefoons en technologie uit China

De Amerikaanse president Donald Trump doet een stap terug in de handelsoorlog met China. Door importheffingen op elektronica, telefoons, chips en chipapparatuur terug te draaien, probeert hij het handelsconflict met China te de-escaleren. Het lijkt ook een openingszet om te onderhandelen met de Chinese overheid, die tot nu toe niet week voor Trumps heffingen.

Het handelsconflict tussen de twee grootste economieën ter wereld liep afgelopen week hoog op, omdat China de importheffingen van de VS beantwoordde met eigen heffingen en tegenmaatregelen. China heft inmiddels 125 procent op Amerikaanse producten, de VS heffen 145 procent op Chinese producten.

Met name Apple, dat al decennia vertrouwt op een 'Made in China'-strategie, is kwetsbaar voor deze extreme kostenstijging. De afgelopen dagen werd het Witte Huis belaagd door lobbyisten uit de techsector. Ze maakten Trump duidelijk dat Amerikaanse bedrijven en burgers de heffingen meteen in hun portemonnee zullen voelen en dat zou de inflatie opjagen. Trump verweet zijn voorganger Joe Biden dat die de prijs van eieren te hoog liet oplopen. Hij wil zelf niet herinnerd worden als de president die de iPhone onbetaalbaar maakte.

Met de schrik vrij

Apple lijkt met de schrik vrij te komen; vrijdag publiceerde de Amerikaanse douane een lijst met uitzonderingen voor onder meer smartphones, computers en elektronica. Dat zijn de belangrijkste productcategorieën die de VS uit China importeren. In 2024 ging het om 88 miljard dollar aan telefoons en computers, in waarde ongeveer een vijfde van de totale Amerikaanse import. Er geldt nog wel – voor zover er iets duidelijk is in de huidige heffingenchaos – een ‘basisheffing’ van 10 procent.

Trump en zijn handelsadviseur Peter Navarro wil de scheve handelsbalans met China herstellen, waarbij de VS veel meer goederen importeren uit China dan andersom. Hoge importtarieven zouden Amerikaanse bedrijven dwingen goederen weer in de VS te gaan produceren, niet langer in China of elders in Azië. Maar Amerika heeft niet de ervaren mensen om een geavanceerde maakindustrie op te zetten, laat staan voor dezelfde kosten.

Door een uitzondering te maken voor telefoons en computers lijkt Trump zijn eigen re-industralisatie-theorie te ondermijnen. Die tegenstrijdigheid is deels tactiek; eerst hard uithalen, en dan snel corrigeren als de reacties hevig zijn. Het tumult hoort erbij, want hevige marktreacties op aandelenbeurzen en hevige mediareacties over die marktreacties zetten handelspartners onder druk om ‘deals’ te sluiten. Geloofwaardigheid is niet Trumps grootste zorg, zolang hij de machtigste economie ter wereld vertegenwoordigt.

Escalatie met China onvoorzien

Maar de escalatie met China was niet voorzien – het Witte Huis lijkt onderschat te hebben dat dat land geen duimbreed wilde toegeven. De Chinese economie heeft meer ijzers in het vuur dan andere landen die Trump onder druk zette. Zo is China de belangrijkste producent van zeldzame metalen en is het een belangrijke afnemer van Amerikaanse chips en chipapparatuur. Bedrijven als Tesla en Apple halen elk zo’n 20 procent van hun omzet uit China. Volgens Tesla-baas Elon Musk doet de heffingenoorlog meer kwaad dan goed; het is een discussiepunt dat zijn ogenschijnlijk hechte samenwerking met Trump onder druk zet.

Behalve Tesla verloren ook beurslievelingen Apple en Nvidia 20 procent van hun marktwaarde sinds Trumps aantreden in januari. De techbedrijven lijken vooralsnog bevrijd van de desastreuze gevolgen van ‘Liberation Day’ – de dag waarop Trump zijn lijst met heffingen bekend maakte. Na ruim een week is er weinig meer over van die „historische” lijst met percentages, een lijst waarop ook landen stonden zonder inwoners.

De verwachting is dat aandelenmarkten positief zullen reageren. Het nieuws over de uitzonderingen kwam naar buiten na het sluiten van de beurs. Dat was vorige week anders: Trump laadde de verdenking op zich van beursmanipulatie, toen hij woensdag een „pauze” op importheffingen aankondigde. ’s Ochtends hintte hij dat het een goed moment was om te kopen, ’s middags voerde hij de wijziging door en feliciteerde daarna in het Witte Huis twee collega-miljardairs met hun behaalde koerswinsten.

Er ging vrijdag ook een streep door de Amerikaanse heffingen op chipapparatuur. Dat lijkt voor ASML goed nieuws, omdat de Nederlandse chipmachinemaker de prijzen niet hoeft te verhogen als het levert aan Amerikaanse fabrieken. De VS importeerden in 2024 voor 8,7 miljard dollar aan chipmachines, waarvan meer de helft voor rekening kwam van ASML. De VS willen de chipindustrie op eigen bodem uitbreiden, om minder afhankelijk te zijn van Taiwan. Heffingen zouden dat proces juist vertragen.

President Trump liet weten maandag nader in te gaan op de uitzonderingen op de heffingen. China riep op zijn beurt de VS op de importheffingen volledig af te schaffen. „We dringen er bij de VS op aan een grote stap te zetten om hun fouten te corrigeren”, zei een woordvoerder van het ministerie van Handel in een verklaring. Hoe dan ook, de afgelopen anderhalve week leert dat de Amerikaanse heffingen elk moment kunnen veranderen.