Waarom zijn de meesten trouw aan slechts één partner?

Sociaal psycholoog en liefdeswetenschapper Tila Pronk (Tilburg University) beantwoordt in een video van de Universiteit van Nederland vragen over monogamie. Zoals: waarom zijn we monogaam? En: zijn mensen in een open relatie gelukkiger?

Dit is de eerste aflevering van de nieuwe serie  ‘Hey U’ van Universiteit van Nederland. 

Bekijk eerst de video, of scroll door naar het interview met Tila.

Scientias: Interessante video, hoop geleerd. Missen we nog belangrijke zaken die de video niet haalden?

Tila Pronk: “Het valt me vooral op dat er een groep mensen is die helemaal losgaat op consensuele niet-monogamie en die een enorme weerstand heeft tegen dit concept. Dat vind ik heel interessant. Als je een video post over monogame stellen, dan krijg je overigens precies de andere kant die dat weer belachelijk vindt.”

S: Zijn mensen op zoek naar een ultieme relatievorm?

TP: “Ja, mensen hebben vooral heel erg de overtuiging dat ze zelf de meest ideale relatievorm hebben gevonden. Beide groepen vinden hun relatievorm de beste relatievorm. Dat vind ik heel interessant, vooral omdat we leven in een tijd waarin je zelf mag kiezen welke vorm je fijn vindt, waarom vind je dan dat een ander niet een andere vorm fijn mag vinden? Ik snap de verharding en de boosheid niet zo goed.

Ik denk dat er achter zit dat polyamorie of een open relatie iets bedreigends heeft. Ik heb het idee dat zeker mensen met een monogame relatie het heel bedreigend vinden.”

S: Is het niet gewoon de tijdsgeest dat mensen iemand anders iets niet gunnen?

TP: “Ja, misschien is het wel het hedendaagse klimaat, maar relaties zijn zo intiem. En andere mensen hebben er geen last van. Wat maakt jou het uit? Waarom zou je je er zo over opwinden?”

S: Komt het dan meer voor dan vroeger? Of hoe zit dat?

TP: “De vraag die ik ook vaak krijg is: hoezo nu zo’n opleving? Is het een mediahype? Daarvan weten we dat er echt een verschuiving is in de interesse van mensen. Er wordt ook veel over geschreven. In België is er bijvoorbeeld net een onderzoek uitgekomen onder 2.500 Belgen waaruit blijkt dat bijna een op de drie een open relatie heeft gehad en bijna de helft zegt wel eens vreemd te zijn gegaan.”

Tila geeft aan dat het laatste antwoord lastig kan zijn omdat bij de vraag of je ‘ooit bent vreemdgegaan’, mensen daar een verschillende interpretatie over hebben. Met andere woorden: de een zal sneller iets vreemdgaan vinden dan de ander. 

TP: “Je ziet wel uit dit onderzoek, en ook andere onderzoeken, dat er zeker interesse is in het onderzoeken van andere manieren van relaties en dat vind ik interessant. Mensen zijn meer gaan kijken naar wat voor functie een relatie heeft in het leven en hoe ze hun relatie willen vormgeven. Ik vind het heel leuk dat deze vragen in deze tijd gesteld worden. Het heeft wel een andere kant, we zijn vandaag de dag namelijk heel kritisch op onze relaties en de partner die we hebben. Dat heeft ook nadelen, relaties zijn minder stabiel en we leggen de lat erg hoog. Maar zo geven we elkaar ook ruimte om van meerdere mensen te houden en te genieten en dat vind ik een interessante ontwikkeling.

Wat ik ook heel veel terugzie in de comments op mijn eigen socials is dat consensuele niet-monogamie een gevaarlijke trend is omdat iedereen maar soa’s krijgt. Dat laatste klopt niet. Het is een vooroordeel dat mensen die in niet-monogame relaties zitten seksueel ongezonder zouden zijn. Juist bij mensen in monogame relaties waar wordt vreemdgegaan, zie je dat relatief weinig voorbehoedsmiddelen gebruikt worden. Die vertonen eigenlijk gevaarlijker seksueel gedrag. Juist mensen in een consensueel niet-monogamerelatie doen het vaak veiliger. Velen hebben vreemde opvattingen over polyamorie en open relaties door veel misinformatie en vooroordelen over mensen die afwijken van de norm.”