Wandelaars reageren op de brute aanval op een vrouw in het bos bij Zeist: ‘Als iemand dat bij mij probeert, is-ie zijn ballen kwijt’

1 dag geleden 4

Wat is het rustig in de bossen rond Zeist. Over het schelpenpad van de Grensweg bij Kerckebosch rijden maandag wel meerdere fietsers, maar op de zijpaden die het landgoed Heidestein in voeren, loopt slechts een enkeling. Het zijn alleen mannen. Een jogger met een koptelefoon, twee vrienden, druk in gesprek. In het anderhalve kilometer noordelijker gelegen Zeisterbos wandelt een man met zijn hond.

En daar loopt ineens een vrouw. Met haar man. Israëlische expats die in Zeist wonen. Ze schrikken als ze horen dat dit stuk bos, van vier kilometer omtrek, vrijdag hermetisch was afgegrendeld voor een grote zoekactie van de politie. Een helikopter die in de lucht hing, auto’s en motoren die af en aan reden, agenten die met honden het bos uitkamden. Tevergeefs. En daarom zijn de bossen rond Zeist nu zo leeg en stil.

Ik denk dat we pas meer zullen weten als de scholen weer opengaan

Vrijdag maakte de politie bekend dat zich die middag kort na elkaar twee incidenten hadden voorgedaan waarbij vrouwen in de wijk Kerckebosch, iets ten zuidoosten van Zeist, op klaarlichte dag werden benaderd door een man. De eerste vrouw, die rond twaalf uur aan de wat drukkere Grensweg werd aangesproken, begon te schreeuwen en daarop maakte de man zich uit de voeten.

Anderhalf uur later werd een tweede vrouw aangesproken in de Prinses Mariannelaan door een man met „ongeveer hetzelfde signalement”, zoals de politie het formuleert, en die ook „Engels met een Oost-Europees accent” sprak. Deze vrouw werd slachtoffer van „ernstig seksueel geweld”. De man vluchtte daarna het bos in en is nog altijd spoorloos.

Dinsdag bracht de politie een nieuw signalement naar buiten: de verdachte is tussen de 30 en 50 jaar oud en droeg een zwarte tanktop óf roze shirt, maar heeft zich mogelijk tussentijds omgekleed.

Pepperspray

De impact van de incidenten is maandag nog merkbaar, vooral bij de vrouwen in Kerckebosch. „Ik loop dagelijks in het bos”, zegt buurtbewoner Renske de Haan-Veenstra, „maar nu even niet.” Een echtpaar dat vanuit de Prinses Catharina Amalialaan met boodschappentassen richting winkelcentrum loopt en na enige aarzeling besluit niet met naam in de krant te willen, zegt dat „je nu als vrouw even niet alleen het bos ingaat”.

Ook Saara Vainio, die haar hond uitlaat langs de Grensweg, maakt een korter rondje dan anders. Een 24-jarige student die haar naam ook niet in de krant wil, zegt dat ze nu niet met een muziekoordoppen in haar oren over straat gaat. „Je wilt toch opletten of er iemand achter je loopt.” Als je vrouwen op straat ziet, zijn ze of samen met iemand anders, of met een hond, of ze blijven nadrukkelijk de hele route lang door de telefoon praten.

Akeligste vinden de bewoners dat ze zo weinig weten: de politie wil weinig kwijt over het incident

Je vrijheid wordt je afgenomen, zegt een vrouw die met haar hond wandelt op de Kerckeboschlaan. „Hoe moet je je nu gedragen? Moet ik voortaan wachten tot iemand mee kan om de hond uit te laten? Moet ik pepperspray kopen? En ik denk de hele tijd: wat zou ik hebben gedaan als ik die vrouw was geweest? Was ik bevroren? Had ik teruggevochten?”

„Ja, ik had teruggevochten”, zegt Karen de Graaf die met haar jongste kleinkind in de bakfiets de anderen van school gaat halen. „Als iemand dat bij mij probeert, is-ie zijn ballen kwijt. Het is mij ook overkomen toen ik jong was. Daarna heb ik zelfverdediging geleerd, karate en jiujitsu. En ik heb altijd wel een busje haarlak in mijn tas.”

Probleemwolf

Twee mannen van in de vijftig, spijkerbroek, blauw overhemd met open hals, lopen in marstempo langs schaapskooi Heidestein. De kooi is leeg. Op het hek hangt een mededeling: ‘Blijf weg uit de Utrechtse bos- en natuurgebieden tussen A12 en A28’. Heeft niks met de incidenten van vrijdag te maken en alles met ‘probleemwolf GW3237m’ (alias Bram). Die heeft op 30 juli een zesjarig kind gebeten bij de Pyramide van Austerlitz, hemelsbreed zo’n drie kilometer hiervandaan. Op 1 augustus zette de gemeente matrixborden neer met de kernachtige boodschap ‘Mijd bos’.

Ach de wolf, zegt het echtpaar met de boodschappentassen. De vrouw was er eentje tegengekomen, „nog voordat-ie hot was”, en was niet erg onder de indruk. De wolf heeft hoegenaamd geen invloed op hun gedrag. Hun dochter was op donderdag met vriendinnen nog dwars door het bos naar huis gefietst. Geen spoor van angst. Maar zo’n misdrijf als van vrijdag, zeggen ze, heeft „een heel andere dimensie”. De grote zoekactie van de politie met de helikopter die urenlang boven de wijk hing en „undercoveragenten” die tot laat in de avond in een auto in het bos geparkeerd stonden – daar zijn hun kinderen wel van geschrokken. En reken maar dat ze hun dochter hebben gezegd dat ze nu niet door het bos fietst.

Voetballen

Renske de Haan vraagt zich hardop af waarom juist dit incident zoveel aandacht in de media krijgt. „Het kan toch overal gebeuren, dus hier ook.” Misschien doordat het midden op de dag was, in een straatje waar je niet komt als je d’r niet per se hoeft te wezen – heel anders dan de Grensweg die een toeristische slagader is, waar ook deze maandag heel veel fietsers passeren.

Het feit dat de politie groot alarm sloeg, speelt volgens De Haan ook mee. En spreekt het contrast tot de verbeelding? De bijna landelijke rust in dit deel van Kerckebosch tegenover de bruutheid van de aanval.

Moet ik voortaan wachten tot iemand mee kan om de hond uit te laten? Moet ik pepperspray kopen?

Kerckebosch, met zijn subtiele overgangen van straten in bospaden, kreeg sinds een grote renovatie van ruim tien jaar geleden verschillende prijzen voor de schoonheid van de publieke ruimte. Doorsteekjes van de huizen naar de hoofdstraat zijn met ruwhouten palen en planken afgezet. Vanuit de Prinses Mariannelaan – nu allemaal losstaande villa’s, op Google Streetview is nog een glimp van de sociale hoogbouw te zien die in 2014 werd gesloopt – wandel je het bos in, tot aan de speelweide.

Daar voetballen vier jongetjes. De vader van twee van hen loopt telefonerend bramen te plukken voor zijn zus, de oppas van de twee andere jochies. Ze heeft haar broer vanmiddag gebeld, zegt ze, omdat ze nu niet alleen met haar twee oppaskinderen buiten durfde te spelen. „Serieus.” Ze spuugt de braam uit: veel te zuur.

Hond

Het akeligste vinden de bewoners dat ze zo weinig weten. Wat is precies gebeurd? Ernstig seksueel geweld – de politie wil er niet verder over uitweiden – wat houdt dat in? Wat je in elk geval weet, „dat het leven van die arme vrouw overhoopligt”, zegt de vrouw met de boodschappentas. Maar wie is zij? Wie is het overkomen? Waren het buurtbewoners? „We praten er wel met elkaar over, maar niemand die het weet”, zegt de vrouw. Woont de dader in de buurt? Een man die zijn hond uitlaat in het bos achter de Prinses Mariannelaan en die niets wil zeggen zolang hij zijn eigen gedachten nog niet op orde heeft, zegt wel dat zijn vrouw op een fietstochtje dit weekend „boos was op elke man die we passeerden”.

„Ik denk dat we pas meer zullen weten als de scholen weer opengaan”, zegt de vrouw met de boodschappentas. Want dan zijn alle buurtbewoners weer terug van vakantie en daar komen ze bij elkaar. Alle informatie hebben ze tot dusver uit de media moeten halen, zeggen ze. En van wat de politie laat weten. Een oproep leverde de afgelopen dagen tientallen tips op. Van de gemeente hebben de inwoners niets gehoord, zeggen ze.

Een woordvoerder van de gemeente worstelt door de telefoon om te bedenken wat de gemeente kan zeggen („Niet veel meer dan wat we al hebben gezegd”). Hij wil beslist geen onrust aanwakkeren onder de inwoners, die hij als „nuchter” omschrijft. Via de wijkagent en de wijkmanager houdt het gemeentebestuur een oogje in het zeil, maar verder „is dit een incident tot het geen incident meer is”, zegt de woordvoerder. „Totdat het nog eens gebeurt.”