Dwayne ‘The Rock’ Johnson: ‘Eindelijk kon ik iemand spelen die gebroken is’

Het eerste antwoord dat Dwayne Johnson geeft tijdens de persconferentie van The Smashing Machine op het filmfestival van Venetië, is slecht verstaanbaar. „Mijn eerste keer in Venetië,” zegt de 53-jarige acteurmet zijn kenmerkende, ontwapenende Hollywoodglimlach, nadat regisseur Benny Safdie hem erop heeft gewezen dat hij op het microfoonknopje moet drukken voor hij spreekt. „Deze film is niet alleen surreëel voor Mark, maar ook voor ons.”

The Smashing Machine belicht hoogte-en dieptepunten uit de carrière van Mark Kerr, een ongeslagen Amerikaanse mixed martial arts (MMA)-kampioen uit de jaren negentig. Op veel plekken in de VS was de gewelddadige sport waarin verschillende vechtstijlen worden gecombineerd destijds verboden – het werd gezien als „menselijke hanengevechten”. We zien Kerr – een stier van een man – daarom vechten in Japan, waar kampioenschappen worden gehouden en duizenden fans de wedstrijden volgen. Maar Kerr worstelt ook met een pijnstillerverslaving en wanneer hij voor het eerst eens niet wint, belandt hij in een diep dal. Ook de relatie met zijn vriendin Dawn, gespeeld door Emily Blunt, lijkt een aaneenschakeling van extreme pieken en dalen.

In Hollywood is Johnson al decennia een van de meest populaire én best betaalde sterren. Een zwaar arthousedrama dat meedingt naar de hoofdprijs op een van Europa’s meest prestigieuze filmfestivals, is een radicale verschuiving ten opzichte van zijn eerdere werk. Voorafgaand aan zijn acteercarrière was Johnson jarenlang showworstelaar. Tijdens zijn eerste jaren– waarin hij soms vocht voor slechts 100 à 150 mensen –  leerde hij naar eigen zeggen dat je mensen tevreden naar huis moet sturen. Later werd hij onder de bijnaam ‘The Rock’ een icoon binnen het showworstelen, de crowdplease-mentaliteit uit zijn beginjaren nam hij mee bij zijn overstap naar Hollywood. Nadat hij via blockbuster The Mummy Returns (2001) zijn eerste stappen in de filmindustrie had gezet, werd hij de koning van heerlijk hersenloos amusement. Hij speelde in familiefilms en actiekomedies waarin hij het contrast tussen zijn immens gespierde bouw en een lief karakter inzet voor slapstickgrappen (Central Intelligence, Jumanji: Welcome to the Jungle) en in actiefilms als straatracefranchise Fast & Furious Presents: Hobbs & Shaw.

Nadat hij via blockbuster ‘The Mummy Returns‘ zijn eerste stappen in de filmindustrie had gezet, werd hij de koning van heerlijk hersenloos amusement

Turbulente jeugd

Johnson, die ook filmproducent is, kocht de rechten op het levensverhaal van Kerr nadat er een documentaire over hem was gemaakt. Vervolgens benaderde hij Safdie met het verzoek het verhaal in een speelfilm te gieten. „Nee, dit ging over mezelf en iets wat ik zelf al lange tijd wilde. Als je in Hollywood werkt, jaag je recettes na, daardoor word je in een bepaalde richting geduwd: ‘Dit is jouw pad, dit is wat het publiek wil en dit is wat de filmindustrie wil dat je bent’. Ik begreep dat, dus maakte die films. En het was leuk om te doen. Sommige waren goed, andere iets minder. Maar een stemmetje vanbinnen zei steeds: ‘Wat als er meer is, wat als ik meer kan’.”

, raakt een opmerking over kwetsbaarheid een snaar. Die eigenschap stond nooit centraal in de rollen die eerder speelde. In The Smashing Machine zien we Kerr ? „Oh, hier zou ik een uur over kunnen praten. Ik koos er zelf voor om grote en soms bombastische, prikkelende rollen te spelen. Het type rollen waarbij ik mezelf niet de kans gaf om de diepte in te gaan en eens niet alle antwoorden te hebben, niet degene die alle problemen oplost. Maar ik verlangde er wel naar, want ik voelde dat de personages die ik speelde geen weerspiegeling waren van wie ik zelf ben. Ik weet zelf namelijk heel veel dingen niet. In The Smashing Machine kon ik eindelijk iemand spelen die gebroken is en gebreken heeft, terwijl mensen naar hem kijken alsof hij alle antwoorden heeft. Mark Kerr was een ‘berg van een man’, er lag zoveel druk op hem.”

Mark Kerr (Dwayne Johnson) loopt naar de ring voor een gevecht.

Johnson weet hoe het is als je een imago waar moet maken, vertelt hij. Maar hij kon ook „de dingen” uit zijn eigen jeugd gebruiken in zijn spel, voegt hij later toe. Die was turbulent: hij moest vaak verhuizen en van school veranderen door het werk van zijn vader, een showworstelaar. Op een bepaald moment hadden zijn ouders het financieel lastig en was er veel ruzie thuis. Gefrustreerd en kwaad over zijn armoedige thuissituatie begon de jonge Johnson te stelen en belandde in gevechten, hij werd een paar keer gearresteerd.

Tot een coach hem wierf voor het American footballteam van zijn middelbare school. Johnson: „Ik heb bepaalde dingen ervaren als kind en adolescent die behoorlijk ruw waren. Ik heb mijn ouders dingen zien doen waarvan ikzelf als vader niet zou willen dat mijn kind ze zag. Ik was enig kind, dus kon die gedachten en gevoelens niet delen. In het huishouden waar ik opgroeide was dat bovendien niet gebruikelijk. Ik leerde al op mijn dertiende, veertiende: ‘Je bent nu een man.’ Dus ik hield alles voor me. Maar naarmate je ouder wordt, leer je dat dat niet zo gezond is.”

Ik heb mijn ouders dingen zien doen waarvan ikzelf als vader niet zou willen dat mijn kind ze zag

„Op een bepaald moment realiseerde ik me dat ik al die dingen uit het verleden kon inzetten voor wat ik echt leuk vind, namelijk verhalen vertellen en acteren. Dat ik het kon gebruiken in de rollen die ik kies. Dat was enorm bevrijdend. Al die traumatische gebeurtenissen, de angst en de pijn die ik heb gevoeld, goot ik in hoe Mark Kerr vecht, in hoe hij verliest en in zijn relatie met Dawn.”

Bij de persconferentie in Venetië viel Johnson even stil toen iemand een vraag stelde over zijn vader. Waarom was dat? „Het raakte me. Het was iets als: ‘Was de tederheid van je vader inspirerend bij het spelen van Mark Kerr?’ Maar ik heb nooit enige tederheid van mijn vader ervaren – ik zou willen dat het wel zo was. Wat ik wel van hem leerde – en kon gebruiken bij het spelen van Mark Kerr – is zijn verlangen om te werken, om tegenslagen te overwinnen. Mijn vader werd op zijn dertiende uit huis gezet en was vervolgens dakloos. Door deze ervaringen was zijn vermogen om me lief te hebben beperkt. Maar er was wel liefde, al was het maar een beetje, omdat dat alles was wat hij kon geven, besefte ik later.”

Mark Kerr (Johnson) houdt de kampioensriem omhoog.

Een ‘high’ najagen

Een groot deel van Mark Kerrs leven als MMA-vechter, , werd beheerst door pijn. Het leidde tot zijn opioïdenverslaving. Herkende Johnson, als voormalig showworstelaar, die dagelijkse pijn?

„Ik had iedere avond pijn, net zoals iedereen in het vak. Pro-wrestling kent geen seizoenen, ik worstelde in die tijd zo’n 235 tot 250 wedstrijden per jaar, zonder vrije dagen. Dat vraagt veel van je lichaam. Dat voel ik vandaag de dag nog steeds. Ook dat verbond me met Mark Kerr. We vochten indertijd trouwens in dezelfde arena’s in Japan, gebruikten dezelfde kleedkamers, deelden dezelfde fitnessruimtes.

„Mijn vader zei altijd: ‘Een dag zonder pijn is als een dag zonder zonneschijn’. Die zin gebruik ik ook in de film. In mijn vaders tijd werd je niet betaald als je een avond niet vocht. Tegenwoordig word je uitbetaald als je gewond bent, maar hij kon geen avond missen. Ik heb hem door zo veel heen zien gaan, iedere dag was zijn lichaam opgezwollen. Zijn leven was vergelijkbaar met dat van Mickey Rourke in Darren Aronofsky’s The Wrestler. Ik heb een zeer robuuste relatie met pijn.”

Wat riep het eigenlijk op, toen hij voor de film opnieuw de ring moest instappen? „Geweldige herinneringen. Het voelt als een high najagen. Net zoals wanneer je een podium opwandelt of een regisseur op de set ‘Actie!’ roept.”