Lijsttrekkers praten om 16 uur over benoemen verkenner

4 uren geleden 1

Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) nodigt dinsdagmiddag om vier uur alle lijsttrekkers uit om te praten over de benoeming van een verkenner, die langs alle partijen gaat om te onderzoeken welke coalities mogelijk zijn. Het is gebruikelijk dat de grootste partij een verkenner aanwijst, maar geen vereiste. Persbureau ANP stelde afgelopen vrijdag op basis van een berekening dat D66 qua stemmenaantal niet meer in te halen is door de PVV. De onderlinge verschillen zijn zo klein, dat beide partijen waarschijnlijk 26 Kamerzetels gaan innemen.

Mogelijk vraagt PVV-leider Geert Wilders om uitstel, omdat de definitieve uitslag nog niet binnen is. Zo worden de buitenlandse stemmen nog geteld. De Kiesraad publiceert vrijdag de uiteindelijke uitslag, die de huidige Tweede Kamer vervolgens formeel vaststelt.

D66-leider Rob Jetten stelde vrijdag dat de kiezer „duidelijk heeft gemaakt dat samenwerking in het midden echt de boodschap is van deze uitslag”. Zo won het CDA, een andere middenpartij, dertien zetels. Jetten hoopt op een kabinet met D66, VVD, GroenLinks-PvdA en CDA (samen 86 zetels).

De VVD stapt echter liever niet in een kabinet met GroenLinks-PvdA, liet de partij meermaals weten tijdens de verkiezingscampagne. Ook na de verkiezingen – de partij verloor twee zetels – zei VVD-leider Dilan Yesilgöz „mooie oplossingen en allerlei variaties” te zien om tot een „centrumrechtse” meerderheid te komen. Of de benoeming van Jesse Klaver – die goed overweg kan met VVD’ers – tot leider van GroenLinks-PvdA iets verandert aan de opstelling van de partij van Yesilgöz is nog onduidelijk.

Ook een kabinet over rechts stuit op blokkades. Omdat de restzetel waarschijnlijk niet naar D66 gaat, heeft een coalitie van enkel D66, VVD, CDA en JA21 (75 zetels) geen meerderheid. Een vijfde partij bemoeilijkt het vormen van een nieuw kabinet. Sowieso wil D66 liever niet de meest linkse partij in een coalitie zijn, omdat de inhoudelijke verschillen met bijvoorbeeld JA21 groot zijn.

CDA-leider Henri Bontenbal heeft zich nog niet uitgesproken over zijn coalitievoorkeuren, al lijkt de kans dat de christendemocraten met het uiterst rechtse JA21 willen samenwerken klein.