Net als ‘Urk’ toont realityserie over Sint Willebrord een schoongepoetste versie van het dorp

De bewoners van het Brabantse dorp Sint Willebrord zijn buitengewoon proper. Terwijl moeder Corrie met een jerrycan chloor de stoeptegels boent, staat dochter Linda het dak te stofzuigen. „Kijk je wel uit”, roept Corrie vanuit de tuin naar haar dochter. Linda: „Ik heb dan wel hersenletsel maar ik ben niet achterlijk.”

De realityserie St. Willebrord: Het Mirakel van Brabant is het antwoord van RTL 5 op Urk van concurrent SBS6. Beide dorpen zijn hechte, gelovige gemeenschappen waar de buitenwereld vooroordelen over heeft (misdaad, intolerantie) wat het wij-tegen-zij-gevoel versterkt. Bovenmatig misdadig is het dorp trouwens niet. Wel gemiddeld laag opgeleid, hardwerkend en er zijn relatief veel zieken en mantelzorgers. Overal witte rolluiken en strak betegelde tuinen. Ze zijn „kampers zonder wielen” zegt een van de bewoners.

Net als in Urk staat in St. Willebrord een flamboyante dorpskapper centraal. De Brabantse versie van Teun Föhn heet Dante. Als gay en Filippijn dient hij tevens als bewijs dat de dorpsbewoners wel degelijk tolerant zijn. Dakstofzuiger Linda en haar echtgenote Elma -– als lesbische vrouw uit Zeeland verdreven – zeggen het ook: „Iedereen wordt geaccepteerd, als je je maar aanpast.”

Dante heeft een geheim wapen: hij geeft zijn klanten Mariastralingen. Bij het Mariabeeld in de kapsalon laat hij zijn handen gaan over de behoeftigen – hij raakt ze niet aan, een nette kerel – waarna de negatieve energie eruit vliegt. Het katholieke geloof van het dorp vormt een extra attractie van de serie. Sint Willebrord heeft een eigen Mariagrot waar je kaarsjes kan opsteken. Volgende week krijgen we de Eerste Heilige Communie van de kinderen – de gelegenheid om flink uit te pakken met dure jurkjes en sprookjeskoetsen.

Net als Urk toont St. Willebrord een schoongepoetste versie van het dorp. Dit is amusement, dus is er geen aandacht voor geweld of politieke intolerantie. Vorig jaar dreigden de bewoners een knokploeg te vormen omdat er één vluchtelingengezin zou komen wonen. De indiener van een petitie tegen het gezin zei toen: „Ik ben hier ooit komen wonen omdat er alleen blanken waren. Als het aan mij ligt, houden we dat zo.” Het dorp is voor 97 procent wit. Zeventig procent stemt PVV.

Rellen tegen vluchtelingen

Na de xenofobe rellen in het Brabantse Uden tegen de komst van vluchtelingen, wezen verschillende burgemeesters donderdag in Nieuwsuur (NPO 1) en Bar Laat (NPO 2) naar Den Haag. Het ministerie, met de Spreidingswet in de hand, gebood hen enerzijds om vluchtelingen op te nemen. En anderzijds ageerde de verantwoordelijke minister Faber (Asiel, PVV) tegen de opvang. Kamerleden van Forum en de PVV hitsten op sociale media hun aanhang op om mee te doen aan demonstraties tegen azc’s.

Verwarrend, vonden de burgemeesters. Mark Boumans, burgemeester van Doetinchem en voorzitter van de VNG-commissie Asiel en Migratie zei in Bar Laat dat hij niet tegen inperking van toelating is, maar de vluchtelingen die er al waren moest je wel verder helpen. De opvangcrisis was volgens hem binnen een paar weken op te lossen: „Blaas het niet op, hou je bij de feiten.” Een Brabantse journalist zei in Bar Laat over de relschoppers: „Ze voelen zich gesterkt door Fabers beleid.”

Wat de burgemeesters niet zagen, of in ieder geval niet zeiden, was dat de verwarring geen toeval is. Die is onderdeel is van het PVV-beleid. Stagnerende opvang is waar Faber en haar leider Wilders op aansturen. Ze willen graag een asielcrisis. En Cobra’s gooien wordt beloond: de gemeentes waar rellen waren, trokken snel hun plannen in.

VVD-burgemeester Boumans hield zich vermoedelijk relatief op de vlakte omdat zijn partij in de coalitie zit met de PVV en zelf ook electoraal profiteert van vluchtelingenangst. In de Volkskrant was hij eerder meer uitgesproken: „Als we het gaan hebben over oplossingen, moeten we ons wel afvragen of dit nu een gecreëerde crisis is of een echte.”