Nieuwsbericht | 04-09-2025 | 11:30
Nederland gooit minder eten weg. De voedselverspilling in Nederland is van 2015 tot en met 2023 gedaald met 17%, zo blijkt uit de nieuwe Monitor Voedselverspilling. Dat staat in een brief aan de Tweede Kamer van minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). De komende jaren blijft het ministerie van LVVN, samen met de Stichting Samen tegen Voedselverspilling (STV) en het Voedingscentrum, werken aan het tegengaan van voedselverspilling. Met als doel: in 2030 de verspilling halveren ten opzichte van 2015.
Minister Wiersma: “Eten weggooien is zonde. Ik denk dat er te weinig bewustwording is rondom het feit dat er zoveel voedsel nog steeds verspild wordt ieder jaar. We verwachten dat boeren efficiënt omgaan met nutriënten terwijl we thuis en in bijvoorbeeld de horeca duurzaam geproduceerd eten massaal in de kliko gooien. Dat moet en kan echt anders. De voedselverspilling moet verder omlaag en daar moet iedereen zich bewust van worden. Samen met de betrokkenen blijf ik me daar graag voor inzetten."
Voedselverspilling halveren
Nog altijd wordt een vijfde van al het eten in Nederland nooit opgegeten. Daarmee gaan niet alleen waardevolle voedingsmiddelen verloren, maar ook het harde werk, de energie en de grondstoffen die nodig zijn om het voedsel te produceren. Nederland wil in 2030 de voedselverspilling halveren ten opzichte van 2015.
Sinds die tijd zijn veel stappen gezet met zichtbaar resultaat. De stichting Samen Tegen Voedselverspilling (STV), gesteund door het ministerie van LVVN, werkt samen met onder andere retailers aan bewustwording en gedragsverandering. Via een netwerkaanpak faciliteert STV ketenpartijen om samen een concrete aanpak te ontwikkelen om de verspilling binnen de keten te reduceren en bij meer dan 130 bedrijven is het instrument zelfmonitoring ingezet.
Het Voedingscentrum ondersteunt dit met campagnes en tools zoals de Bewaarwijzer, die tips geeft hoe je het beste eten kunt bewaren. Ook dit jaar is er een Verspillingsvrije Week (8 tot en met 14 september) om mensen bewust te maken van de impact van voedselverspilling en te stimuleren minder eten weg te gooien.
86 miljoen maaltijden per week
Uit de nieuwste Monitor Voedselverspilling blijkt dat er in 2023 in totaal (inclusief bedrijfsleven, restaurants en huishoudens) 2.271 kiloton oftewel 2.271 miljoen kilogram voedsel werd verspild. Dat is een daling van 17% ten opzichte van 2015. Dat is genoeg voor ruim 4,5 miljard maaltijden, ongeveer 86 miljoen maaltijden per week. In de afgelopen tien jaar is ingezet op de bewustwording, educatie en stimulatie van supermarkten en consumenten. Dit laat zien dat de aanpak van het ministerie van LVVN, STV en het Voedingscentrum werkt. Toch is er nog werk te verzetten om het doel in 2030 te halen.
De komende jaren wordt daarom extra ingezet op het vergroten van kennis en het verbeteren van de samenwerking in de gehele keten. Met name de schakels ‘verwerking en fabricage’ zijn hierbij aan zet: zij zijn verantwoordelijk voor circa een derde van de totale voedselverspilling in Nederland. Het is daarom belangrijk dat juist op dit niveau meer inzet en transparantie wordt gerealiseerd. De minister moedigt bedrijven in deze sector aan om zich aan te sluiten bij stichting Samen Tegen Voedselverspilling en de zelfmonitoring te starten.
Daarnaast ligt de focus op het beter benutten van reststromen voor bijvoorbeeld diervoeder. Ook doet Wageningen University and Research (WUR) onderzoek naar instrumenten die ingezet kunnen worden om verliezen tijdens of na de oogst tegen te gaan.
Kennis over houdbaarheidsdata vergroten
Onduidelijkheid over houdbaarheidsdata is een belangrijke oorzaak van voedselverspilling. Jaarlijks wordt ongeveer 60 miljoen kilogram aan goed voedsel verspild door het weggooien van producten na de houdbaarheidsdatum. Op een blik tomatenblokies staat bijvoorbeeld een “Tenminste Houdbaar Tot” (THT) datum. Na deze datum kan de kwaliteit, zoals smaak, geur of kleur van het product, langzaam achteruitgaan. Maar als het blik nog heel is, kun je het jaren na de THT-datum nog zonder risico voor de gezondheid eten. Dit in tegenstelling tot producten met de 'Te Gebruiken Tot' (TGT) datum die in verband met voedselveiligheid niet meer gegeten kunnen worden, zoals rauwe vis.
Om mensen beter te informeren over houdbaarheid is de Coalitie Houdbaarheid opgericht, een samenwerking van onder andere supermarkten en de levensmiddelenindustrie. Het werk van deze coalitie is al zichtbaar op ruim 3.500 producten door middel van het icoon ‘kijk-ruik-proef’ en een handje op verpakkingen. Het aantal producten blijft groeien, waarmee producenten en retailers ook hun verantwoordelijkheid nemen om minder te verspillen.
Samenwerking voorkomt verspilling en ondersteunt voedselhulp
In Nederland zijn veel mensen afhankelijk van voedselhulp. De Rijksoverheid zet zich in om de voedselzekerheid voor deze hulppunten te waarborgen en koppelt dit aan het terugdringen van voedselverspilling. Het ministerie van LVVN verleent daarom een projectsubsidie aan STV. Met deze subsidie kan de stichting een ketensamenwerking opstarten, waardoor onverhoopt afgekeurde producten alsnog bij de consument terechtkomen. Dit voorkomt verspilling én versterkt de voedselzekerheid voor de hulppunten.