Landbouwminister overweegt 1.800 boeren in ‘bufferzones’ te laten stoppen, verplaatsen, afschalen of innoveren

Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) overweegt serieus maatregelen voor strengere stikstofnormen in zogenoemde ‘bufferzones’ direct rond Natura-2000 gebieden. 1.800 boerenbedrijven nabij kwetsbare natuur zouden het aantal dieren moeten verlagen, moeten verplaatsen, stoppen of innoveren. De BBB-minister wil hiervoor vier tot zeven miljard euro uittrekken. Dat wordt aan NRC bevestigd na berichtgeving van De Telegraaf.

Het gaat om maatregelen die serieus worden overwogen door de ministeriële stikstofcommissie onder leiding van premier Dick Schoof. Bedrijven of boeren die binnen ‘bufferzones’, op 250 meter van stikstofgevoelige natuurgebieden zitten, zouden minder mogen uitstoten om de vergunningsverlening weer op gang te krijgen. Wiersma zou hen daarvoor financieel willen compenseren. Zo’n 1.800 boeren en bedrijven rondom de Veluwe en de Peel zouden daarvoor in aanmerking komen.

Het ministerie wil „niet vooruitlopen op eventuele maatregelen, want besluitvorming hierover moet nog plaatsvinden”. Wiersma benadrukt dat tegenover alle eventueel getroffen maatregelen perspectief moet komen te staan voor boeren, „ook in de vorm van financiële ondersteuning”.

Opvallende boodschap

Geld om boeren te laten stoppen, verplaatsen, extensiveren of innoveren zou een opvallende boodschap zijn voor een BBB-minister. Innovatie is inmiddels een BBB-stokpaardje om uit de stikstofcrisis te komen, hoewel de opbrengst daarvan zeer onzeker is. Verschillende onderzoeken hebben al aangetoond dat innovatie alleen niet genoeg is om de stikstofreductiedoelen te verwezenlijken. Zelf als alle boeren meedoen, blijft krimp van de veestapel nodig, bleek in januari nog uit onderzoek van de Wageningen University.

Alles wat daarentegen ook maar enigszins lijkt op gedwongen uitkoop van boeren – waarvan overigens geen sprake zou zijn – ligt bij de BBB bijzonder gevoelig. Het stikstoffonds van het vorige kabinet werd door de partij nog een „boeren-oprotfonds” genoemd.

Tijdens de formatie werd besloten dat fonds van 24,3 miljard te schrappen, zonder duidelijk alternatief beleid. Voor de langere termijn wordt daarom gesproken over een extra maatregelenpakket, dat meer dan 15 miljard zou kunnen kosten.

Voorjaarsnota

Wiersma is overigens niet de enige minister die geld nodig heeft. In Den Haag wordt onderhandeld over de Voorjaarsnota, een update van de lopende begroting en een belangrijke voorzet voor de begroting van volgend jaar. Premier Schoof had er eigenlijk vandaag uit willen zijn, maar de wensen van verschillende ministeries én coalitiepartijen blijken moeilijk met elkaar te rijmen.

De afgelopen maanden schoof het kabinet veel problemen voor zich uit, met de belofte daar in het voorjaar een oplossing voor te vinden. Van geld voor de stikstof- en klimaatdoelen tot financiering voor gevangenissen en defensie. Daarom wordt ook komende week verder onderhandeld.